Rodzaje bólu: „Powiedz mi jak boli, a Cię wyleczę”

Ból, mimo swojego negatywnego charakteru, jest mechanizmem obronnym Twojego organizmu. Gdy go odczuwasz, otrzymujesz tym samym sygnał ostrzegawczy, że coś Ci zagraża i należy z tym walczyć lub uciekać. Ból ma jednak wiele różnych obliczy. Są różne rodzaje bólu w zależności od przyczyny, czasu jego trwania czy jego lokalizacji. Jeżeli odpowiednio opiszesz lekarzowi, gdzie boli i jak Cię boli, będzie mu łatwiej rozpoznać, co może Ci dolegać i szybciej Ci pomoże.

Co to jest ból?

Czy wiesz, że ból jest najczęstszym objawem zgłaszanym przez pacjentów? Dlatego dobrze zinterpretowany stanowi dla lekarza istną skarbnicę wiedzy! Dzięki cechom charakterystycznym bólu lekarz może prawidłowo zdiagnozować jego przyczynę.

Sprawdź też maści i spraye na odparzenia.

Gdy oparzysz rękę gorącym żelazkiem, natychmiast odruchowo ją cofasz, prawda? Ta sytuacja to doskonały przykład, że kiedy odczuwasz ból jesteś w stanie ochronić Twoje ciało przed urazem czy uszkodzeniem.

Według Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu, ból jest to subiektywne nieprzyjemne doznanie, wywołane przez działanie bodźców, które uszkadzają lub mogą prowadzić do uszkodzenia tkanek ciała.

Jak długo Cię boli?

Ze względu na czas trwania dolegliwości bólowych, wyróżniamy ból ostry i ból przewlekły. Ta cecha bólu jest dla lekarza cenną informacją!

Sprawdź też tabletki przeciwbólowe.

Ból ostry

Najczęściej pojawia się nagle. Przyczyna, która go wywołuje jest zwykle bardzo łatwa do zdefiniowania. Ten rodzaj bólu najczęściej spowodowany jest urazami czy uszkodzeniami tkanek i ostrymi stanami zapalnymi.

Jak długo może trwać ostry ból? Zazwyczaj trwa on do czasu wygaśnięcia stanu zapalnego lub zagojenia uszkodzonych tkanek, zwykle jednak nie dłużej niż 3 miesiące.

To właśnie ten typ bólu ma funkcję obronną dla człowieka, bo gdy go odczuwasz natychmiast szukasz pilnej pomocy lekarskiej, a co za tym idzie − wyleczenia!

Dzięki temu możesz zostać w dobrym zdrowiu. Przykładami ostrego bólu jest kolka nerkowa czy ból skóry po oparzeniu.

Sprawdź też, jak wyleczyć ból głowy bez leków.

Ból przewlekły 

Ale co, gdy ból trwa za długo? Niestety, zdarza się, że ból trwa dłużej niż przewidywany czas, potrzebny na gojenie i regenerację tkanek Twojego ciała. Mówimy wówczas o bólu przewlekłym.

Ból, który trwa dłużej niż 3 miesiące, nie pełni już funkcji obronno-ostrzegawczej. Powoduje natomiast znaczne obniżenie jakości Twojego życia i przeradza się w koszmar!

Ból przewlekły najczęściej związany jest z przewlekłym stanem zapalnym, przebytym urazem oraz bardzo często z chorobą nowotworową. Ból przewlekły jest w tych przypadkach nie tylko objawem, ale też chorobą samą w sobie i wymaga specjalistycznego leczenia.

Sprawdź też najczęstsze przyczyny bólu mięśni i stawów.

Jak powstaje ból?

W zależności od patomechanizmu leżącego u podstaw objawu, wyróżniamy dwa rodzaje bólu:

• ból receptorowy, czyli nocyceptywny − powstaje w wyniku stymulacji receptorów bólowych, np. ból nogi po urazie czy ból brzucha lub głowy
• ból neuropatyczny − to ból, który wynika z uszkodzenia struktur układu nerwowego, np. neuralgia po przebytym półpaśćcu.

O jednej z form neuralgii, czyli zapaleniu nerwu trójdzielnego pisałam w artykule: Zapalenie nerwu trójdzielnego: ból, który prowadzi na skraj szaleństwa!

Jaka jest różnica między bólem receptorowym a bólem neuropatycznym? Ból receptorowy ma charakter adaptatywny, czyli mobilizuje Twój organizm do zwalczania bodźca, który go wywołuje. Ból neuropatyczny natomiast, wynika bezpośrednio z uszkodzenia układu nerwowego, przez co nie możesz mówić o jego adaptatywnym, czyli ochronnym charakterze.

Gdzie Cię boli?

Lokalizacja bólu jest również szalenie ważna dla lekarza w trakcie diagnozowania. Na podstawie umiejscowienia bólu, lekarz może stwierdzić u pacjenta ból somatyczny lub ból trzewny.

Ból somatyczny

To odczucie, które powodowane jest przez podrażnienie receptorów bólowych w powierzchownych tkankach, np. skórze, tkance podskórnej, kościach czy w mięśniach. Możesz wtedy czuć, że ból ten jest ostry, dobrze zlokalizowany i zwykle zaostrza się podczas ruchów. Przykładem bólu somatycznego jest ból palca po przecięciu nożem czy ból naciągniętego mięśnia.

Ból trzewny

Natomiast ten ból pochodzi z głęboko położonych narządów wewnętrznych jamy brzusznej, klatki piersiowej czy miednicy. Jest tępy, rozlany, ściskający, trudno go zlokalizować. Ma też tendencję do promieniowania. Doskonałym przykładem tego typu bólu jest zawał serca, podczas którego chory odczuwa gniecenie, ściskanie za mostkiem i ból promieniuje do lewego ramienia, żuchwy czy pleców.

Sprawdź też, jak bezpiecznie stosować paracetamol.

Zobacz, czym może być ból w klatce piersiowej: Ból w klatce piersiowej to nie musi być zawał! Poznaj objawy zespołu Tietzego