Migrena z aurą (oczna) – przyczyny, objawy, leczenie

9. 1. 2025 · 7 minut czytania

Migrena oczna to schorzenie neurologiczne, które w głównej mierze dotyczy młodych kobiet. U części z nich napad bólu głowy poprzedzają charakterystyczne objawy oczne. Dowiedz się więcej na temat migreny z aurą wzrokową.

Katarzyna Deptuła
Katarzyna Deptuła
Migrena z aurą (oczna) – przyczyny, objawy, leczenie

Migrena to niezwykle powszechne schorzenie zaliczane do grupy pierwotnych bólów głowy. U części pacjentów migrenowe bóle głowy są poprzedzone charakterystycznymi objawami neurologicznymi, najczęściej ze strony narządu wzroku. Stanowią pewny zwiastun nadchodzącego napadu. Poznaj przyczyny, objawy oraz metody leczenia migreny z aurą oczną.

Migrena z aurą - co to?

Migrena to jedna z najczęściej występujących chorób układu nerwowego. Szacuje się, że jej objawów doświadcza nawet co dziesiąta osoba. Migrenowe bóle głowy mogą pojawić się w każdym wieku, jednak aż w 90% przypadków ma to miejsce jeszcze przed 40. rokiem życia. Większość chorych, bo aż 75%, stanowią kobiety. Migrena u mężczyzn występuje znacznie rzadziej.

Migrena z aurą to rodzaj migreny z przejściowymi odwracalnymi objawami neurologicznymi, np. mroczkami i błyskami w polu widzenia. Występują one 5–60 minut przed bólem głowy lub z nim współistnieją.

Migrena z aurą - co to?

Sprawdź popularne kategorie

Migrena oczna – objawy

Podstawowym objawem migreny jest jednostronny i pulsujący ból głowy. U części pacjentów jego pojawienie się mogą poprzedzać charakterystyczne objawy neurologiczne. Jest to tzw. aura migrenowa. Mogą jej towarzyszyć:

Objawy czuciowedrętwienie twarzy lub kończyn.
Objawy ruchowepod postacią chwilowego niedowładu połowiczego ciała.
Zaburzenia mowy pod postacią afazjiobjawiają się kłopotem z artykulacją i rozumieniem słów.
Objawy podstawnezawroty głowy, podwójne widzenie, zaburzenia równowagi.

W przypadku migreny ocznej, czyli z aurą wzrokową, napad bólu głowy poprzedzają objawy neurologiczne ze strony narządu wzroku. Do jej symptomów należą przede wszystkim zaburzenia widzenia. Migrena z aurą oczną najczęściej mają charakter migoczących plam lub linii pojawiających się w polu widzenia. Aura migrenowa najczęściej ma postać mroczków przed oczami, plam lub błysków pojawiających się w polu widzenia. U części pacjentów może dochodzić do częściowej utraty wzroku w czasie napadu lub znacznej deformacji obrazu.

  • W trakcie napadu mogą również wystąpić nudności i wymioty, a po ustąpieniu migreny część pacjentów może odczuwać nadmierne zmęczenie i osłabienie.

Migrena oczna bez bólu głowy

Migrena oczna charakteryzuje się zaburzeniami widzenia w jednym oku, którym towarzyszy ból głowy. Natomiast w migrenie acefalgicznej (inaczej acefalicznej lub aurze migrenowej bez bólu głowy) występują objawy neurologiczne, takie jak zniekształcenia widzenia (jedno- lub obuoczne), a także drętwienia, niedowład połowiczy, czy zaburzenia świadomości – jednak bez towarzyszącego bólu głowy.

Migrena z aurą a udar

Migrena z aurą i udar mogą dawać podobne objawy, ale różnią się przebiegiem. W migrenie objawy narastają stopniowo, ustępują samoistnie i są odwracalne. W udarze pojawiają się nagle, mogą prowadzić do trwałych uszkodzeń i nie zawsze są odwracalne. W migrenie dominują zaburzenia widzenia (błyski, mroczki), natomiast w udarze częściej występuje nagły niedowład, asymetryczne osłabienie mięśni i zaburzenia mowy.

Migrena oczna – objawy

Ile trwa migrena oczna?

Objawy aury migrenowej trwają od kilku do kilkunastu minut i najczęściej ustępują w ciągu godziny, a w krótkim czasie po nich pojawia się ból głowy. Zazwyczaj w przeciągu godziny od ich wystąpienia pojawia się migrenowy ból głowy – ma charakter pulsujący, średnie lub duże natężenie i jest umiejscowiony jednostronnie, najczęściej w obszarze skroni, czoła lub oka. Większość pacjentów cierpi na migrenę z aurą oczną. Pozostałe postacie występują dużo rzadziej. Objawy trwają zazwyczaj od 4 do nawet 72 godzin i nasilają się przez aktywność fizyczną, jasne światło i hałas, czyli czynniki wyzwalające atak migreny, np. z aurą oczną.

Warto wiedzieć
Na kilka dni lub godzin przed napadem bólu głowy możesz również odczuwać tzw. objawy zwiastunowe (prodromalne), takie jak zaburzenia nastroju i koncentracji, a także utratę apetytu.

Jak widzi osoba z migreną z aurą wzrokową?

Osoba z migreną z aurą wzrokową może widzieć migoczące mroczki, błyski, zygzakowate linie lub drgające plamy, które stopniowo się powiększają i mogą prowadzić do ubytków w polu widzenia. Ubytki mogą wyglądać jak zamazane, rozmyte fragmenty obrazu, ciemne plamy lub jasne, oślepiające obszary utrudniające widzenie. Objawy najczęściej zaczynają się w środku pola widzenia i rozszerzają się na jego obwód.

Jak widzi osoba z migreną z aurą wzrokową?

Migrena oczna – przyczyny

Migrena zalicza się do grupy pierwotnych bólów głowy, czyli takich, które nie są wywołane innymi towarzyszącymi chorobami. Pomimo tego, że schorzenie dotyczy tak wielu osób, nadal nie znamy dokładnej przyczyny jego powstania. Odpowiedź na pytanie, dlaczego u części osób migrenowe bóle głowy poprzedzają charakterystyczne objawy neurologiczne, czyli tzw. aura w migrenie, również pozostaje tajemnicą.

Do najistotniejszych koncepcji próbujących wytłumaczyć pochodzenie migreny należy hipoteza nerwowo-naczyniowa. Zgodnie z nią nieprawidłowo funkcjonujące komórki zlokalizowane w pniu mózgu mają obniżony próg pobudliwości. Na skutek pobudzenia wysyłają nieprawidłowy sygnał do unerwiającego naczynia mózgowego nerwu trójdzielnego. W efekcie wokół naczyń mózgowych rozwija się jałowy stan zapalny, co objawia się pulsującym bólem głowy. Z tego powodu komórki te nazywane są generatorem migreny. Co ważne, ich nieprawidłowe działanie jest uwarunkowane genetycznie – osoby zgłaszające objawy migreny bardzo często mają krewnych pierwszego stopnia cierpiących na tę przypadłość.

Czynniki prowokujące napad migreny

Migrena oczna z aurą może pojawić się samoistnie, to zazwyczaj jest prowokowany przez czynniki takie jak:

  • Niedobór, jak i nadmiar snu,
  • Stres,
  • Niektóre pokarmy zawierające histaminę – czekolada, kakao, czerwone wino, owoce morze, czy też sery pleśniowe,
  • Miesiączka – u części kobiet napady migreny występują tylko raz w miesiącu: przed, w czasie lub zaraz po miesiączce. Jest to tzw. migrena miesiączkowa,
  • Przyjmowanie środków antykoncepcyjnych zawierających estrogeny, leki z grupy nitratów stosowane w chorobie niedokrwiennej serca,
  • Zmęczenie,
  • Głód,
  • Zbyt jasne światło,
  • Hałas,
  • Zmiany pogodowe,
  • Zmiany ciśnienia atmosferycznego związane z pobytem na dużych wysokościach.

Diagnoza migreny ocznej z aurą

Rozpoznanie migreny z aurą oczną opiera się na wywiadzie lekarskim i badaniu neurologicznym. Kryteria diagnostyczne obejmują: przejściowe zaburzenia wzrokowe, występowanie bólu głowy po aurze oraz odwracalność objawów. W diagnostyce różnicowej wyklucza się m.in. przemijające niedokrwienie mózgu i choroby naczyniowe oka. Badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, są wskazane w przypadku nietypowego przebiegu migreny.

Diagnoza migreny ocznej z aurą

Migrena z aurą – leczenie

Jak pozbyć się migreny z aurą? Leczenie ataku migreny z aurą polega na jak najszybszym przyjęciu tabletki na ból głowy. Najlepiej zrobić to w przeciągu pierwszych 15 minut. Większość pacjentów sięga wówczas po niesteroidowe leki przeciwzapalne dostępne bez recepty – kwas acetylosalicylowy, leki z ibuprofenem, ketoprofen czy diklofenak. Kobiety w ciąży mogą zażyć paracetamol. Jednak, jeśli ból jest tak silny, że nie ustępuje po wymienionych lekach, konieczna jest wizyta u neurologa w celu dobrania odpowiedniego preparatu dostępnego na receptę. W przypadku silnych bóli głowy wskazane może być stosowanie tryptanów. Należy pamiętać o tym, że leki z tej grupy należy przyjmować dopiero wtedy, gdy aura minie (mogą ją nasilać), a jednocześnie jak najwcześniej od momentu pojawienia się bólu głowy.

Migrena oczna – domowe sposoby

Wiadomo, że światło, hałas oraz wysiłek fizyczny nasilają objawy migreny. Domowe sposoby walki z tym schorzeniem polegają na zadbaniu o odpowiednie warunki odpoczynku dla chorego. 

  • W czasie migreny powinien on przebywać w zaciemnionym oraz cichym pokoju, gdzie będzie mógł odpocząć. 
  • Ulgę w bólu mogą również przynieść okłady chłodzące nakładane na czoło, a także lekki masaż lub ucisk okolicy skroni, czoła lub potylicy. 
  • Niekiedy w przerwaniu napadu migreny pomaga wypicie kawy. 
  • Przydatne mogą okazać się również napary z ziół, które wykazują działanie uspokajające – melisa – oraz rozkurczowe – waleriana, dziurawiec czy imbir. Jednak pamiętaj o tym, że zioła mogą wchodzić w interakcje z Twoimi lekami. Z tego powodu, zanim po nie sięgniesz, zaczerpnij rady swojego lekarza lub farmaceuty.

Sprawdź też, mieszanki ziół na migrenę z aurą oczną.

Migrena oczna – domowe sposoby

Migrena z aurą – jak zapobiegać?

Zapobieganie napadom migreny z aurą polega na unikaniu czynników, które mogą ją wywołać. Jednak, jeśli objawy choroby występują często i w znaczny sposób utrudniają codzienne funkcjonowanie, konieczne może być zastosowanie odpowiedniej profilaktyki farmakologicznej. Przydatne okazują się tutaj β-blokery, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne oraz niektóre leki przeciwpadaczkowe. W przypadku tego wskazania często okazują się one również doskonałymi lekami na uspokojenie chorego zmęczonego powtarzającymi się migrenami.

Czy migrena z aurą jest niebezpieczna?

Częste bóle głowy z towarzyszącymi objawami ze strony narządu wzroku niepokoją pacjentów. Nierzadko martwią się oni, że silne bóle głowy są wywołane przez nowotwór lub inną groźną chorobę, np. incydenty zakrzepowe jak udar.. Tymczasem migrena z aurą wzrokową nie stanowi zagrożenia dla życia, jednak jej objawy mogą w znacznym stopniu upośledzać codzienne funkcjonowanie, stanowić przyczynę nieobecności w szkole lub pracy i zmuszać do częstych zmian ustalonych wcześniej planów. Osoby cierpiące na migrenę mają też większe ryzyko zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe.

Czy migrena z aurą jest niebezpieczna?

Podsumowanie

Migrena charakteryzuje się napadowym występowaniem najczęściej jednostronnego i pulsującego bólu głowy. Nierzadko jej pojawienie poprzedza tzw. aura migrenowa, czyli specyficzne objawy ze strony układu nerwowego – w przypadku aury ocznej są to czasowe zaburzenia widzenia. Odpowiednie leczenie dobrane przez neurologa pozwala na złagodzenie objawów tej choroby, a także ogranicza występowanie napadów migreny.

Źródła:

  1. Acephalgic Migraine, https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/acephalgic-migraine. [dostęp: 21.02.2025].
  2. Kozubski W., Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. Tom 1-2, Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2023.
  3. Kurth T., Ridker P.M., Bering J.E., Migrena a biomarkery chorób układu sercowo-naczyniowego u kobiet, "Polski Przegląd Neurologiczny", 2008, t. 4, nr 1, s. 40–47.
  4. Silent Migraine (Typical Aura Without Headache), my.clevelandclinic.org, 2024, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/silent-migraine. [dostęp: 21.02.2025].

Więcej artykułów na ten temat

O autorze
Katarzyna Deptuła
Katarzyna Deptuła
Jestem farmaceutką i copywriterką medyczną, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Specjalizuję się w tworzeniu treści dla branży medycznej – łączę wiedzę z pisaniem i kreatywnością. Prywatnie jestem psią mamą, miłośniczką post-rocka i horrorów.
O autorze
Katarzyna Deptuła
Katarzyna Deptuła
Jestem farmaceutką i copywriterką medyczną, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Specjalizuję się w tworzeniu treści dla branży medycznej – łączę wiedzę z pisaniem i kreatywnością. Prywatnie jestem psią mamą, miłośniczką...

Uwaga