Kłucie w mostku - co oznacza? Czy to zawał?

Kłucie w mostku to pospolity objaw, opisywany jako nieprzyjemne, subiektywne doznanie bólowe. Zlokalizowany jest w klatce piersiowej, za mostkiem. Jakie mogą być jego przyczyny i kiedy ten symptom powinien Cię zaniepokoić? Zapraszamy do lektury!

Kłucie w mostku – przyczyny

Kłucie w okolicy serca może mieć swoje źródło we wszystkich narządach i strukturach występujących w rejonie klatki piersiowej. Nie dotyczy to miąższu płuc, który nie jest unerwiony przez włókna przewodzące ból.

Klaudia Dopytalska pisze:

„W przypadku wystąpienia bólu w klatce piersiowej zawsze należy udać się do lekarza. Szczególnej uwagi wymaga silny ból pod sercem, który nie ustępuje w spoczynku”.

Kłujący ból w mostku a serce

Większość osób obawia się, że kłucie serca jest objawem jego zawału. Co oznacza kłucie w sercu? Spokojnie, choroby serca i płuc stanowią tylko 5 − 16% przyczyn tych dolegliwości.

Typowy ból w klatce piersiowej związany niedokrwieniem mięśnia sercowego nasila się przy wysiłku i ustępuje w odpoczynku. Czasami ból może promieniować do żuchwy lub lewej ręki. Bywa, że towarzyszy mu nadmierna potliwość, duszność czy też lęk.

Kłucie w okolicy mostka a układ pokarmowy

Choroby przewodu pokarmowego są na 2. miejscu wśród przyczyn kłucia w mostku. Problem ten dotyczy ok. 20% pacjentów z kłuciem w mostku.

Refluks żołądkowo-przełykowy jest dość częstym schorzeniem, dotyczy w szczególności osób, które odżywiają się nieprawidłowo i palą papierosy. W wyniku zarzucania kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku dochodzi do podrażnienia błony śluzowej przełyku. Chorzy mogą odczuwać nie tylko kłucie, ale również pieczenie za mostkiem, a objawy zwykle nasilają się po położeniu się. W przypadku występowania tych symptomów należy skonsultować się z lekarzem, aby dowiedzieć się, jakie leki na refluks będą odpowiednie.

Innym dość częstym schorzeniem przewodu pokarmowego jest choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy. Dla tej jednostki charakterystyczne są po posiłkowe dolegliwości bólowe, które często nasilają się w okresie wiosenno-jesiennym. Mogą one również sugerować, że dobrym pomysłem będą leki na woreczek żółciowy – jednak zawsze pamiętaj o konsultacji u lekarza.

Klaudia Dopytalska dodaje:

„Do innych przyczyn gastroenterologicznych bóli w klatce należą ostre stany takie jak pęknięcie (perforacja) przełyku, w którym ból poprzedzony jest nagłymi, gwałtownymi wymiotami. Kurcz przełyku, choroba wrzodowa żołądka czy kamica żółciowa także poprzez promieniowanie mogą objawiać się bólem w okolicy klatki piersiowej. Jednak wtedy najczęściej występują inne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego”.

Kłucie w mostku a bóle nerwowo-mięśniowe

Najczęstszą przyczyną kłującego bólu w klatce piersiowej, która dotyczy aż 40% pacjentów, są bóle nerwowo-mięśniowe, czyli tzw. nerwobóle. Powstają w wyniku stanu zapalnego występującego w obrębie włókien nerwowych. Objawom tym może towarzyszyć bolesność uciskowa w miejscu odczuwania bólu.

Nerwobóle mogą być spowodowane infekcją wirusową (np. półpasiec), a także dyskopatią kręgosłupa. Z pewnością siedzący tryb życia, spędzanie wiele godzin w wymuszonej pozycji przed biurkiem nie wpływają zdrowo na Twój kręgosłup. Takie przeciążenia mogą prowadzić do nieprawidłowego napięcia mięśniowego. To czasami może z kolei doprowadzić do ucisku na narządy wewnętrzne, co spowoduje kłucia za mostkiem. Dlatego pamiętaj o higienie pracy, prawidłowej postawie i ćwiczeniach wzmacniających mięśnie klatki piersiowej. Regularna gimnastyka jest ważna zwłaszcza w przypadku osób starszych. Zobacz, jakie ćwiczenia dla seniorów poleca Bartosz Gruca. 

Klaudia Dopytalska uzupełnia:

„Jedną z rzadszych przyczyn bólu w klatce piersiowej może być także zespół Tietzego, którego objawy mogą przypominać zawał mięśnia sercowego. Choroba ta spowodowana jest zapaleniem stawów mostkowo-żebrowych, mostkowo-obojczykowych lub połączenia części kostnej i chrzęstnej żeber. Na skutek zapalenia dochodzi do powstania bolesnego obrzęku, bólu w okolicy mostka, który może promieniować do barku, co przypomina zawał mięśnia sercowego”.

Kłucie w mostku a nerwica

Kolejnym powodem odczuwania kłucia w klatce piersiowej jest nerwica, uznawana za najczęstsze schorzenie o podłożu psychogennym.

Przyczyn występowania nerwicy jest wiele: zwykle to stres i przebyte przykre przeżycia emocjonalne. Może pojawić się u każdego niezależnie od wieku i płci. Ból psychogenny, czyli tzw. zespół Da Costy stanowi kłujący ból w klatce piersiowej o zmiennym charakterze, bez związku z konkretnymi czynnościami. Może mu towarzyszyć duszność, kołatanie serca, zawroty głowy, mrowienie kończyn, a także niepokój i hiperwentylacja.

W nerwicy charakterystyczne jest ustępowanie dolegliwości po odzyskaniu równowagi psychicznej. Pomóc mogą w tym tabletki lub zioła na uspokojenie. Bez recepty dostępne są tylko delikatne i wspomagające organizm suplementy.

Ból w klatce piersiowej a kłucie w sercu – co robić?

Klaudia Dopytalska wyjaśnia:

„Około 20% bóli w klatce piersiowej ma przyczyny sercowe. W przypadku zawału mięśnia sercowego ból jest piekący, ściskający, zlokalizowany zwykle za mostkiem i może promieniować do barku czy żuchwy (zwykle po lewej stronie).

Charakterystyczny jest tzw. objaw Levina – pacjent wskazuje miejsce bólu (okolicę przed sercową) poprzez zaciśniętą pięść. Ból ten często wywołuje wysiłek fizyczny, stres czy silna reakcja emocjonalna i nie ustępuje w spoczynku. Bardzo ważna jest szybka interwencja lekarska, aby zapobiec poważnym skutkom zawału mięśnia sercowego.

Przyczyną sercowo-naczyniową kłucia w klatce piersiowej może być również zapalenie osierdzia (umiejscowienie bólu zależy od pozycji ciała, zwykle zlokalizowany jest w środkowej części klatki piersiowej) czy ostry zespól aortalny (ostry, przeszywający ból z przodu lub z tyłu klatki piersiowej, który może przypominać ból wieńcowy). Przyczyn „kłucia w sercu” jest wiele i mogą pochodzić w różnych narządów i tkanek położonych w klatce piersiowej”.

Farmaceutka Irmina Turek uzupełnia:

„Co jeśli pojawia się kłucie w sercu przy wdechu? Gdy objaw ten nie występuje ciągle, tylko np. pojawia się właśnie tylko przy wdechu, to najprawdopodobniej możesz wykluczyć zawał serca jako przyczynę powstania dolegliwości. W przypadku zawału kłucie w sercu występuje w formie ciągłej i nie jest zależne od oddychania ”.

Mimo to jeżeli kłucie serca przy wdechu nie ustępuje, powinieneś udać się do lekarza, aby skonsultować objaw. Natomiast do stanów wymagających bezzwłocznego leczenia należą między innymi:

• zawał serca,
• zatorowość płucna,
• ostry zespół aortalny (rozwarstwienie aorty), odma prężna”.

• „Kłuje mnie serce” − jakie leki mogą pomóc?

  Farmaceutka Irmina Turek odpowiada:

  „Ponieważ kłucie w okolicy serca może pojawić się z różnych przyczyn, rodzaje leków, które mogą pomóc, będą zależały od tego, co dokładnie dzieje się w organizmie. Jeśli kłucie w mostku wynika z nadkwasoty żołądka i zarzucania kwaśnej treści do przełyku, przydadzą się leki na refluks. W tym przypadku możesz zastosować dostępne w aptekach tabletki do ssania lub płyny. Szybko zneutralizują nadmiar powstałego kwasu i przyniosą ulgę. Na te dolegliwości pomogą również leki hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego w formie tabletek do łykania. Zaleca się zażywać je rano, na czczo. 

  Jeśli kłucie serca wynika ze stresu i nadmiaru emocji, pomocne mogą okazać się tabletki na uspokojenie bez recepty. Specyfiki tego typu bazują na wyciągach roślinnych i działają lekko uspokajająco i tonizująco. Nie należy się ich obawiać, gdyż nie mają potencjału uzależniającego. Najczęściej w ich składzie zawarte są wyciągi z waleriany (kozłka lekarskiego), szyszki chmielu, lawendy, melisy oraz passiflory.

• Jeśli jednak kłucie pod sercem pojawia się często w stresowych sytuacjach, i mija wraz z nimi, warto zasięgnąć opinii lekarza. Możliwe, że pomocne okaże się specjalistyczne leczenie zaburzeń nerwicowych czy odpowiednia terapia.

W sytuacji kiedy kłucie w sercu wynika z choroby niedokrwiennej serca lub zawału, niezbędna jest pomoc medyczna. Przyjmowanie leków na własną rękę w tej sytuacji nie jest dobrym pomysłem.

Czasem, kiedy wydaje Ci się, że serce kłuje, pomocne mogą być leki na woreczek żółciowy. Brzmi to absurdalnie, ale w niektórych przypadkach kamica żółciowa, a konkretnie stan ostry, jakim jest kolka żółciowa, objawia się właśnie bólem w okolicy podżebrowej. Zwykle objaw ten łączy się również z mocnym bólem brzucha, który występuje szczególnie po zjedzeniu tłustego posiłku. Dodatkowo występują nudności, wymioty, zgaga i niekiedy gorączka.

W terapii kamicy żółciowej i napadów kolki żółciowej używa się leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym oraz substancji rozkurczowych. Dodatkowo, jeżeli takie będą wskazania lekarza, można stosować preparaty z kwasem ursodeoksycholowym, który ma za zadanie rozpuszczać złogi żółciowe. Schorzenie to leczy się również operacyjnie”.

Kłucie w sercu – czy to groźne? Co robić?

Farmaceutka Irmina Turek podsumowuje:

„Odpowiedź na to pytanie brzmi – diagnozować! Jeśli objaw się powtarza, należy udać się do lekarza. Dodatkowo zwróć uwagę, kiedy występuje: czy po posiłkach, czy na skutek stresu? Warto też zanotować, czy towarzyszą mu jakieś inne symptomy i czy kłucie lub ból są ciągłe”.

Źródła:

1.  Thygesen K., Alpert J.S., Jaffe A.S. i wsp.; ESC Scientific Document Group: Fourth universal definition of myocardial infarction (2018). Eur. Heart J., 2019

2. Powers W.J., Rabinstein A.A., Ackerson T. i wsp.; American Heart Association Stroke Council: 2018 Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke: A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/ American Stroke Association. Stroke, 2018

3. Augustynowicz-Kopeć E., Demkow U., Grzelewska-Rzymowska I. i wsp.: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci. Pneumonol. Alergol. Pol., 2013