Grypa a koronawirus - jak rozróżnić objawy?
Spis treści
Przeziębienie, grypa czy koronawirus? To pytanie może pojawiać się często w nadchodzącym sezonie jesienno-zimowym. W związku z pandemią odpowiedź może nie być najprostsza. Dlatego warto wiedzieć, jakie są charakterystyczne objawy infekcji wirusem grypy, a jakie koronawirusem.
Koronawirus − co to takiego?
Koronawirus 2019-nCoV (czy też SARS-COV-2) należy do rodziny koronawirusów (coronaviridae). Wirusy tego typu atakują głównie zwierzęta i wywołują choroby związane z układem oddechowym, pokarmowym lub nerwowym. Wirusy z rodziny koronawirusów mają duże zdolności do mutowania, co sprawia, że w efekcie niektórych mutacji mogą atakować gatunki, u których wcześniej nie powodowały wystąpienia infekcji (np. ludzi).
Sprawdź też, jakie są powikłania po grypie.
Przed 2019-nCoV poznano i zbadano 6 koronawirusów, które posiadały zdolność wywoływania infekcji u ludzi. Z tej grupy 4 powodują przeziębienia o umiarkowanym przebiegu, a 2 − ciężkie infekcje układu oddechowego, które mogą prowadzić nawet do niewydolności oddechowej. Te 2 ostatnie to SARS i MERS.
Pod koniec 2019 roku w Chinach zidentyfikowano kolejny koronawirus atakujący ludzi − 2019-nCoV. Pierwszy przypadek infekcji 2019-nCoV w Polsce stwierdzono 4 marca 2020.
Wirus 2019-nCoV może powodować chorobę nazwaną COVID-19. Tak więc doprecyzowując, 2019-nCoV to nazwa wirusa, a COVID-19 nazwa choroby, którą wywołuje.
Sprawdź też, jak poznać grypę bez gorączki.
Grypa − co warto pamiętać?
Grypa sezonowa to choroba wirusowa wywołana przez różne podtypy wirusów grypy A i B. Wirus grypy typu A dzieli się na podtypy H i N. Różnią się one od siebie rodzajem białek, które tworzą otoczkę białkową wirusa (H- hemaglutynina, N-neuramidaza). Wyróżnia się 18 głównych podtypów odmiany H i 10 odmiany N. Na ogromną różnorodność wirusów grypy wpływa zarówno istnienie wielu odmian wirusa, jak i jego bardzo duża zdolność do mutowania.
Efektem tej zmienności i różnorodności wirusa grypy jest coroczna potrzeba modyfikacji składu szczepionek sezonowych na grypę. W zależności od rodzajów wirusa, które dominują w poprzednich sezonach i prognoz epidemiologów, rokrocznie aktualizuje się składy szczepionek na grypę tak, żeby były jak najskuteczniejsze. Dowiedz się więcej o szczepionce na grypę: Szczepionka przeciwko grypie. Co warto o niej wiedzieć?.
Co ważne! Wirus grypy nie przedostaje się do krwiobiegu.
Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową przez kontakt z wydzielinami chorego lub przedmiotami i powierzchniami, na których zostały ślady wydzieliny z wirusami. Wirus wnika do organizmu zwykle przez przeniesienie zanieczyszczeń w okolice ust oczu i nosa. Dostaje się do górnych i dolnych dróg oddechowych, gdzie wiąże się z komórkami nabłonka oddechowego. Namnaża się w tych komórkach i powoduje stan zapalny, obrzęk i często martwicę nabłonka (zarówno w obszarze górnych dróg oddechowych, jak i oskrzeli czy oskrzelików). Ogólnoustrojowe objawy grypy wynikają z dużej ilości czynników zapalnych, jakie są produkowane w odpowiedzi na infekcję.
Grypa, a koronawirus: objawy i charakterystyka
Żeby ułatwić Ci rozpoznanie objawów grypy i koronawirusa SARS-COV-2, stworzyłam tabelę porównawczą objawów. Będzie ona dla Ciebie pomocna w nadchodzącym sezonie przeziębieniowym.
Grypa | Koronawirus | |
Główne objawy | Gorączka, dreszcze, uczucie rozbicia, pojawiają się z wykle po 2 - 3 dniach od pierwszych objawów: suchy kaszel i ból gardła. | Gorączka, suchy kaszel, duszność, ból mięśni, utrata węchu i smaku, rzadziej: splątanie, ból głowy, ból gardła. |
Kiedy pojawiają się objawy? | Objawy pojawiają się miedzy 1.- 4. dniem od zakażenia, a chory zakaża od 1 dnia przed wystąpieniem objawów do 5 dni po ich ustąpieniu. Objawy występują nagle i zwykle od początku z dużym nasileniem. | Objawy pojawiają się między 2. - 14. dniem od zakażenia. Na początku objawy są słabe i narastają z czasem. |
Przebieg zakażenia | Różny przebieg zakażenia (nawet do 50% zakażeń może przebiegać bezobjawowo, pozostałe albo przebiegają normalnie, albo z dodatkowymi powikłaniami, które mogą powodować wiele poważnych uszkodzeń w organizmie). | Różny przebieg zakażenia (od całkiem bezobjawowego, do ciężkiego zapalenia płuc z niewydolnością oddechową, a nawet wielonarządową). |
Czy wymaga pobytu w szpitalu? | U większości chorych grypa ustępuje samoistnie. U chorych, u których pojawią się powikłania i choroba nie ustępuje, zaleca się hospitalizację. | U większości chorych COVID-19 ustępuje samoistnie. Pacjenci z ciężkim przebiegiem choroby i problemami oddechowymi wymagają hospitalizacji. |
Śmiertelność | Śmiertelność na poziomie 0,1 - 0,5%, która wynika z możliwości wystąpienia ciężkich powikłań pogrypowych. Na powikłania szczególnie narażone są osoby starsze, kobiety w ciąży, osoby otyłe i chorujące na choroby przewlekłe, takie jak np. astma, choroba wieńcowa czy cukrzyca. | Może prowadzić do zgonu, a śmiertelność zależy w dużej mierze od wieku pacjenta i występowania chorób współistniejących. W zależności od kraju i przekroju społeczeństwa, śmiertelność waha się od 2,3 – 7%. |
Ryzyko zachorowania a wiek | Zakażenie może wystąpić w każdym wieku. | Zakażenie może wystąpić u osoby w każdym wieku. Szacuje się, że częściej chorują mężczyźni niż kobiety oraz zdecydowanie częściej osoby starsze niż dzieci. |
Leczenie i profilaktyka | Co roku aktualizowane szczepionki. Leczenie przyczynowe choroby (przeciwwirusowe), jak i powikłań. Leczenie objawowe (zarówno choroby, jak i powikłań). Profilaktyka: dezynfekcja rąk i powierzchni płaskich, noszenie maski ochronnej! | Prace nad szczepionką trwają. Leczenie objawowe (zarówno choroby jak i powikłań). W leczeniu szpitalnym może być podawana surowica odpornościowa (od ozdrowieńców). Optymalna terapia jest ciągle opracowywana (preparaty blokujące wchłanianie przez śluzówkę nosa, czy też zastosowanie istniejących już leków). Profilaktyka: dezynfekcja rąk i powierzchni płaskich, noszenie maski ochronnej! |
Podejrzenie zakażeniem 2019-nCoV, co zrobić?
Jeśli masz objawy, takie jak stan podgorączkowy, bóle mięśniowe czy kaszel lub duszność i objawy przeziębieniowe, skorzystaj z teleporady u lekarza rodzinnego lub skontaktuj się z najbliższą stacją sanitarno-epidemiologiczną. Jeśli po kontakcie telefonicznym nie pojawią się inne zalecenia, za pomocą własnego środka transportu pojedź do wskazanego szpitala czy placówki obserwacyjno-zakaźnej, gdzie lekarze określą dalszy ciąg postępowania. Może zostać zlecony test na obecność koronawirusa, kwarantanna lub hospitalizacja. Zobacz, na czym polega test na koronawirusa: Badanie na obecność koronawirusa. Na czym polega test?.
Ważne, żeby w przypadku podejrzenia infekcji nie korzystać z transportu publicznego i profilaktycznie maksymalnie ograniczyć bliski kontakt z innymi ludźmi. Takie postępowanie pomoże zmniejszyć rozprzestrzenianie się choroby. Teoretycznie, przy bardzo nasilonych objawach istnieje możliwość zlecenia transportu chorego zarówno przez lekarza POZ, jak i osoby dyżurujące w stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Grypa i koronawirus − jak się chronić?
Wirus 2019-nCoV przenosi się podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną, a więc np. przez wspólne mieszkanie, wspólne miejsce pracy czy też przebywanie we wspólnych pomieszczeniach w bliskim kontakcie. W związku z tym niezmiernie ważne jest unikanie skupisk ludzkich, jak tylko to możliwe.
Sprawdź też, jak zapobiegać grypie.
Wirus przenosi się drogą kropelkową, czyli przez kontakt z wydzielinami chorego (kiedy ten kaszle lub kicha). Może być to albo kontakt bezpośredni, albo przez dotykanie powierzchni lub przedmiotów, na których pozostał wirus z wydzielin chorego. Jeśli po przeniesieniu wirusa na ręce nie zdezynfekujesz ich i dotkniesz twarzy, możesz łatwo przenieść wirusa w okolice oczu ust i nosa, a są to dla niego wrota do organizmu. Analogicznie przenosi się wirus grypy.
Ponad wszystko pamiętaj o odpowiedniej higienie osobistej. Częste mycie rąk, dezynfekowanie, prysznic i zmiana odzieży po przebywaniu w skupiskach ludzi lub korzystaniu z tych samych powierzchni i przedmiotów to podstawa. Co to znaczy częsta higiena rąk? To mycie rąk mniej więcej 10 razy dziennie, a czas trwania namydlania rąk powinien wynosić w przybliżeniu 20 sekund. Ciężko liczyć mycie rąk w ciąg dnia, ale najlepiej wyrobić sobie nawyk robienia tego po powrocie do domu (od razu), po jeździe komunikacją miejską, po dotykaniu rzeczy w sklepach itp. Jeśli mycie nie jest możliwe, ręce odkażaj odpowiednimi płynami. Zwrócić uwagę, żeby nie dotykać brudnymi dłońmi twarzy. Warto również często wietrzyć pomieszczenia, w których się przebywa.
Pamiętaj! Zarazić się można również od osoby, która nie ma widocznych objawów infekcji.
Dodatkowo, ogranicz do minimum wizyty w przychodniach szpitalach czy aptekach (oczywiście, jeżeli jest to możliwe). Warto mieć na uwadze, że są to miejsca, gdzie udają się osoby chore, więc prawdopodobieństwo zakażenia jest w nich dużo większe niż gdzie indziej.
Źródła:
- Wroczyńska, W. Rymer, 2019-nCoV – nowy koronawirus z Chin. Medycyna Praktyczna, 2020
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/index.html
- https://www.gov.pl/web/koronawirus/podejrzewasz-u-siebie-koronawirusa