Jak uniknąć blizny? Po pierwsze: nie napinaj skóry!
Blizny stanowią problem natury estetycznej. Powstają z różnych przyczyn. Co zrobić, by je zmniejszyć? Dlaczego tak ważna jest pielęgnacja, kiedy zmiany są świeże? Sprawdź!
Blizna powstaje po przerwaniu ciągłości skóry. Nieważne, czy powstała po zabiegu transplantacji wątroby, czy jest pamiątka po cięciu cesarskim, zabiegi chirurgiczne najczęściej wymagają przecięcia, a później zaszycia skóry, czy w wyniku skaleczenia. Blizna zostaje zwykle do końca życia. Część osób ma płaskie, ledwo widoczne różowe blizny, u innych natomiast, w miejscu rany, tworzą się nieestetyczne, przerośnięte i guzowate blizny. Jak uniknąć blizny? Czy istnieje skuteczny sposób na blizny?
Skąd bierze się blizna?
Dlaczego w miejscu uszkodzenia skóry nie powstaje zdrowa tkanka, a zastępuje ją blizna? Bliznę można porównać do swoistego kleju. Blizna „skleja” uszkodzone tkanki, wszędzie tam, gdzie to uszkodzenie jest zbyt duże, żeby pierwotnie występująca tam tkanka, np. skóra, mogła się całkowicie zregenerować. Proces gojenia rany i powstawania blizny ma pewne etapy i trwa dość długo − kilka miesięcy, a nawet lat!
Sprawdź też maści, żele i kremy na blizny.
Fazy powstawania blizny
1. Faza zapalna
Pierwszy etap to tak zwana faza zapalna. Bezpośrednio po przecięciu skóry, w obrębie rany, zaczynają gromadzić się płytki krwi, które formują strup. Ten zabezpiecza ranę przed dalszym wyciekiem krwi. Następnie, do rany migrują inne komórki stanu zapalnego, które stanowią barierę ochronną przed wnikaniem do rany szkodliwych czynników zewnętrznych, np. bakterii.
2. Faza proliferacji
Kolejna faza to okres proliferacji, który zaczyna się 3 − 4 tygodnie po urazie. Tu główną rolę grają fibroblasty, które rozpoczynają intensywną produkcję kolagenu − głównego, białkowego składnika blizny. Etap ten może zostać zaburzony przez czynniki takie jak: zakażenie rany, złe ukrwienie czy zbyt mała ilość składników odżywczych. Gdy ilość kolagenu jest już wystarczająca, wtedy rozpoczyna się następna − 3. i ostatnia faza przebudowy.
3. Faza przebudowy
Proces przebudowy blizny trwa nawet kilka lat i polega na jej swoistym modelowaniu. W tym okresie początkowo chaotycznie ułożone włókna kolagenu zaczynają przyjmować zorganizowane, równo ułożone wiązki i dostosowują się do ruchów i napięcia skóry w tym obszarze.
Czy istnieje skuteczny sposób na blizny?
Bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja rany pooperacyjnej. Pierwsze dni po zabiegu są kluczowe dla dalszego procesu gojenia się rany. Chirurg doradzi, jakim preparatem dezynfekować ranę i jak często zmieniać opatrunek. Nie bój się mycia rany − to jeden z błędów popełnianych przez pacjentów. Do mycia używaj letniej wody z dodatkiem mydła i osuszaj czystym ręcznikiem lub gazą.
Chroń też bliznę przed słońcem! Blizna, szczególnie na wczesnym etapie formowania, powinna być staranie chroniona przed promieniowaniem ultrafioletowym, które stymuluje hiperpigmentację, czyli produkcję barwnika.
Sprawdź też leki i preparaty na problemy skórne.
Po zdjęciu szwów z rany dobrze jest smarować ranę odpowiednimi preparatami. Bardzo ważne w zmniejszeniu produkcji kolagenu są ucisk i odpowiednie nawilżenie formującej się blizny. Czym więc smarować blizny po szwach? Takie warunki doskonale zapewniają preparaty na bazie silikonu − mogą to być zarówno żele, plastry czy opatrunki, które nakłada się na ranę po jej całkowitym wygojeniu. Takie leczenie trwa dość długo, bo nawet kilkanaście miesięcy. Daje jednak doskonałe efekty w postaci redukcji rozmiaru i grubości blizny.
W pielęgnacji blizny po operacyjnej jest też wyciąg z cebuli. Jak się okazuje, sposób babciny sposób na blizny, ma swoje uzasadnienie w nauce. Cebula zawiera substancje przeciwzapalne i stymulujące enzymy, które rozkładają nadmiar kolagenu. Dzięki temu blizna staje się płaska i mniej widoczna.
Sprawdź też maści na rany i otarcia.
Warto też przetestować terapię uciskową. Kontrolowany i prawidłowo stosowany ucisk hamuje proliferację naczyń krwionośnych, a co za tym idzie odżywienie w miejscu blizny i jej rozrost. Metoda ta sprawdza się w przypadku dużych obszarów narażonych na bliznowacenie.
Jeśli chcesz uniknąć blizny pamiętaj, że najważniejsza jest wczesna profilaktyka. Postępuj zgodnie z zaleceniami chirurga, który doradzi, jak pielęgnować ranę, a gdy już się zagoi, lekarz dobierze odpowiednią pielęgnację, żeby skutecznie uniknąć blizny.