Karmienie piersią – co warto wiedzieć?

Karmienie piersią jest niezwykle ważnym aspektem opieki nad niemowlęciem. To naturalny sposób żywienia, który dostarcza maluszkowi niezbędnych składników odżywczych, a także wzmacnia więź emocjonalną między matką a dzieckiem. Jak prawidłowo karmić piersią? W artykule przedstawimy istotne informacje, wskażemy zalety i wady oraz podpowiemy, jak karmienie piersią wpływa na organizm kobiety.

Jak przygotować się do karmienia piersią?

Karmienie piersią to proces, który może wywoływać skrajnie różne emocje, od euforii do lęku i niepewności. Szczególnie trudne są pierwsze dni po porodzie, stanowiące kluczowy okres dla prawidłowego rozwoju laktacji. To wyjątkowo wymagające chwile zarówno dla świeżo upieczonej mamy, jak i dla jej dziecka. Nowa, nieznana sytuacja, fizyczne i emocjonalne zmiany po porodzie oraz wahania hormonalne sprawiają, że matka może odczuwać niepewność w nowej roli. Choć trudno przygotować się na nieznane, to istnieje kilka kwestii, o których warto pomyśleć jeszcze przed porodem, by przebrnąć przez trudności pojawiające się na początku „mlecznej drogi”.

• Przede wszystkim zadbaj o swoje samopoczucie i emocje. Poznaj techniki relaksacyjne, które pomogą Ci w redukcji stresu i napięcia. Pamiętaj o rozmowie z partnerem, rodziną i bliskimi przyjaciółmi. Dziel się swoimi obawami i oczekiwaniami w trudniejszych momentach.
• Dobrą decyzją może być konsultacja z doradcą laktacyjnym jeszcze przed narodzinami dziecka lub wkrótce po nich. Wyszkolony specjalista udzieli fachowej porady i pomoże rozwiązać ewentualne problemy, zanim się nasilą. Współpraca z doradcą laktacyjnym może znacząco zwiększyć szanse na udane karmienie piersią.
• Jak jeszcze możesz się przygotować do karmienia piersią? Zadbaj o zgromadzenie niezbędnych akcesoriów i preparatów dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, które ułatwią przebrnięcie przez trudne początki oraz będą praktycznym wsparciem w późniejszych etapach.
• Warto zaopatrzyć się w wygodny i dobrze dopasowany biustonosz do karmienia zapewniający łatwy dostęp do sutków.
• Jednym z najczęstszych problemów kobiet są podrażnione i bolące sutki przy karmieniu, dlatego zaopatrz się w maści na brodawki sutkowe oraz kompresy żelowe na piersi, które wspomogą gojenie. Wypróbuj np. kompresy do podrażnionych sutków karmiących matek Multi-Mam.
• Możesz także rozważyć zakup wkładek laktacyjnych, które absorbują nadmiar mleka i chronią ubranie przed plamami oraz specjalnych osłonek, np. silikonowych osłonek na piersi Akuku, które chronią obolałe brodawki.

W tym miejscu należy wspomnieć o innym problemie, czyli płaskich brodawkach, które mogą wpływać na trudności w karmieniu i prawidłowym przystawieniu dziecka do piersi. W takich przypadkach pomocne mogą okazać się specjalne nakładki na sutki do karmienia. Nakładki te „wyciągają” brodawki, ułatwiając dziecku chwytanie piersi. Specjaliści ds. karmienia piersią zalecają niezbyt długotrwałe stosowanie nakładek, ponieważ mogą wpływać na hamowanie laktacji. Niemniej jednak warto mieć je przy sobie w szpitalu jako ewentualne wsparcie w pierwszych dniach po porodzie.

I na koniec, choć jest to nie mniej ważne, należy podkreślić konieczność stworzenia odpowiedniej przestrzeni do karmienia. Zaaranżuj ciche i wygodne miejsce, w którym poczujesz się swobodnie i komfortowo, np. przytulny kącik z miękkim fotelem lub wygodnymi poduszkami, które zapewnią ci wsparcie podczas karmienia. Dodaj delikatne oświetlenie i uspokajającą muzykę, aby stworzyć atmosferę spokoju i intymności.

Sprawdź popularne kategorie

Jak prawidłowo karmić piersią?

Aby prawidłowo karmić piersią, ważne jest znalezienie wygodnej pozycji, która zapewni komfort zarówno Tobie, jak i dziecku.

• Unikaj pochylania się lub kręcenia. Starając się za wszelką cenę zapewnić maluszkowi dostęp do piersi, nieświadomie narażasz swoje ciało na ból i nieprawidłowe napięcie mięśni. To z kolei może prowadzić do poważniejszych problemów, zwłaszcza w obszarze szyi, odcinka piersiowego, lędźwiowego i krzyża. Napięte, przeciążone mięśnie stopniowo ograniczają swobodę ruchu, utrudniając codzienne czynności i powodując dyskomfort. Ból staje się odczuwalny nawet przy najprostszych czynnościach. Dlatego tak istotne jest, aby dbać o prawidłową postawę i ochronę kręgosłupa podczas karmienia.
• Wybierz wygodne miejsce do karmienia. Możesz usiąść na wygodnym fotelu, kanapie lub położyć się na łóżku. Ważne stabilne wsparcie dla pleców.
• Podtrzymuj pierś prawidłowo. Ułóż cztery palce pod spód piersi, a kciuk połóż na piersi, tworząc literę C. Upewnij się, że palce nie dotykają otoczki i nie uciskają piersi.
• Połóż dziecko tak, aby brzuszek przylegał do twojego ciała, a twarz była skierowana w kierunku piersi, dzięki czemu umożliwisz mu swobodne ssanie.
• Zapewnij wsparcie dla główki, pleców i pośladków dziecka, aby utrzymać je w prawidłowej pozycji.
• Główka dziecka powinna znajdować się na wysokości piersi, a usta naprzeciw brodawki.
• Istotne dla efektywnego ssania i pełnego odżywienia jest prawidłowe chwycenie piersi przez dziecko. Maluch powinien mieć w buzi całą brodawkę i znaczną część otoczki piersiowej, otwarte szeroko usta i wywinięte wargi, a brzuszek oraz nóżki powinny przylegać do brzucha mamy. Właściwe chwycenie piersi umożliwia utworzenie odpowiedniego podciśnienia, które jest niezbędne do wypływu mleka. Poprawne przystawienie dziecka sprawia, że język uciska od dołu otoczkę piersi, pobudzając przewody mleczne, a dzięki działaniu oksytocyny następuje swobodny przepływ pokarmu.

Ile trwa karmienie piersią?

Czas trwania karmienia może różnić się między poszczególnymi karmieniami oraz między różnymi dziećmi i matkami.

• Przeciętnie karmienie na żądaniemoże trwać od 10 do 30 minut na jedną pierś, jednak zależy to od wielu czynników, takich jak wiek malucha, jego apetyt, tempo ssania oraz ilość mleka dostępnego dla dziecka.
• Ważne jest, aby dać dziecku wystarczająco dużo czasu. Nie należy się spieszyć ani przyspieszać karmienia. Dziecko powinno mieć możliwość ssania w swoim tempie, co pozwoli mu na pełne nasycenie i zaspokojenie głodu.
• W trakcie karmienia warto obserwować sygnały dziecka. Jeśli niemowlę samodzielnie puszcza pierś lub wykazuje oznaki sytości, można uznać, że karmienie zostało zakończone.

Zobacz, jak wpływają na laktację alkohol i kawa. Niezbędne informacje znajdziesz w naszych artykułach: alkohol a karmienie piersią oraz kawa a karmienie piersią.

Zalety i wady karmienia piersią

Karmienie piersią ma wiele zalet zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Warto jednak mieć świadomość, że istnieją również pewne wyzwania, które mogą się pojawić w trakcie codziennego karmienia maluszka.

Zacznijmy od zalet:

• Korzyści dla dziecka – mleko matki zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, które wspierają prawidłowy rozwój dziecka. Posiada przeciwciała wzmacniające system odpornościowy maluszka, co pomaga mu w zwalczaniu infekcji. Karmienie piersią może również pomóc w zapobieganiu wielu chorobom i alergiom,
• Bliskość i więź – nadrzędnym celem karmienia jest dostarczanie pokarmu, ale jest to także czas bliskości i budowania więzi między matką a dzieckiem. Kontakt skóra do skóry podczas karmienia sprzyja więzi emocjonalnej i pozytywnemu rozwojowi dziecka,
• Praktyczność i dostępność – mleko matki jest zawsze dostępne, nie trzeba go gotować ani podgrzewać. Jest to szczególnie praktyczne w sytuacjach podróży, wizyt u lekarza czy nocnym karmieniu. Ponadto karmienie piersią nie wymaga stosowania butelek, smoczków czy innych akcesoriów, co wpływa na zmniejszenie ryzyka zakażeń, zapewnia łatwość higieny, ale również zdecydowanie ogranicza wydatki.

Potencjalne wady karmienia piersią:  

• Brak kontroli nad ilością spożywanego pokarmu – podczas karmienia piersią trudno ocenić dokładną ilość mleka, którą dziecko spożywa, co może być dla rodziców źródłem niepokoju. Pomocna w monitorowaniu odpowiedniego odżywiania będzie kontrola parametrów rozwojowych,
• Ograniczenia czasowe i personalne – karmienie piersią wymaga elastycznego harmonogramu i dostępności dla dziecka. Niektóre matki odczuwają ograniczenia w swobodzie wykonywania codziennych czynności lub powrotu do pracy. W takich sytuacjach ważne jest wsparcie rodziny, aby znaleźć odpowiednie rozwiązania i stworzyć sprzyjające warunki do karmienia piersią.

Trudności związane z karmieniem piersią mogą obejmować również inne aspekty, takie jak ból pleców wynikający z nieprawidłowej pozycji oraz nadmierna produkcja mleka prowadząca do uczucia pełności piersi oraz wycieku płynu. Niektóre mamy z kolei doświadczają problemów z procesem laktacji. W takiej sytuacji pomocne mogą być tabletki na laktację, p.. suplement diety Nestle NANCare Mama Lacto + oraz mieszanka ziołowa dla Kobiet Karmiących Dr. Max. Należy podkreślić, że suplementacja oraz zioła powinny być wprowadzone po uprzedniej konsultacji.

Innym potencjalnym wyzwaniem może być ból sutków. W sprzedaży dostępne są różne produkty, takie jak osłonki czy maści do sutków, które mogą zapewnić ulgę wrażliwej skórze. Przetestuj między innymi multifunkcyjną dermo-maść Oillan Multi-Help lub organiczny balsam do brodawek piersi Lansinoh.

Nie należy zapominać również o przemęczeniu, które może pojawić się u matek w okresie karmienia piersią. Karmienie niemowlęcia co kilka godzin, zwłaszcza w nocy może wpływać na jakość snu i prowadzić do zmęczenia. Ważne jest, aby znaleźć czas na odpoczynek, podzielić się obowiązkami z partnerem i skorzystać z pomocy innych osób.

Jak karmienie piersią wpływa na organizm?

Karmienie piersią przynosi wiele korzyści dla organizmu matki.

• Po pierwsze, pomaga w utracie wagi po porodzie. Proces karmienia piersią wymaga dodatkowego wysiłku energetycznego, co przyczynia się do spalania kalorii. Naturalne odżywianie sprzyja stopniowej redukcji nadmiaru tkanki tłuszczowej zgromadzonej w czasie ciąży.
• Kolejną korzyścią jest zmniejszenie ryzyka krwawienia poporodowego. Podczas karmienia piersią uwalniane są hormony, takie jak oksytocyna, które stymulują skurcze macicy. Te skurcze pomagają zwężać naczynia krwionośne w macicy, co ogranicza krwawienie i przyspiesza proces powrotu macicy do stanu sprzed ciąży.
• Karmienie piersią może również przyczynić się do zmniejszenia ryzyka rozwoju raka piersi i jajnika u matek.
• Ma pozytywny wpływ na zdrowie serca oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.

Przeczytaj, jak odstawić dziecko od karmienia piersią.

Podsumowanie

Karmienie piersią to naturalny proces, który wymaga odpowiedniej wiedzy, wsparcia i przygotowania. Przezwyciężając trudności i korzystając z dostępnych zasobów, możesz osiągnąć satysfakcję z udanej laktacji, dzięki czemu będzie satysfakcjonującym i korzystnym doświadczeniem zarówno dla Ciebie, jak i dla maluszka.

Źródła:

1. K. Uvnas-Moberg, M. Petersson, Oxytocin, a mediator of anti-stress, well-being, social interaction, growth and healing,https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15834840/ [dostęp 20.05.2023 r.]
2. Peters S.A.E., Yang L., Guo Y., Chen Y., Bian Z., Du J., Yang J., Li S., Li L., Woodward M., Chen Z. Breastfeeding and the Risk of Maternal Cardiovascular Disease: A Prospective Study of 300 000 Chinese Women, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28637778/ [dostęp 20.05.2023 r.]
3. J. R. Britton, H. L. Britton, V. Gronwaldt, Breastfeeding, sensitivity, and attachment, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17079544/ [dostęp 20.05.2023 r.]
4. P. H. Howie, J. S. Forsyth, S. A. Ogston, A. Clark, C. D. Florey, Protective effect of breast feeding against infection, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2105113/ [dostęp 20.05.2023 r.]
5. Jordan S.J., Na R., Johnatty S.E., Wise L.A., Adami H.O., Brinton L.A., Chen C., Cook L.S., Dal Maso L., De Vivo I., Freudenheim J.L., Friedenreich C.M., La Vecchia C., McCann S.E., Moysich K.B., Lu L., Olson S.H., Palmer J.R., Petruzella S., Pike M.C., Rebbeck T.R., Ricceri F., Risch H.A., Sacerdote C., Setiawan V.W., Sponholtz T.R., Shu X.O., Spurdle A.B., Weiderpass E., Wentzensen N., Yang H.P., Yu H., Webb P.M., Breastfeeding and Endometrial Cancer Risk: An Analysis From the Epidemiology of Endometrial Cancer Consortium, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28486362/ [dostęp 20.05.2023 r.]