Karmienie piersią – jak prawidłowo karmić noworodka? Poradnik

Karmienie piersią jest niezwykle ważnym aspektem opieki nad niemowlęciem. To naturalny sposób żywienia, który dostarcza maluszkowi niezbędnych składników odżywczych, a także wzmacnia więź emocjonalną między matką a dzieckiem. Jak karmić piersią i na co zwrócić uwagę? W artykule przedstawimy istotne informacje na ten temat.

Czy trzeba karmić piersią? Dlaczego warto?

Światowa Organizacja Zdrowia oraz Amerykańska Akademia Pediatrii zalecają wyłączne karmienie dziecka piersią przez pierwsze 6 miesięcy jego życia, a następnie kontynuację do 2. roku życia (lub dłużej), równolegle z wprowadzaniem nowych pokarmów. 

Biorąc pod uwagę liczne zalety tego sposobu żywienia (zdrowotne, psychologiczne i ekonomiczne), warto podjąć próbę karmienia piersią – każdy kolejny miesiąc przynosi korzyści zarówno dla matki, jak i dziecka. Ostateczna decyzja o sposobie karmienia zawsze należy jednak do kobiety.

Wady i zalety karmienia piersią

Karmienie piersią ma wiele zalet zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Warto jednak mieć świadomość, że istnieją również pewne wyzwania, które mogą się pojawić w trakcie codziennego karmienia maluszka.

Zalety i korzyści z karmienia piersią:

• Korzyści dla dziecka – mleko matki zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, które wspierają prawidłowy rozwój dziecka. Dostarcza przeciwciał wzmacniających system odpornościowy maluszka, co pomaga mu w zwalczaniu infekcji. Karmienie piersią może również pomóc w zapobieganiu wielu chorobom i alergiom.
• Bliskość i więź – nadrzędnym celem karmienia jest dostarczanie pokarmu, ale jest to także czas bliskości i budowania więzi między matką a dzieckiem. Kontakt skóra do skóry podczas karmienia wspiera również prawidłowy rozwój dziecka.
• Praktyczność i dostępność – mleko matki jest zawsze dostępne, nie trzeba go gotować ani podgrzewać. Jest to szczególnie praktyczne podczas podróży, wizyt u lekarza czy karmienia nocą. Karmienie piersią nie wymaga ponadto stosowania butelek, smoczków czy innych akcesoriów, co wpływa na zmniejszenie ryzyka zakażeń, zapewnia łatwość higieny, ale również zdecydowanie ogranicza wydatki.

Potencjalne wady karmienia piersią:  

• Brak kontroli nad ilością spożywanego pokarmu – podczas karmienia piersią trudno ocenić dokładną ilość mleka, którą dziecko spożywa, co może być dla rodziców źródłem niepokoju. Pomocna w monitorowaniu odpowiedniego odżywiania jest kontrola parametrów rozwojowych (przybieranie na wadze, liczba mokrych pieluch w ciągu doby).
• Ograniczenia czasowe i personalne – karmienie piersią wymaga elastycznego harmonogramu i dostępności dla dziecka. Niektóre matki odczuwają ograniczenia w swobodzie wykonywania codziennych czynności lub powrotu do pracy. W takich sytuacjach ważne jest wsparcie rodziny, aby znaleźć odpowiednie rozwiązania i stworzyć sprzyjające warunki do karmienia piersią.

Sprawdź popularne kategorie

Jak przygotować się do karmienia piersią?

Karmienie piersią to proces, który może wywoływać skrajnie różne emocje, od euforii do lęku i niepewności. Szczególnie trudne są pierwsze dni po porodzie, stanowiące kluczowy okres dla prawidłowego rozwoju laktacji. Choć trudno przygotować się na nieznane, istnieje kilka kwestii, o których warto pomyśleć jeszcze przed porodem, by przebrnąć przez trudności pojawiające się na początku „mlecznej drogi”.

• Przede wszystkim zadbaj o swoje samopoczucie i emocje. Poznaj techniki relaksacyjne, które pomogą Ci w redukcji stresu i napięcia. Pamiętaj o rozmowie z partnerem, rodziną i bliskimi przyjaciółmi. Dziel się swoimi obawami i oczekiwaniami w trudniejszych momentach.
• Dobrą decyzją może być konsultacja z doradcą laktacyjnym jeszcze przed narodzinami dziecka lub wkrótce po nich. Wyszkolony specjalista udzieli fachowej porady i pomoże rozwiązać ewentualne problemy, zanim się nasilą. Współpraca z doradcą laktacyjnym może znacząco zwiększyć szanse na udane karmienie piersią.
• Jak jeszcze możesz się przygotować do karmienia piersią? Zadbaj o zgromadzenie niezbędnych akcesoriów i preparatów dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, które ułatwią przebrnięcie przez trudne początki oraz będą praktycznym wsparciem w późniejszych etapach.
• Warto zaopatrzyć się w wygodny i dobrze dopasowany biustonosz do karmienia zapewniający łatwy dostęp do sutków.
• Jednym z najczęstszych problemów kobiet są podrażnione i bolące sutki przy karmieniu, dlatego zaopatrz się w maści na brodawki sutkowe oraz kompresy żelowe na piersi, które wspomogą gojenie. Wypróbuj np. kompresy do podrażnionych sutków karmiących matek Multi-Mam.
• Możesz także rozważyć zakup wkładek laktacyjnych, które absorbują nadmiar mleka i chronią ubranie przed plamami oraz specjalnych osłonek, np. silikonowych osłonek na piersi Akuku, które chronią obolałe brodawki.

I na koniec, choć jest to nie mniej ważne, należy podkreślić konieczność stworzenia odpowiedniej przestrzeni do karmienia. Zaaranżuj ciche i wygodne miejsce, w którym poczujesz się swobodnie i komfortowo, np. przytulny kącik z miękkim fotelem lub wygodnymi poduszkami, które zapewnią ci oparcie podczas karmienia. Zadbaj o delikatne oświetlenie i relaksującą muzykę, aby stworzyć atmosferę spokoju i intymności.

Pamiętaj również o stosowaniu odpowiedniej diety po porodzie.

Jak prawidłowo karmić piersią?

Aby prawidłowo karmić piersią, ważne jest znalezienie wygodnej pozycji, która zapewni komfort zarówno Tobie, jak i dziecku.

Techniki i pozycje karmienia piersią

Do najpopularniejszych pozycji do karmienia piersią należą:

Warto wypróbować każdą technikę karmienia piersią i przekonać się, która z nich jest najwygodniejsza. Czasami zmiana metody karmienia piersią pozwala odciążyć naciągnięte mięśnie pleców czy szyi. Niektóre pozycje lepiej sprawdzają się w ciągu dnia, inne w nocy.

Co ile karmić noworodka piersią?

Współczesne rekomendacje zalecają tzw. karmienie na żądanie. Oznacza to, że noworodek powinien ssać pierś tak często, jak tego potrzebuje, jednak nie rzadziej niż 8 razy na dobę. Dlatego dzieci, które śpią ciągiem dłużej niż 3 godziny, w pierwszych tygodniach życia warto wybudzać na karmienia. W tym początkowym okresie laktacji kształtuje się nie tylko odruch ssania u malucha, ale przede wszystkim produkcja mleka u matki. Regularne opróżnianie piersi stymuluje wytwarzanie pokarmu, dzięki czemu nie zabraknie go w kolejnych tygodniach, kiedy zapotrzebowanie dziecka na mleko wzrośnie.

Ile trwa karmienie piersią?

Czas trwania karmienia może różnić się między poszczególnymi karmieniami oraz między różnymi dziećmi i matkami.

• Przeciętnie karmienie na żądanie może trwać od 10 do 30 minut na jedną pierś, jednak zależy to od wielu czynników, takich jak wiek malucha, jego apetyt, tempo ssania oraz ilość mleka dostępnego dla dziecka.
• Ważne jest, aby dać dziecku wystarczająco dużo czasu. Nie należy okazywać zniecierpliwienia ani przyspieszać karmienia. Dziecko powinno mieć możliwość ssania w swoim tempie, co pozwoli mu na pełne nasycenie i zaspokojenie głodu.
• W trakcie karmienia warto obserwować sygnały wysyłane przez dziecko. Jeśli niemowlę samodzielnie puszcza pierś lub wykazuje oznaki sytości, można uznać, że karmienie zostało zakończone.

Zobacz, jak wpływają na laktację alkohol i kawa. Niezbędne informacje znajdziesz w naszych artykułach: alkohol a karmienie piersią oraz kawa a karmienie piersią.

Jak karmienie piersią wpływa na organizm?

Karmienie piersią przynosi wiele korzyści dla organizmu matki.

Przeczytaj, jak odstawić dziecko od karmienia piersią.

Karmienie dziecka piersią – trudności i problemy

Trudności związane z karmieniem piersią mogą obejmować takie aspekty jak ból pleców wynikający z nieprawidłowej pozycji oraz nadmierna produkcja mleka prowadząca do uczucia pełności piersi oraz wycieku pokarmu. Niektóre mamy doświadczają z kolei problemów z procesem laktacji. W takiej sytuacji pomocne mogą być tabletki na laktację, np. suplement diety Nestle NANCare Mama Lacto + oraz mieszanka ziołowa dla Kobiet Karmiących Dr. Max. Należy podkreślić, że suplementacja oraz zioła powinny być wprowadzone po uprzedniej konsultacji ze specjalistą.

Innym potencjalnym wyzwaniem może być ból sutków. W sprzedaży dostępne są różne produkty, takie jak osłonki czy maści do sutków, które mogą zapewnić ulgę wrażliwej skórze. Przetestuj między innymi multifunkcyjną dermo-maść Oillan Multi-Help lub organiczny balsam do brodawek piersi Lansinoh.

W tym miejscu należy wspomnieć o innym problemie, czyli płaskich brodawkach, które mogą wpływać na trudności w karmieniu i prawidłowym przystawieniu dziecka do piersi. W takich przypadkach pomocne mogą okazać się specjalne nakładki na sutki do karmienia. Nakładki te „wyciągają” brodawki, ułatwiając dziecku chwytanie piersi. Specjaliści ds. karmienia piersią zalecają niezbyt długotrwałe stosowanie nakładek, ponieważ mogą wpływać na hamowanie laktacji. Niemniej warto mieć je przy sobie w szpitalu jako ewentualne wsparcie w pierwszych dniach po porodzie.

Karmienie dziecka piersią – podsumowanie

Karmienie piersią to naturalny proces, który wymaga odpowiedniej wiedzy, wsparcia i przygotowania. Przezwyciężając trudności i korzystając z dostępnych zasobów, możesz osiągnąć satysfakcję z udanej laktacji, dzięki czemu będzie niezwykle wartościowym doświadczeniem zarówno dla Ciebie, jak i dla maluszka.

Źródła:

1. K. Uvnas-Moberg, M. Petersson, Oxytocin, a mediator of anti-stress, well-being, social interaction, growth and healing,https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15834840/ [dostęp 20.05.2023 r.]
2. Peters S.A.E., Yang L., Guo Y., Chen Y., Bian Z., Du J., Yang J., Li S., Li L., Woodward M., Chen Z. Breastfeeding and the Risk of Maternal Cardiovascular Disease: A Prospective Study of 300 000 Chinese Women, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28637778/ [dostęp 20.05.2023 r.]
3. J. R. Britton, H. L. Britton, V. Gronwaldt, Breastfeeding, sensitivity, and attachment, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17079544/ [dostęp 20.05.2023 r.]
4. P. H. Howie, J. S. Forsyth, S. A. Ogston, A. Clark, C. D. Florey, Protective effect of breast feeding against infection, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2105113/ [dostęp 20.05.2023 r.]
5. Jordan S.J., Na R., Johnatty S.E., Wise L.A., Adami H.O., Brinton L.A., Chen C., Cook L.S., Dal Maso L., De Vivo I., Freudenheim J.L., Friedenreich C.M., La Vecchia C., McCann S.E., Moysich K.B., Lu L., Olson S.H., Palmer J.R., Petruzella S., Pike M.C., Rebbeck T.R., Ricceri F., Risch H.A., Sacerdote C., Setiawan V.W., Sponholtz T.R., Shu X.O., Spurdle A.B., Weiderpass E., Wentzensen N., Yang H.P., Yu H., Webb P.M., Breastfeeding and Endometrial Cancer Risk: An Analysis From the Epidemiology of Endometrial Cancer Consortium, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28486362/ [dostęp 20.05.2023 r.]