Próby wątrobowe. Kiedy należy je robić?
10. 10. 2019
· 3 minuty czytania
Próby wątrobowe wykonuje się w celu diagnozy stanów zapalnych oraz marskości wątroby. Jak się do nich przygotować? Jakie badania zleca się w przypadku uzyskania podwyższonych norm? Sprawdź!
Spis treści
Próby wątrobowe wykonuje się, żeby skontrolować stan Twojej wątroby. Wyniki badań pomagają w diagnozowaniu stanów zapalnych i marskości wątroby. Zobacz, czym są próby wątrobowe, w jaki sposób odczytywać wyniki i jak się przygotować do badania.
Próby wątrobowe - czym są?
Próby wątrobowe to badania biochemiczne, które mierzą poziom niektórych enzymów i białek we krwi. Sprawdzają, jak dobrze Twoja wątroba spełnia swoje normalne funkcje i angażuje się w przemiany materii. Próby wątrobowe możesz wykonywać w ramach regularnej kontroli lub kiedy pojawią się u Ciebie niepokojące objawy. Lekarze zlecają wykonywanie prób wątrobowych w przebiegu żółtaczki, otyłości, cukrzycy, w czasie terapii niektórymi lekami (paracetamolem, metotreksatem, lekami przeciwpadaczkowymi), choroby alkoholowej czy zatrucia grzybami.
Istnieje ponad 100 rodzajów chorób wątroby, które mogą dotknąć organizm. Przykładowo: stłuszczenie wątroby występuje u 20 25% Polaków, a u około 5% osób przyjmuje zaawansowaną postać tej choroby. Problem ten może dotyczyć pacjentów w każdym wieku, chociaż znacznie częściej obserwuje się go u osób starszych.
Zobacz, co może oznaczać marskość wątroby: Marskość wątroby jak rozpoznać rozwój nieodwracalnej choroby?
Próby wątrobowe - badania i normy
Próby wątrobowe możesz wykonać w każdym laboratorium diagnostycznym, bo jest to badanie z krwi. Obejmuje ono pomiar aktywności aminotransferaz surowicy (AspAT i AIAT), fosfatazy zasadowej (ALP), γ-glutamylotransferazy (GGTP) i poziomu bilirubiny (BIL).
Próby wątrobowe normy odczytasz w tabeli poniżej:
| Badany wskaźnik | Charakterystyka | Norma | |
| Dla kobiet | Dla mężczyzn | ||
| Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT) | Jest enzymem występującym w wątrobie, nerkach, sercu i mięśniach, a jego stężenie jest najniższe u osób zdrowych. AspAT jest uwalniana do krwi w stanach uszkodzenia wątroby. Podwyższony poziom może też oznaczać niedawno przebyty zawał. | 540 U/I | <19 U/l |
| Aminotransferaza alaninowa (AlAT) | Jest enzymem występującym głównie w komórkach wątroby. Na podstawie stosunku AspAT do ALAT wylicza się tzw. wskaźnik de Ritisa, który pomaga w zawężeniu diagnozy. Na podstawie stosunku AspAT do ALAT wylicza się tzw. wskaźnik de Ritisa, który pomaga w zawężeniu diagnozy. | <35 U/l | <40 U/I |
| Fosfataza zasadowa (ALP) | Stężenie tego enzymu wzrasta w przypadku zablokowania dróg żółciowych. | 30120 U/l | |
| γ-glutamylotranspeptydaza (GGPT) | Enzym, który jest przydatnym markerem do wykrywania problemów z przewodami żółciowymi lub stwierdzenia stłuszczenia wątroby. | <35 U/l | <40 U/l |
| Bilirubina całkowita (BIL) | Podwyższona bilirubina wskazuje na żółtaczkę o różnej etiologii. | 0,31,2 mg/dl |
Próby wątrobowe - jak się przygotować?
Próby wątrobowe na ogół nie wymagają specjalnego przygotowania oprócz tego, że trzeba stawić się na nie na czczo, jak na każde tego typu badanie. Próby wątrobowe będą miały wtedy wiarygodny wynik. Co więcej, dzień przed badaniem lepiej nie jedz ciężkostrawnych posiłków i na tydzień wcześniej odstaw alkohol.
Sprawdź też leki wspomagające pracę wątroby.
Podwyższone próby wątrobowe - objawy i diagnostyka
Podwyższone próby wątrobowe mogą iść w parze z objawami, których wcześniej nie łączyłeś z dysfunkcją wątroby.
Wielu pacjentów uskarża się na:
- osłabienie lub uczucie zmęczenia,
- brak apetytu i utratę masy ciała,
- obrzęk i ból brzucha,
- wzdęcia, nudności i wymioty,
- ciemny mocz lub jasny stolec,
- żółtawe oczy lub skórę.
Próby wątrobowe - wyniki
Nie baw się w lekarza! Wyniki prób wątrobowych powinien interpretować lekarz. Bierze on dodatkowo pod uwagę dokładny wywiad, badania fizykalne, przebyte choroby i zażywane medykamenty (również leki bez recepty i zioła).
Podwyższone próby wątrobowe mogą sugerować stany zapalne wątroby, marskość, nowotwór, mononukleozę lub przebyty zawał. Możliwości diagnozy jest mnóstwo - jedne schorzenia są mniej prawdopodobne, a inne bardziej. Na pewno będą potrzebne badania obrazowe, aby lekarze mogli wizualizować wątrobę i postawić właściwe rozpoznanie.
Zobacz, jak zregenerować wątrobę w artykule: Regeneracja wątroby: jak szybko usprawnić pracę wątroby?
-
-
- Suplement diety w formie kapsułek zawierający sylimarynę i cholinę.
- Suplement diety z choliną oraz wyciągami z mate, karczocha i cykorii.
Najnowsze artykuły
Przeziębienie i grypa
Sepsa (posocznica) – przyczyny, objawy i leczenie
Objawy sepsy obejmują gorączkę lub obniżenie temperatury ciała, przyspieszony oddech, przyspieszone bicie serca, wysypki i zmiany zachowania. Kto jest narażony na wystąpienie sepsy? Sprawdź.
Przeziębienie i grypa
Sól fizjologiczna – jakie ma właściwości i zastosowanie?
Inhalacje, płukanie nosa, przemywanie spojówek, oczyszczanie ran – to tylko niektóre z medycznych i pielęgnacyjnych zastosowań soli fizjologicznej. Sprawdź, jakie są właściwości tego płynu.
Kości, stawy i mięśnie
Strzelanie w stawach – co może oznaczać strzykanie w stawach?
W większości przypadków strzelanie i chrupanie w stawach nie jest powodem do zmartwień. Jakie objawy powinny Cię zaalarmować i kiedy zgłosić się do lekarza? Sprawdź!
Ból
Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i jak się go pozbyć?
Pulsujący ból głowy to bardzo dotkliwa przypadłość. Może mieć wiele potencjalnych przyczyn, w tym migrenę, kaca lub odstawienie kofeiny. Kiedy pulsowanie w głowie jest groźne?
Zęby
Biały nalot na języku – przyczyny, leczenie i domowe sposoby
Biały nalot na języku nie zawsze jest powodem do niepokoju – zwłaszcza, jeśli wynika z nieodpowiedniej higieny jamy ustnej. Sprawdź, kiedy i tak trzeba go leczyć.
Oczy, uszy i nos
Łzawienie oczu – przyczyny, leczenie i domowe sposoby
Nadmierne wydzielanie łez może ustępować samoistnie bez interwencji medycznej, ale czasem wymaga kontaktu z lekarzem i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Poznaj najczęstsze przyczyny łzawienia oczu!
Układ pokarmowy
Wymiotowanie żółcią – co oznacza i jakie są przyczyny żółtych wymiotów?
Wymiotowanie żółcią jest objawem, który często wzbudza niepokój. Jest wywoływane zarówno przez stany ostre jak i choroby przewlekłe przewodu pokarmowego. Co robić, kiedy wymiotujesz żółcią? Wyjaśniamy!
Problemy skórne
Opuchnięta twarz – o czym może świadczyć i jak zlikwidować obrzęk twarzy?
Opuchnięta twarz to nie tylko problem estetyczny, ale również medyczny. Może ustąpić sam, ale czasem potrzebna jest interwencja medyczna. Jak wygląda leczenie obrzęku twarzy? Sprawdź!
Przeczytaj także
Układ pokarmowy
Dieta przy wrzodach żołądka – co jeść, a czego nie jeść?
Dowiedz się, jak powinna wyglądać dieta przy wrzodach żołądka. Sprawdź, czego musisz unikać, a co jest zalecane w codziennym menu? Przeczytaj więcej na ten temat!
Układ pokarmowy
Wymiotowanie żółcią – co oznacza i jakie są przyczyny żółtych wymiotów?
Wymiotowanie żółcią jest objawem, który często wzbudza niepokój. Jest wywoływane zarówno przez stany ostre jak i choroby przewlekłe przewodu pokarmowego. Co robić, kiedy wymiotujesz żółcią? Wyjaśniamy!
Zdrowie
Biegunka – kiedy się pojawia i jak ją leczyć?
Biegunka to dość powszechna, ale nieprzyjemna dolegliwość. Poznaj jej rodzaje i sprawdź, jak ją najlepiej leczyć!
Układ pokarmowy
Zaparcia czynnościowe − skąd bierze się ta męcząca choroba?
Bolesne zaparcia, a także brak prawidłowego parcia na stolec to problem dotykający aż 30% Polaków. Z czego wynika? Kogo dotyczą zaparcia czynnościowe? Sprawdź!
Układ pokarmowy
Kamica pęcherzyka żółciowego - choroba kobiet po 40.?
Czy wiesz, że kamienie w pęcherzyku żółciowym dotykają przede wszystkim kobiet po 40. roku życia? Jak powstają? Kto jest na nie szczególnie narażony? Dowiedz się więcej!
Układ pokarmowy
Gastroskopia − co warto o niej wiedzieć?
Gastroskopia to badanie diagnostyczne, które polega na wprowadzeniu elastycznego endoskopu do żołądka i dwunastnicy w celu oceny i wizualizacji wnętrza tych narządów. W czym pomaga? Sprawdź!
Układ pokarmowy
Wymiotowanie krwią - najczęstsze przyczyny
Wymiotowanie krwią to objaw, który powinien być jak najszybciej skonsultowany z lekarzem. O czym może świadczyć? Czy stanowi zagrożenie dla zdrowia? Sprawdź!
Układ pokarmowy
Awitaminoza − jak rozpoznać niedobór witamin w organizmie?
Awitaminoza, czyli niedobór witamin w organizmie, zdarza się dość rzadko (szczególnie w krajach rozwiniętych). Sprawdź, jakie objawy powinny Cię zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza!
Więcej artykułów na ten temat
Nadkwasota - co robić, gdy pali i piecze w żołądku?
· 6 minut czytaniaNadkwasota żołądka często objawia się po obfitym posiłku. Jej objawy często bywają bagatelizowane. Sprawdź, jak skutecznie ją leczyć!
Krew w kale − na co może wskazywać?
· 5 minut czytaniaKrew w stolcu może świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych, w tym o raku jelita grubego. Dowiedz się, co zrobić, kiedy zauważysz niepokojące objawy! Sprawdź, kiedy udać się do lekarza!
Gruczolak jelita grubego. Objawy to m.in krew w kale
· 4 minuty czytaniaGruczolak jelita grubego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych układu pokarmowego. Sprawdź, z jakimi objawami się wiąże i na czym polega jego leczenie!