Zaburzenia adaptacyjne: jak oswoić zmianę w życiu?
Stresujące wydarzenia w życiu mogą spowodować zaburzenia adaptacyjne. Jak poznać, że dzieje się coś niepokojącego? Kiedy zgłosić się po pomoc do specjalisty?
Spis treści
Każda trudna zmiana przynosi emocjonalne wzloty i upadki. Nie wszyscy są w takim samym stopniu odporni na stres. Co jeśli po drodze pojawiają się problemy przystosowawcze? Jak sobie z nimi radzić? Zobacz, czy są zaburzenia adaptacyjne i jak sobie radzić z nimi w codziennym życiu.
Spis treści:
Problemy adaptacyjne
Zaburzenia adaptacyjne to inaczej zaburzenia przystosowawcze lub mówiąc potocznie „depresja reaktywna lub depresja sytuacyjna”. Potoczna nazwa przywołuje na myśl depresję kliniczną, bo osoby z zespołem zaburzeń adaptacyjnych mają często zbliżone do depresji objawy, takie jak płaczliwość, poczucie beznadziei, utrata zainteresowania pracą czy innymi niewymuszonymi aktywnościami.
Natomiast w przeciwieństwie do depresji, zaburzenia adaptacyjne nie obejmują tylu fizycznych i emocjonalnych objawów (takich jak zmiany apetytu, spadki energii) czy też tak wysokiego nasilenia negatywnych myśli, które przy depresji klinicznej często prowadzą do myśli czy zachowań samobójczych.
Zaburzenia adaptacyjne − przyczyny
Zaburzenia adaptacyjne są reakcją na ważne i często bardzo stresujące wydarzenia życiowe, które są zmianą w Twoim życiu. Zaburzenie jest krótkotrwałym stanem, który pojawia się, gdy masz duże trudności z radzeniem sobie lub dostosowywaniem się do określonego źródła stresu, czyli właśnie zmiany.
Sprawdź też leki na uspokojenie.
Warto podkreślić, że reakcja na stresor w wypadku zaburzeń przystosowawczych jest nadmierna, wyolbrzymiona i może być nieadekwatna do zaistniałej sytuacji. Takie podejście do sytuacji może utrudniać Ci funkcjonowanie w życiu codziennym. W efekcie mogą się u Ciebie pojawić się problemy ze snem, w pracy lub z nauką.
Najsilniejsze bodźce, które mogą wywoływać tego typu zaburzenia to na przykład śmierć bliskiej osoby, utrata rodziców, pracy, rozwód, separacja, migracja (np. zarobkowa) czy poważna choroba. Podobne stany może wywołać wypadek, napad, przeżycie katastrofy, a nawet odejście na emeryturę. Dla nastolatka szokiem może być zmiana szkoły, środowiska, przeprowadzka, rozwód rodziców, a dla dziecka chociażby pierwsza styczność ze szkołą.
Sprawdź też preparaty wspierające układ nerwowy.
Zaburzenia adaptacyjne − objawy
Objawy u dzieci i młodzieży mają zazwyczaj charakter behawioralny, może to być: opuszczanie szkoły, bójka lub „aktorstwo”. Dorośli częściej odczuwają objawy emocjonalne, takie jak smutek i lęk.
Objawy są różnorodne, ale wszystko sprowadza się do poczucia braku kontroli i lęku. Osoba, która znalazła się w trudnej sytuacji i sobie z nią nie radzi, nieustannie się zamartwia. W efekcie musi mierzyć się z całym szeregiem negatywnych emocji: obniżonym nastrojem, drażliwością, smutkiem, niepokojem, przygnębieniem, a nawet własną wybuchowością i agresją.
Objawy te zwykle rozpoczynają się w ciągu 3 miesięcy od zaistniałej sytuacji i trwają nie dłużej niż 6 miesięcy po zakończeniu zdarzenia. Takie sytuacje w znacznym stopniu pogarszają komfort życia i niszczą poczucie szczęścia.
Sprawdź też preparaty poprawiające nastrój.
Zaburzenia adaptacyjne − jak sobie radzić ze zmianą?
Farmakoterapia w połączeniu z psychoterapią w wielu przypadkach pomaga uwolnić się od przytłaczających stanów lękowych i niepokoju.
Natomiast najpierw warto rozpocząć pracę nad zmianą nastawienia i poszukać sposobów na złapanie zdrowego dystansu. Krzywa Fishera, która jest odzwierciedleniem koncepcji zmiany w ludzkim życiu, ukazuje kolejne, przewidywalne stany emocjonalne na drodze każdego, kto tej zmiany doświadcza. Na początku jest niepokój, czasem złość, entuzjazm, strach, zagrożenie, poczucie winy, stan depresyjny, ale potem przychodzi stopniowa akceptacja, odzyskiwanie sił i nowy rozdział w życiu. Schemat zmian jest zawsze podobny, ale dużo zależy od indywidualnych cech osobowości każdego człowieka.
Osoby wrażliwe zawsze będą reagowały mocniej i przeżywały wszystko ze zdwojoną siłą. Psychologowie wskazują na ogromną rolę rodziny i przyjaciół, których wsparcie jest bezcenne w trudnych chwilach.