Gry umysłowe dla seniorów – coś więcej niż rozrywka!

Każdy lubi się bawić, niezależnie od tego, czy ma 5, czy 65 lat. Jednak zabawy i gry dla seniorów mogą być czymś dużo ważniejszym niż zwykłą rozrywką. To również trening zdolności intelektualnych oraz ćwiczenie precyzji i obsługi nowoczesnej technologii. Poza tym wspólna zabawa z wnukiem czy opiekunem zacieśnia więzi i sprawia mnóstwo radości. Jakie są najlepsze gry edukacyjne dla osób starszych?

Jakie powinny być gry i zabawy dla emerytów?

Po 65 roku życia (czyli wtedy, gdy wiele osób przechodzi na emeryturę) liczba połączeń między neuronami zaczyna się wyraźnie zmniejszać. Niestety, źle wpływa to na sprawność umysłową i intelektualną. Co zrobić, aby emerytura mimo wszystko kojarzyła się z odpoczynkiem i korzystaniem z życia? Grać w gry dla starszych ludzi!

Czy takie gry różnią się od zwykłych gier? Niekoniecznie, jednak muszą mieć pewne ważne cechy:

• proste zasady – skomplikowany system liczenia punktów czy konieczność opracowywania rozbudowanej strategii raczej zniechęci seniora do zabawy,
• niezbyt długi czas rozgrywki – tutaj są dwie możliwości: albo pojedyncza runda nie trwa zbyt długo (maksymalnie ok. 30 minut), albo zabawę da się skończyć w dowolnym momencie i potem do niej wrócić,
• czytelność – karty, pionki, plansze czy kostki muszą być duże i wyraźne, najlepiej w żywych, kontrastowych kolorach,
• angażujący scenariusz – gra dla seniora nie może być poniżej jego możliwości intelektualnych, ponieważ nie sprawi mu radości.

Jakie gry dla starszych osób sprawdzą się zarówno jako świetna rozrywka, jak i gimnastyka umysłu? Oto kilka przykładów.

Przeczytaj również, na czym polega trening pamięci dla seniorów.

Gry dla seniorów, którzy lubią liczyć, czyli łamigłówki z liczbami

Jedną z najbardziej popularnych gier, w których należy uzupełniać brakujące liczby, jest Sudoku. To angażująca gra dla seniora (i nie tylko) o zróżnicowanym stopniu trudności. Wystarczy coś do pisania, zeszyt z łamigłówkami albo kilka wydrukowanych plansz wyszperanych w sieci i gotowe! Potrzebujesz bardziej wymagającej gry dla starszych osób? Spróbuj mniej znanej zabawy z matematyką – Kakuro, która wymaga nie tylko spostrzegawczości, ale i dodawania.

Puzzle i układanki

Puzzle i inne układanki (np. przestrzenne) to świetna opcja dla seniora. Dlaczego? Układanie puzzli zmusza do aktywności obie półkule mózgowe. Wzmacnia koncentrację i pamięć wzrokową, a także ćwiczy precyzję. Poza tym można w ten sposób spędzać czas zarówno w samotności, jak i w większej grupie, a ukończenie układanki daje poczucie satysfakcji.

Poznaj ciekawe zajęcia manualne dla osób starszych.

Łamigłówki przestrzenne to także dobry sposób na rozruszanie stawów w dłoniach. Na rynku znajdziesz wiele produktów, np. drewniane puzzle czy tradycyjną kostkę Rubika. Spokojnie dobierzesz stopień trudności do potrzeb seniora. Zaletą takich układanek są niewielkie rozmiary, co pozwala na trening również poza domem – w poczekalni u lekarza albo w podróży.

Malowanki i kolorowanki

Do twórczego spędzania czasu wbrew pozorom nie potrzeba wyjątkowych zdolności plastycznych. Dobrym pomysłem są kolorowanki czy obrazy, w których maluje się na określone kolory pola oznaczone numerami. Takie zajęcie angażuje wyobraźnię, usprawnia koordynację między oczami, mózgiem i ręką oraz niezwykle relaksuje.

Karty i planszówki, czyli gry i zabawy integracyjne dla seniorów

Wszelkiego rodzaju gry planszowe i karciane to pretekst do zabawy i ćwiczenia umysłu. Na rynku znajdziesz naprawdę mnóstwo możliwości! Do niektórych gier (jak np. pasjans) wystarczy tylko jedna osoba i talia kart z wyraźnymi oznaczeniami, do innych potrzeba przynajmniej dwóch graczy. Nie ma jednak wątpliwości, że każdy senior znajdzie swoją ulubioną.

Integrację wspomagają również ćwiczenia w wodzie dla seniorów!

Krzyżówki i gry słowne

Łamigłówki, w których odgaduje się słowa (np. kalambury) albo układa z liter (np. scrabble), to dobre gry zespołowe dla seniorów. Nie tylko pozwalają rozruszać umysł, ale ułatwiają wchodzenie w interakcje z innymi ludźmi. Z kolei tradycyjne krzyżówki, wykreślanki albo szukanie ukrytych słów na planszach to coś dla starszych osób, które wolą spędzać czas w samotności.

Ciekawostki

Poznawanie nowych, ciekawych faktów i zapamiętywanie ich to coś więcej niż sposób na zabłyśnięcie w towarzystwie. Ciekawostki rozbudzają zainteresowanie światem, zachwycają, a czasem po prostu śmieszą. Gdy senior codziennie nauczy się czegoś nowego, jego umysł dłużej zachowuje sprawność. Mózg można także wspierać, stosując witaminy i suplementy na pamięć. Skąd czerpać inspiracje? Najprostszym sposobem jest zakup kalendarza-zdzieraka – na odwrocie kartki często znajdują się właśnie różne ciekawostki. Starsze osoby je uwielbiają! Inne źródła intrygujących faktów do zapamiętania to oczywiście również książki, czasopisma czy strony internetowe.

Gry komputerowe/online

W przeciwieństwie do oglądania telewizji gry komputerowe i internetowe angażują umysł. Choć kojarzą się z rozrywką dla nastolatków, okazują się również skutecznym narzędziem do treningu umysłu seniorów. Świadczy o tym fakt, że naukowcy opracowali specjalny program złożony z 46 gier usprawniających różne funkcje poznawcze (Dr Neuronowski®). Wyniki badań dla seniorów po 65 roku życia, którzy wzięli udział w eksperymencie, są obiecujące.

Tradycyjne krzyżówki czy matematyczne łamigłówki mają swoje darmowe odpowiedniki online. To świetne gry edukacyjne dla seniorów – same w sobie pozwalają na ćwiczenie umysłu, a do tego zachęcają do uczenia się nowych rzeczy, np. obsługi komputera, tabletu czy smartfona.

Sprawdź również, jak poprawić pamięć.

Gry umysłowe dla seniorów – dlaczego warto?

Czytanie książek, granie w planszówki i gry karciane czy układanie puzzli to dobra gimnastyka dla mózgu, którą warto wdrożyć niezależnie od wieku. Badania wykazały, że nawet u seniorów zaczynających tego rodzaju treningi dopiero po 80 roku życia objawy demencji wystąpiły średnio 5 lat później niż u osób, które nie podejmowały takiej aktywności.

Codzienne ćwiczenie umysłu ma duży wpływ nie tylko na dłuższe zachowanie sprawności intelektualnej, ale również na to, jak seniorzy ogólnie radzą sobie w życiu, np. na zakupach, w czasie przemieszczania się czy zarządzania finansami. Dlatego gry i zabawy dla osób starszych powinny stać się pozycją obowiązkową w planie każdego dnia.

Źródła:

1. „Jak dbać o pamięć seniora?”, Akademia Umysłów, dostępny online: https://www.senior-akademia.pl/download/Poradnik-dla-seniorow-Jak-dbac-o-pamiec.pdf.  [dostęp online: 2.10.2021].
2. https://medicalxpress.com/news/2015-11-brain-memory-everyday-tasks-older.html. [dostęp online: 2.10.2021].
3. https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/aktualnosci/275665,trening-umyslu-moze-opoznic-rozwoj-demencji-o-piec-lat. [dostęp online: 2.10.2021].
4. https://www.mp.pl/pacjent/aktualnosci/166656,naukowcy-wytrenuja-mozg-seniorow. [dostęp online: 2.10.2021].
5. https://neuronowski.com/o-programie/. [dostęp online: 2.10.2021].
6. https://kutno.psoni.org.pl/ukladanie-puzzli-wplyw-na-mozg/. [dostęp online: 2.10.2021].