Jak oklepywać dziecko? Prawidłowe oklepywanie przy kaszlu i po inhalacji

Oklepywanie dziecka to technika stosowana w celu usunięcia zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny i złagodzenia kaszlu. Wykorzystuje się ją zazwyczaj u niemowląt i małych dzieci, które wskutek częstego przebywania w pozycji leżącej mogą mieć trudności z odkrztuszaniem śluzu. Kiedy i jak oklepywać dziecko, aby czynność była bezpieczna dla malucha? Wyjaśniamy! 

Jak prawidłowo oklepywać dziecko? 

Ponieważ niemowlęta mają słabo rozwinięty odruch kaszlowy, a ponadto większość czasu spędzają w pozycji leżącej, śluz ma tendencję do gromadzenia się w okolicach gardła i dróg oddechowych. Z kolei u nieco starszych dzieci wydzielina może zbierać się w drogach oddechowych podczas snu lub dłuższego leżenia w pozycji poziomej. Niezależnie od wieku malucha, zalegający śluz, długo utrzymujący się mokry kaszel u dziecka lub nawracający kaszel u dziecka mogą być również następstwem różnego rodzaju schorzeń układu oddechowego, w tym mukowiscydozy czy zapalenia oskrzeli. Dlatego kluczowa jest właściwa diagnoza i działania zgodne ze wskazaniami lekarza specjalisty, zwłaszcza jeśli zdarzają się uciążliwe ataki kaszlu w nocy u dziecka.  

Przeczytaj również, co może oznaczać suchy kaszel u dziecka.

Jedną z technik fizjoterapeutycznych mających na celu ułatwienie dziecku odkrztuszanie, a tym samym – usunięcie zalegającej wydzieliny, jest oklepywanie, które polega na rytmicznym i lekkim uderzaniu przez określony czas. Oklepywanie pomaga w rozluźnieniu oraz odseparowaniu gęstej i zalegającej wydzieliny, osadzającej się w drogach oddechowych malucha, a także poprawia przepływ powietrza z płuc, dzięki czemu zwiększa efektywność oddychania. Nagromadzony śluz stwarza idealne warunki do rozwoju mikroorganizmów, dlatego oklepywanie zmniejsza również ryzyko infekcji układu oddechowego.

W jaki sposób oklepywać dziecko?

• Połóż dziecko na płaskiej i stabilnej powierzchni, np. na łóżku, w pozycji leżącej na brzuchu. Upewnij się, że jego głowa jest niżej od reszty ciała, aby ułatwić odpływ wydzieliny z dróg oddechowych. W przypadku niemowląt możesz położyć maluszka na swoich udach, z główką ułożoną niżej od tułowia. 
• Dla ustabilizowania ciała przytrzymuj dziecko lewą ręką na wysokości barków. Oklepywanie należy rozpocząć od środkowej części pleców (okolice żeber), a następnie kontynuować ruch w kierunku górnej części pleców, docierając do barków. 
• Pamiętaj, że pleców nie wolno oklepywać otwartą dłonią. Złóż ją na kształt łódki lub rynienki, a palce złącz i zegnij w taki sposób, by we wnętrzu dłoni utworzyła się pusta przestrzeń. 
• Oklepywanie powinno być delikatne i nie może sprawiać dziecku bólu ani dyskomfortu. 
• Plecy należy oklepywać symetrycznie po obu stronach. 
• Nigdy nie oklepuj kręgosłupa, dolnej części pleców i okolic nerek. 
• Gdy maluch zacznie kaszleć, przerwij zabieg, aby mogło swobodnie odkrztusić wydzielinę. Przed rozpoczęciem oklepywania przygotuj sobie ręcznik lub chusteczki higieniczne, aby mieć je pod ręką w razie potrzeby. 

Sprawdź witaminy i minerały dla dzieci oraz leki przeciwgorączkowe dla dzieci. 

Jak oklepywać dziecko po inhalacji?

Inhalacje pozwalają na dostarczenie leku bezpośrednio do miejsca, gdzie jest on potrzebny. Wykonując inhalacje noworodka, do wyboru masz różne rodzaje inhalatorów, np. Microlife NEB 400, inhalator kompresorowy. Ponieważ inhalacja pobudza ruch nagromadzonej wydzieliny, po jej wykonaniu należy poczekać z oklepywaniem około 15 minut, aby inhalowany roztwór miał szansę odpowiednio zadziałać. Sama technika oklepywania, która została już opisana powyżej, pozostaje bez zmian. 

Zobacz, Aromentin Baby Dr. Max, balsam z olejkami eterycznymi dla dzieci powyżej 1. roku, Grintuss Pediatric – syrop kaszel dla dzieci z roślinnymi kompleksami molekularnymi oraz Nebuliser Solution Isotonic 0,9%+ HA Dr. Max, płyn do inhalacji. 

Jak oklepywać dziecko przy kaszlu? 

W początkowej fazie dolegliwości kaszlowych można dodatkowo wesprzeć się doraźnymi lekami na kaszel dla dzieci. Oklepywanie połączone z podaniem syropu na kaszel wykazuje większą skuteczność, ponieważ preparat rozrzedza zalegający śluz, natomiast oklepywanie malucha usprawnia jego usunięcie. 

Jak oklepywać dziecko przy kaszlu? Podobnie jak w przypadku inhalacji, najbardziej efektywne jest rozpoczęcie czynności kilkanaście minut po podaniu syropu lub innego preparatu wykrztuśnego. Jeśli stan malucha nie ulega poprawie lub pogarsza się mimo stosowania kilkudniowej kuracji, np. dziecko ma gorączkę, lub inne niepokojące symptomy, należy skonsultować się z lekarzem, który wskaże właściwą ścieżkę leczenia. 

Sprawdź leki na katar dla dzieci, a także preparat Marimer Baby, izotoniczny roztwór wody morskiej, który oczyszcza jamę nosową oraz pomaga rozrzedzić wydzielinę i udrożnić przewody nosowe. 

Kiedy oklepywać dziecko?

Wykonywanie porannego oklepywania pomaga usunąć nagromadzoną wydzielinę po nocy, co przyczynia się do poprawy komfortu oddychania, natomiast oklepywanie przed położeniem maluszka spać pomaga oczyścić drogi oddechowe i zapewnia dziecku spokojny sen. Należy powstrzymać się przed oklepywaniem malucha bezpośrednio po posiłku, aby uniknąć ryzyka wystąpienia nudności oraz wymiotów. 

Jak długo oklepywać dziecko po inhalacji?  

Czas trwania oklepywania dziecka może być zróżnicowany i zależny od kilku czynników, takich jak wiek dziecka, cel oklepywania oraz zalecenia lekarza lub fizjoterapeuty. Orientacyjnie oklepywanie trwa zwykle kilka minut. Można je wykonywać przez kilka cykli skupiających się na innej części pleców dziecka, aczkolwiek każda okolica powinna być oklepywana tyle samo czasu i z taką samą intensywnością. Ważne jest, aby oklepywanie było wykonywane w sposób delikatny, niewywołujący dyskomfortu czy bólu u dziecka. Jeśli w czasie zabiegu dziecko zacznie kaszleć, należy przerwać czynność i dać mu odkaszlnąć. 

Ile razy dziennie oklepywać dziecko? 

Oklepywanie można wykonywać 3-4 razy dziennie, ale zalecenia mogą się różnić w zależności od konkretnej sytuacji i celu terapeutycznego. Optymalne rezultaty osiągniesz poprzez regularne oklepywanie dziecka w trakcie choroby, co znacząco poprawi komfort oddychania, zwiększy efektywność farmakoterapii oraz zminimalizuje ryzyko rozwoju infekcji. W przypadku wątpliwości najlepiej skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą, którzy pomogą dostosować czas trwania i technikę oklepywania do aktualnych potrzeb oraz stanu zdrowia malucha.  

Podsumowanie  

Oklepywanie dziecka to skuteczna technika fizjoterapeutyczna, stosowana zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu różnych schorzeń układu oddechowego. Kluczowym elementem jest dostosowanie częstotliwości oraz techniki oklepywania do potrzeb maluszka i zaleceń lekarza. Regularne oklepywanie może przynieść ulgę dziecku, poprawić skuteczność terapii farmakologicznych oraz zapobiec powikłaniom infekcyjnym.  

Źródła: