Inhalacja noworodka − jak wykonać ją krok po kroku

Spis treści:

1. Inhalacje dla dzieci − po co je wykonujemy?
2. Inhalacje dla noworodka − jak je poprawnie wykonać?
3. Inhalator czy nebulizator dla niemowlaka – jaki wybrać?
4. Na co zwrócić uwagę przy zakupie inhalatora?
5. Na jakie parametry inhalatora warto zwrócić uwagę?
6. Z czego inhalacje na katar dla niemowlaka?
7. Inhalacje lecznicze – krok po kroku

Inhalacje dla dzieci − po co je wykonujemy?

Na co zwrócić uwagę przy zakupie inhalatora?

Najpierw rozprawię się z odwiecznym pytaniem rodziców: czym się różni inhalator od nebulizatora? Nebulizacja to jest jeden z rodzaju inhalacji. Polega ona na rozbiciu cząsteczek leku w taki sposób, żeby dostały się do układu oddechowego. Prawda jest taka, że obecnie zdecydowana większość inhalatorów posiada funkcje nebulizacji (np. Medel Family Plus Elefante) i często nazwa inhalator i nebulizator używana jest zamiennie.

Pamiętaj jednak, że nebulizacja to nie to samo, co inhalacja. Nam inhalacja kojarzy się ze wdychaniem pary wodnej. Często taką inhalację parową robi się w ten sposób, że do gorącej wody dodaje się olejek eteryczny (np. eukaliptusowy) i później, nachylając się nad miską z roztworem, wdycha się parę wodną. Tymczasem nebulizacja, jak wspomniałam, polega na rozbiciu cząsteczek w taki sposób, że trafiają one aż do płuc. Dlatego absolutnie nie można do nebulizatora dodawać żadnych olejków eterycznych, bo dostanie się ich cząsteczek bezpośrednio do płuc może być bardzo groźne dla dziecka. Do nebulizacji stosujemy jedynie produkty i leki, które są do tego przeznaczone!

Na rynku mamy dostępne różne rodzaje inhalatorów: 

• Pneumatyczne, inaczej tłokowe lub kompresorowe (np. Sanity Baby AP 2116) − są one najczęściej wybierane przez rodziców. Mają kompresor, który podłącza się do prądu. Spręża on powietrze i przekształca wodę w mgiełkę. Można nim podawać każde leki i jest dość tani. Minusem jest to, że jest głośny i wymaga podłączenia do prądu.
• Ultradźwiękowe – rozbijają cząsteczki za pomocą ultradźwięków. Są cichsze niż pneumatyczne. Jednak nie można nimi podawać wszystkich leków (np. sterydów), dodatkowo produkowany aerozol jest dość gęsty, więc mogą one podrażniać drogi oddechowe małych dzieci.
• Siateczkowe (membranowe) − umieszczone w nich sitko powoduje rozproszenie cząsteczek płynu. Nie nadają się do podawania leków z kwasem hialuronowym. Za to są ciche i kompaktowe.

Sprawdź też: Nebulizacja: co to jest i na co pomaga?

Na jakie parametry inhalatora warto zwrócić uwagę?

1. Przepływ leku

Dla małych dzieci do 3. roku życia nie powinien być większy niż 5,5 l na minutę.

2. Frakcja respirabilna (FPF)

Ten parametr określa, jaki procent cząsteczek produkowanych przez nebulizator osiągnie odpowiedni rozmiar, żeby trafić do oskrzeli. Powinna być ona jak największa, nie mniejsza nić 65%.

3. MMAD

To uśredniona wielkość cząsteczek aerozolu. Dla noworodków i niemowlaków najbardziej odpowiednia będzie około koło 2 − 3μm.

4. Poziom hałasu

Im cichszy sprzęt, tym lepiej.

Dodatkowo, jeżeli masz 2 dzieci, lepiej dla każdego z nich mieć osobną maseczkę. 

Z czego inhalacje na katar dla niemowlaka?

Nebulizacje można robić za pomocą kilku substancji.

1. Sól fizjologiczna – dla noworodka będzie to najbezpieczniejszy wybór (0,9% NaCl)

Jak pisałam wcześniej, inhalacje z soli fizjologicznej pozwalają na rozrzedzenie wydzieliny i nawilżanie dróg oddechowych, przez co pomagają maluszkowi w oddychaniu. Inhalacje na katar dla dzieci zawsze najbezpieczniej zrobić z soli fizjologicznej. Można je stosować nawet u noworodków. Używana jest też do rozrzedzania niektórych leków podawanych do nebulizacji. W przypadku inhalacji z soli fizjologicznej nie ma większego znaczenia, jaki sprzęt wybierzesz. Możesz też spokojnie używać maseczki z otworami po bokach.

Podczas infekcji lepiej inhalować dziecko roztworem z soli fizjologicznej 3 razy dziennie, wlewając do inhalatora 2 ml soli fizjologicznej. Po inhalacji oklep dziecku plecki, a następnie odciągnij katarek. Niektóre inhalatory mają już w zestawie aspiratory do nosa, np. Omron Duo Baby. Po otworzeniu buteleczki z solą fizjologiczną należy ją od razu zużyć.

2. Roztwory z kwasem hialuronowym

Powodują nawilżenie błon śluzowych. Są pomocne w suchym kaszlu. Nie każdy nebulizator nadaje się do korzystania z tego typu środków. Nie nadają się one też do rozwadniania leków.

3. Roztwory hiepertoniczne − (3% NaCl)

Są one bardziej słone od typowej soli fizjologicznej. Działają odkrztuszająco, ale mogą powodować przesuszenie śluzówek. Powinno się ją stosować dopiero po konsultacji z lekarzem.

4. Leki

Więcej na temat podawania leków w formie nebulizacji, piszę poniżej.

Przeczytaj również: Moje niemowlę chrapie! Co robić? 

Inhalacje lecznicze – krok po kroku

Bardzo dużym plusem podawania leku przez inhalacje jest to, że podajemy lek bezpośrednio do miejsca, które jest chore, omijając układ pokarmowy.

Jakie leki są podawane przez nebulizator?

• Mukolityki – leki, które upłynniają flegmę i ułatwiają jej odkrztuszanie,
• Sterydy – działają przeciwzapalnie,
• Leki rozszerzające oskrzela,
• Antybiotyki.

Inhalując dziecko lekarstwem, należy pamiętać o kilku kwestiach:

1.Trzymaj się ściśle zaleceń lekarza dotyczących częstości inhalacji i proporcji podawanego leku. Pediatra może dodatkowo zalecić inhalacje z soli fizjologicznej, Proporcje i częstotliwość stosowani zawsze określa lekarz.

2.Jeżeli podajesz dziecku lek, po nebulizacji opłucz mu jamę ustną, umyj twarz, zęby i oczy.

3.Do nebulizatora nie dodawaj więcej niż 1 lek (jedynie niektóre leki rozwadniamy solą fizjologiczną).

4.Jeżeli stosujesz leki rozrzedzające wydzielinę, po nebulizacji należy dziecko oklepać. Jak to zrobić? Ułóż dziecko na swoich kolanach, tak żeby głowa znajdowała się wyżej niż pupa. Dłoń ułóż w daszek, a następnie oklepuj plecki od dołu do góry, omijając kręgosłup, nerki. Najlepiej zapytaj się lekarza czy i w jaki sposób należy oklepywać dziecko po nebulizacji.

Zobacz też: Inhalacje z soli fizjologicznej na katar i zatoki - odpowiadamy na najczęstsze pytania

Źródła:

1. Sybilski A.; Nebulizacja w pytaniach i odpowiedziach W: Terapia, nr 6 z. 2 (324), 2015.
2. Bożena Karolewicz B; Pluta J.; Haznar D.: Nebulizacja jako metoda podawania leków W: Terapia i leki, nr 4/2009,  s. 291 - 304.