Uraz nadgarstka − jak sobie poradzić z kontuzją nadgarstka?

Kontuzje nadgarstka to jedne z najczęstszych problemów ortopedycznych. Ze względu na mnogość funkcji staw narażony jest na liczne kontuzje, przeciążenia i choroby zapalne. Dowiedz się, jakie objawy mogą wskazywać na uszkodzenie struktur ręki i poznaj skuteczne sposoby, dzięki którym przywrócisz swój nadgarstek do sprawności!

Jak rozpoznać uraz nadgarstka?

Nadgarstek stanowi połączenie wielu kości, więzadeł, nerwów oraz mięśni. Umożliwia wykonywanie licznych precyzyjnych ruchów, tym samym uznawany jest za jeden z najbardziej złożonych stawów w ludzkim organizmie. Do uszkodzeń nadgarstka dochodzi najczęściej podczas uprawiania sportów, choć wystarczy także z pozoru niewinny upadek na rękę np. podczas spaceru. Wówczas największe obciążenie pada na staw nadgarstkowy. Kontuzjogenną dyscypliną jest m.in. jazda na desce. Urazy mają miejsce także w trakcie jazdy na łyżwach. 

W zależności od rodzaju obrażeń nadgarstka wyróżnia się jego złamanie, stłuczenie, skręcenie i zwichnięcie.

• Złamanie nadgarstka - wyróżniamy kilka ich rodzajów. 
• Złamanie Collesa - dotyczy nasady dalszej kości promieniowej.
• Złamanie Smitha - obejmuje dalszą nasadę kości promieniowej z przemieszczeniem kości w kierunku dłoniowym. 
• Równie często rozpoznawane jest złamanie kości łódeczkowatej.
• Zwichnięcie nadgarstka - polega na przemieszczeniu się powierzchni stawowych względem siebie. Urazowi towarzyszy ból, obrzęk i zaczerwienienie. Zwykle kontuzja nie powoduje odkształceń w stawie ani ograniczenia ruchomości.
• Stłuczenie nadgarstka - należy do najmniej groźnych w skutkach kontuzji. Przy stłuczeniu najczęściej pojawia się umiarkowany ból, lekkie zasinienie i opuchlizna.

Oprócz nagłych kontuzji mechanicznych nadgarstka wyróżniamy również urazy o podłożu zapalnym, powstałe na skutek licznych przeciążeń i mikrourazów.

• Zespół cieśni nadgarstka - jest konsekwencją długotrwałego ucisku nerwu pośrodkowego. Do rozwoju schorzenia może również dojść na skutek chorób reumatycznych lub urazów nadgarstka.
• Łokieć tenisisty - chociaż choroba dotyczy okolicy kłykcia bocznego kości ramiennej, to główną przyczyną kontuzji są przeciążenia ręki podczas wykonywania stałych ruchów nadgarstka.
• Choroba de Quervaina - czyli zapalenie pochewki ścięgnistej prostowników palców. Kontuzja objawia się obrzękiem, bólem nadgarstka przy zginaniu i prostowaniu palców oraz uczuciem przeskakiwania ścięgien.
• Ganglion - to galaretowata torbiel powstająca w okolicy nadgarstka, którą wypełnia płyn. Powstawaniu schorzenia sprzyjają mikrourazy, przeciążenia i stany zapalne. Ganglion może osiągać różne wielkości i dawać dolegliwości bólowe o różnym stopniu nasilenia.

Uraz nadgarstka - objawy

Główne objawy pojawiające się po urazie nadgarstka to opuchlizna, krwiak oraz ograniczona ruchomość. Dolegliwości nasilają się podczas zgięcia dłoniowego i grzbietowego ręki. Powoduje to utrudnienie lub całkowitą niemożność chwytania przedmiotów, zamknięcia drzwi czy odkręcenia słoika. Pacjenci skarżą się na uczucie zmęczenia i osłabienia ręki. Do objawów ze strony nadgarstka dołączają również spuchnięte dłonie oraz uczucie drętwienia kończyny. Nierzadko wśród objawów występuje trzaskanie i przeskakiwanie powstałe na skutek nieprawidłowej pracy elementów wewnątrzstawowych.

Uraz nadgarstka - leczenie

Symptomów wskazujących na uraz nadgarstka nie należy bagatelizować, dalsze obciążenie dłoni prowadzi do pogłębiania się kontuzji i znaczącego nasilenia dolegliwości. Dlatego zawsze warto skonsultować problem z lekarzem, najlepiej ortopedą. Specjalista na podstawie zgłaszanych objawów oraz badania fizykalnego (ruchomości i siły mięśniowej ręki) ustala dobór metod diagnostycznych. Do określenia rodzaju kontuzji wykorzystuje się takie badania, jak: 

• Prześwietlenie rentgenowskie (RTG), 
• Ultrasonografię (USG), 
• Tomografię komputerową, 
• Rezonans magnetyczny,
• Elektromiografię.

Sposoby leczenia bólu nadgarstka różnią się w zależności od jego przyczyny. 

• Nadgarstek po urazie należy odpowiednio odciążyć i unieruchomić za pomocą dedykowanych produktów ortopedycznych. W przypadku złamania do unieruchomienia stosuje się tradycyjny gips, longetę gipsową lub ortezę. 
• U osób, które doznały złamania z przemieszczeniem odłamów kostnych konieczne może być wykonanie zabiegu operacyjnego - kwalifikacja do operacji następuje na podstawie badania tomografii komputerowej. 
• Jeśli kontuzja spowodowana jest chorobami zapalnymi (np. zespół cieśni nadgarstka), lekarz może podjąć decyzję o chirurgicznym odbarczeniu nerwu. 
• W walce z bólem najlepiej sprawdzają się preparaty stosowane miejscowo o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, takie jak maści na stłuczenia. Produkty aplikowane codziennie powinny przynieść zauważalną ulgę po kilku zastosowaniach.
• Ulgę przy stłuczeniu przyniosą zimne kompresy żelowe, przyłożone do miejsca urazu, które pomogą zlikwidować stan zapalny. 
• Kiedy dolegliwości są na tyle silne, że utrudniają codzienne funkcjonowanie, lekarz może przepisać środki przeciwbólowe na receptę.

Ćwiczenia po kontuzji nadgarstka

Każda kontuzja nadgarstka po rekonwalescencji wymaga podjęcia rehabilitacji, ponieważ wszelkie niedoleczone urazy w tym obrębie mogą skutkować ograniczeniem ruchomości dłoni, dolegliwościami bólowymi i innymi nieprzyjemnymi objawami. Rehabilitacja skupia się na wdrożeniu odpowiednio dobranych ćwiczeń, które mają na celu wzmocnić struktury budujące nadgarstek oraz chronić staw przed ponownymi kontuzjami. W procesie usprawniania należy ćwiczyć całą kończynę górną. Jakie ćwiczenia na nadgarstek będą najlepsze? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ zależy to od typu kontuzji. Najlepiej udać się na konsultację z fizjoterapeutą, który zbada nasz nadgarstek i dostosuje indywidualny plan ćwiczeń.

Jak uniknąć kontuzji nadgarstka?

Aby zminimalizować ryzyko kontuzji nadgarstka, przed każdą aktywnością sportową lub pracą fizyczną warto odpowiednio przygotować nadgarstki do wysiłku, wykonując ćwiczenia wzmacniające i rozgrzewające.

• Bardzo dobrym rozwiązaniem zabezpieczającym przed ponownym urazem jest stosowanie opasek uciskowych. Akcesoria poprawiają komfort podczas treningów i mają za zadanie ustabilizować struktury w obrębie dłoni. 
• Osoby wykonujące pracę biurową muszą zwrócić uwagę na prawidłowe ułożenie rąk na klawiaturze komputera i ergonomiczne dostosowanie stanowiska pracy. 
• Wysokość biurka i krzesła powinna być taka, aby łokcie były zgięte pod kątem prostym, a przedramiona mogły swobodnie spoczywać na blacie. Nadgarstki pod żadnym pozorem nie mogą być uniesione w powietrzu, lecz powinny spoczywać na podłożu. 
• Rekomendowanym sposobem jest zaopatrzenie się w specjalne myszki dostosowane do anatomii dłoni lub żelowe podkładki, które pomogą zachować prawidłową pozycję i odciążą stawy. 
• Warto co godzinę robić kilkuminutowe przerwy, wykonując proste ćwiczenia nadgarstka, takie jak strzepywanie palców, zaciskanie pięści oraz rozciąganie palców.