Leczenie kanałowe krok po kroku. To warto wiedzieć!

Leczenie kanałowe najczęściej kojarzy się z długotrwałym, nieprzyjemnym i niestety drogim zabiegiem. Przeczytaj, kiedy ząb zostaje zakwalifikowany do leczenia kanałowego, jak będzie wyglądało leczenie i jak długo będzie trwało.

Czym jest leczenie kanałowe?

Profesjonalnie leczenie kanałowe nazywane jest leczeniem endodontycznym, a lekarz je wykonujący endodontą. Ta dziedzina stomatologii zajmuje się endodontium, czyli dwoma strukturami zębowymi: miazgą i zębiną.

Miazga to galaretowata substancja, unaczyniona i unerwiona tkanka wypełniającą jamę zęba i wiernie odzwierciedlająca jego kształt anatomiczny. Pacjenci często potocznie nazywają ją „nerwem”.

Zębina to podstawowa masa zęba, która ma za zadanie chronić Twoje zęby przed szkodliwymi czynnikami, które mogą wnikać do głównej jamy zęba.

Sprawdź pasty do zębów.

Kiedy ząb zostaje zakwalifikowany do leczenia kanałowego?

Leczenie kanałowe zęba, inaczej endodontyczne, będzie w Twoim przypadku konieczne, gdy miazga ulegnie infekcji bakteryjnej i rozwinie się w niej stan zapalny.

Co powoduje zapalenie miazgi i – w konsekwencji – leczenie kanałowe?

Choroby miazgi głównie rozwijają się na tle toczącej się próchnicy. Bakterie znajdujące się w ubytku infekują głębiej leżące tkanki i prowadzą do ich obumarcia.

Nie tylko próchnica może prowadzić do zapalenia miazgi. Inne czynniki to urazowe odsłonięcie miazgi, np. podczas urazu zęba czy leczenia zachowawczego głębokich ubytków próchnicowych, gdy lekarz nieopatrznie odsłoni miazgę.

Sporadycznie może dojść do zakażenia miazgi w przebiegu niektórych chorób zakaźnych, takich jak dur brzuszny, grypa czy szkarlatyna. 

Sprawdź szczoteczki do zębów.

Objawy, które mogą świadczyć o tym, że ząb należy leczyć kanałowo

Istnieje kilka objawów, które mogą świadczyć, że ząb trzeba będzie leczyć kanałowo. Oto one:

• Ból samoistny – taki, który powstaje bez prowokowania bodźcami zewnętrznymi
• Ból tętniący – występuje równocześnie z biciem serca
• Ból nocny – powstaje w pozycji horyzontalnej
• Przerwy pomiędzy atakami bólu są niewielkie lub ból jest ciągły

Wszystkie te objawy świadczą o ostrym stanie zapalnym miazgi. Wspomniane dolegliwości są najczęściej świeże (nie trwają dłużej niż kilka dni).

Pamiętaj jednak, że nawet bardzo zaawansowane stany zapalne mogą występować bezobjawowo (przewlekłe zapalenie miazgi).

Oprócz bólu, przy ostrym stanie zapalnym, pojawiają się też inne objawy. Ząb przyczynowy jest bardzo zniszczony i najczęściej z dużym ubytkiem próchnicowym. Dziąsła wokół zęba są wygórowane, obrzęknięte i zaczerwienione. Czasem z otwartej jamy zęba toczy się wysięk ropny. Z ust może wydobywać się niezbyt przyjemny zapach. Wskazówką jest też, że węzły chłonne w okolicy szyi są powiększone.

Sprawdź preparaty na wybielanie zębów.

Czy leczenie kanałowe boli?

Jak wcześniej wspominałam, przed rozpoczęciem leczenia kanałowego pojawia się duży ból i to on najczęściej sprawia, że kierujesz swoje kroki do gabinetu stomatologicznego.

Co zrobi lekarz, jeśli znieczulenie nie będzie skuteczne? Oto najbardziej prawdopodobny scenariusz. Najpierw otworzy jamę zęba i usunie zmienioną zapalnie tkankę, tak by wyeliminować źródło dolegliwości bólowych, po czym zabezpieczy go do następnej wizyty. Na koniec przepisze Ci antybiotyk, który wyciszy stan zapalny.

Jeżeli z kolei nie będą Cię męczyć ostre dolegliwości bólowe, można od razu przystąpić do następnych etapów leczenia.

Kontrola bólu w praktyce lekarza stomatologa jest podstawową umiejętnością, opartą na wiedzy teoretycznej i praktycznej. Naprawdę nam, dentystom, nie sprawia frajdy, gdy pacjent skacze na fotelu z bólu.

Dowiedz się, skąd bierze się ból zęba po zakończonym leczeniu.

Leczenie kanałowe krok po kroku, czyli etapy leczenia

Podczas wizyty u dentysty, w czasie której czeka Cię leczenie kanałowe zęba, dentysta wykona cały szereg czynności, aby po pierwsze – przestało Cię boleć, a po drugie, by zaleczyć ząb.

Przeprowadzę Cię teraz przez etapy leczenia kanałowego – naprawdę, nie trzeba się bać.

1. Usunięcie miazgi zęba

Po usunięciu źródła bólu, w pierwszej kolejności należy dostać się do centralnej części zęba, czyli jego jamy. Z niej lekarz usuwa miazgę i odszukuje ujścia kanałów zębowych. Ich ilość zależy od anatomicznej budowy danego zęba. Zęby przednie mają najczęściej po jednym kanale, a boczne średnio 3-4 kanały. Niektóre trzonowce mogą mieć nawet 6-7 kanałów. Po ich odnalezieniu, z nich także usuwana jest miazga.

Cena leczenia kanałowegozależy od ilości kanałów w zębie. Dodatkowo, aby lekarz mógł znaleźć wszystkie ujścia, potrzebny jest mu odpowiedni sprzęt do powiększania pola zabiegowego. Stosuje do tego celu lupę lub mikroskop endodontyczny. Leczenie pod mikroskopem jest droższe, ze względu na dłuższy czas pracy, ale też najbardziej precyzyjne.

2. Mechaniczne opracowanie kanałów korzeniowych

Najpierw lekarz zmierzy długość kanału przy pomocy urządzenia nazywanego endomentrem. Jest to tzw. długość robocza, której nie przekracza się, wprowadzając kolejne narzędzia endodontyczne. Kanały można opracowywać ręcznie lub maszynowo.

3. Płukanie kanałów korzeniowych (opracowanie chemiczne)

Gdy kanały są odpowiednio poszerzone, używa się całego zestawu środków płuczących. Ma to na celu usunięcie wszystkich pozostałości miazgi z miejsc, do których nie dotarły narzędzia mechanicznie.

Dodatkowo likwidowana zostaje warstwa mazista, czyli zanieczyszczenia powstałe podczas opracowywania kanałów. Najczęściej stosowane środki płuczące to podchloryn sodu (mający nieprzyjemny zapach Domestosa), woda utleniona 3%, kwas cytrynowy, chlorheksydyna, sól fizjologiczna, alkohol i EDTA.

4. Wypełnienie kanałów korzeniowych

Po usunięciu całej zawartości jamy zęba i ukształtowaniu kanałów korzeniowych, należy szczelnie go zamknąć. Materiałem najczęściej stosowanym jest gutaperka: naturalny, termoplastyczny polimer. Występuje ona w postaci gotowych ćwieków, czyli malutkich pałeczek, które „skleja się” niewielką ilością uszczelniacza.

Materiał w prawidłowo wypełnionym kanale korzeniowym powinien szczelnie przylegać do ścian kanału i kończyć się przy jego wierzchołku. Najbardziej nowoczesną i dokładną metodą wypełnienia kanału jest wstrzykiwanie gutaperki na ciepło, która niczym płynna czekolada wypełnia wszystkie jego odgałęzienia, nawet te najmniejsze.

5. Odbudowa korony zęba

Ostatnim etapem jest zamknięcie jamy zęba i odbudowa korony zębowej.

Czy na jednej wizycie można przeprowadzić wszystkie te etapy leczenia kanałowego?

Technologia używana podczas leczenia kanałowego w dniu dzisiejszym jest tak zaawansowana, że całe leczenie można odbyć podczas jednej wizyty. Urządzenia do maszynowego opracowania kanałów oraz technika wypełniania kanałów na ciepło plastyczną gutaperką, pozwalają maksymalnie zminimalizować czas pracy.

Długość leczenia jest oczywiście zależna od ilości kanałów zębowych oraz od tego, w jakim stanie jest chory ząb.

Kiedy potrzebna jest więcej niż jedna wizyta? Przy ostrym zapaleniu trzeba poczekać na jego wyciszenie, a przy mocno rozwiniętych zmianach okołowierzchołkowych w kości – do ich wygojenia (nawet do kilku miesięcy), aby można było całkowicie zakończyć leczenie.

Co jeszcze warto wiedzieć przed wizytą?

Podczas leczenia kanałowego na każdym etapie należy wykonać kontrolne zdjęcie radiologiczne. Może być ich nawet kilka, w niewielkich odstępach czasu. Dlatego wybierając gabinet, w którym zamierzasz się leczyć, zapytaj się, czy posiada on radiowizjografię, pozwalającą zmniejszyć dawkę promieniowania rentgenowskiego nawet do 70%. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu zapisu cyfrowego, zamiast klasycznego, analogowego.

Podsumowując, pamiętaj, aby dowiedzieć się, czy lekarz wykonujący leczenie kanałowe stosuje nowoczesne metody. Jest to istotne ze względu na Twoje bezpieczeństwo i będzie gwarantowało, że ząb przeleczony zgodnie z najnowszymi wytycznymi, będzie Ci służył przez długie lata.