Krwawienie dziąseł – co jest przyczyną i jak je leczyć?
Krwawiące dziąsła mogą być jednym z pierwszych objawów zapalenia tkanek przyzębia (paradontozy). U wielu osób ten stan jest spowodowany zbyt agresywnym szczotkowaniem lub niewłaściwą higieną jamy ustnej.
Spis treści
Krwawienie dziąseł przy szczotkowaniu zębów lub pojawiające się samoistnie to powszechny problem, z którym boryka się wiele osób. Często objaw nie jest traktowany przez nas z należytą uwagą. To błąd, ponieważ krwawiące dziąsła mogą stanowić sygnał chorób przyzębia oraz ogólnoustrojowych schorzeń toczących się w organizmie. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny krwawiących dziąseł i jak sobie z tym radzić.
Krwawienie dziąseł – przyczyny
Zastanawiasz się, dlaczego Twoje dziąsła krwawią podczas mycia? Przyczyn tego stanu rzeczy jest wiele.
- Jedną z najczęstszych jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Zła technika mycia zębów oraz dobór nieodpowiedniej szczoteczki może powodować bolesne podrażnienia dziąseł. Płytka nazębna, która nie zostanie usunięta, gromadzi się w okolicach linii dziąseł oraz w ciasnych przestrzeniach międzyzębowych, po czasie przekształcając się w kamień nazębny. Niesuwany kamień to idealne miejsce bytowania bakterii, które prowadzą do powstania próchnicy.
- Krew z dziąseł może również być początkowym zwiastunem zapalenia przyzębia – paradontozy. Jedną z głównych przyczyn choroby są bakterie bytujące w jamie ustnej, które przylegają do zębów i dziąseł – początkowo w postaci płytki bakteryjnej (osadu), a następnie kamienia nazębnego. Choroba swoim zasięgiem obejmuje dziąsła oraz tkanki wokół zębów. Wraz z postępem schorzenia dochodzi do odsłonięcia szyjek zębowych i tworzenia patologicznych kieszonek dziąsłowych. Brak leczenia prowadzi natomiast do trwałej utraty uzębienia. Zaawansowana paradontoza zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań ogólnoustrojowych takich jak: miażdżyca naczyń krwionośnych, choroby serca, udar mózgu czy zapalenie stawów.
- Nabrzmiałe, tkliwe i łatwo krwawiące dziąsła występują w przypadku niedoborów witamin – zwłaszcza witaminy C oraz witaminy K.
- Przerost dziąseł, obrzęki i krwawienia nierzadko pojawiają się także podczas stosowania niektórych leków. Wśród środków wymienia się leki na astmę, alergię, nadciśnienie tętnicze, padaczkę, depresję, chorobę Parkinsona i Alzheimera. Ich regularne zażywanie może prowadzić do ograniczenia produkcji śliny i zapalenia jamy ustnej.
- Warto również wspomnieć, że ryzyko stanów zapalnych i krwawień dziąseł rośnie u kobiet w ciąży, szczególnie między 14. a 30. tygodniem ciąży. Wzrost hormonów płciowych – estrogenu i progesteronu może również odbić się na kondycji jamy ustnej i prowadzić do tzw. ciążowego zapalenia dziąseł. Schorzenie dotyka ok. 35% ciężarnych. U niektórych kobiet dochodzi do rozpulchnienia i przerostu dziąseł, co w skrajnych przypadkach może skutkować rozwojem tzw. guza ciężarnych, czyli miejscowej zmiany zapalnej, która wymaga zabiegu chirurgicznego. Zapalenie dziąseł u przyszłej mamy może rzutować na wzrost ryzyka przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej u dziecka. Badacze zaobserwowali również zależność między stanem zębów matki a zdrowiem noworodka po przyjściu na świat. Procesy próchnicotwórcze w trakcie ciąży wpływają na skłonność do próchnicy zębów mlecznych i stałych u potomstwa. Przed planowaną ciążą zaleca się kontrolę stomatologiczną i wyleczenie wszystkich zębów.
Krwawienie dziąseł może być również oznaką innych poważnych chorób takich, jak:
- Niedokrwistość,
- Cukrzyca,
- Choroby wątroby,
- Zaburzenia krzepnięcia krwi,
- ADIS.
Krwawienie dziąseł – leczenie
W przypadku gdy istnieje podejrzenie, że krwawiące dziąsła to wynik stanu chorobowego, którym jest paradontoza, powinniśmy udać się do lekarza. Specjalista po zebraniu dokładnego wywiadu skieruje nas na odpowiednie badania. Działem stomatologii zajmującym się leczeniem patologii tkanek otaczających zęby (kości, dziąsła) oraz chorobami błony śluzowej jamy ustnej jest periodontologia. Plan leczenia jest zawsze indywidualnie dopasowany do każdego pacjenta. W przypadku innych schorzeń, które wpływają na większą wrażliwość tkanek wokół zębów i powodują krwawienia dziąseł, terapia polega na leczeniu chorób ogólnoustrojowych.
Jak zapobiegać paradontozie? Najskuteczniejszą metodą przeciwdziałania jest dbanie o higienę jamy ustnej.
- Podstawą powinno być szczotkowanie zębów przynajmniej 2 razy dziennie, a także nitkowanie przestrzeni zębowych po posiłku. W utrzymaniu prawidłowej higieny dziąseł pomogą także płyny do płukania jamy ustnej.
- Bardzo ważne są także regularne wizyty kontrolne, które pozwolą wykryć pierwsze objawy choroby na wczesnym etapie.
- Co najmniej raz do roku należy korzystać z profesjonalnej higienizacji (skaling, piaskowanie i fluoryzacja), podczas której higienistka stomatologiczna usuwa kamień nazębny oraz bakteryjną płytkę nazębną.
- Stomatolodzy zalecają stosowanie szczoteczki do zębów o średniej lub miękkiej twardości włosia. Oprócz regularnego szczotkowania obowiązkowe jest również korzystanie z nici dentystycznych, które pomagają usunąć resztki pokarmów i płytkę bakteryjną, chroniąc zęby przed próchnicą i chorobami dziąseł. Pomocne mogą okazać się specjalistyczne szczoteczki międzyzębowe. Regularne oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych to bardzo ważny element pielęgnacji jamy ustnej, który powinien kończyć każdorazowe szczotkowanie zębów.
- Płyny na zapalenie dziąseł w swoim składzie zawierają substancje działające antyseptycznie, przeciwzapalnie i łagodząco. To preparaty dedykowane osobom borykającym się z różnorodnymi problemami stomatologicznymi, zalecane do stosowania zwłaszcza przy problemach z nawracającymi stanami dziąseł i przy pierwszych objawach paradontozy.
- Osoby borykające się z krwawiącymi dziąsłami powinny wybierać specjalistyczne pasty do zębów, które zawierają składniki działające łagodząco i regenerująco.
Domowe sposoby na krwawiące dziąsła
Domowe sposoby na krwawiące dziąsła nigdy nie powinny zastąpić wizyty u dentysty i specjalistycznego leczenia, jednak mogą przyspieszyć powrót do równowagi w jamie ustnej. Natura oferuje wiele specyfików, które można stosować na rozpulchnione i obolałe dziąsła.
- Najpopularniejszymi z nich są rumianek i szałwia – rośliny wykazują działanie łagodzące, odkażające i przeciwzapalne. Na bazie ich można przygotować ziołowe płukanki do ust. Wystarczy zalać wrzątkiem torebkę z ziołami, a następnie poczekać do ostygnięcia wywaru i dokładnie wypłukać jamę ustną. Czynność warto powtarzać dwa lub trzy razy w ciągu dnia.
- Równie ważnym sprzymierzeńcem krwawiących dziąseł jest dieta bogata w minerały i witaminy na zęby. Jadłospis powinien być zróżnicowany i odpowiednio zbilansowany. Warto ograniczyć do minimum wysoko przetworzone jedzenie – fast foody i słodycze. Ciągłe spożywanie produktów bogatych w cukry prowadzi do obniżenia pH jamy ustnej i w efekcie powoduje demineralizację szkliwa. Dieta na zdrowie zębów powinna zawierać przede wszystkim wapń i fosfor oraz kwasy omega. Menu warto wzbogacać także o duże ilości warzyw bogatych w błonnik. Unikajmy słodzonych napoi gazowanych, produktów na bazie skrobi (chipsów, słodkich bułek itp.).
- Osoby palące papierosy, chcąc zachować zdrową jamę ustną, powinny zrezygnować z nałogu.
- Istotną kwestią jest również ograniczenie stresu. Ciągły stan napięcia wywiera niekorzystny wpływ na układ immunologiczny, przyspieszając rozwój infekcji. Warto więc dbać o wyciszenie i zapewnić sobie czas na relaks, wpłynie to korzystnie nie tylko na stan jamy ustnej, ale na cały organizm.
Podsumowanie
Zdrowe zęby to nie tylko brak próchnicy, ale także zdrowe dziąsła, tkanka łączna oraz kość, która je otacza. Jeśli Twoje dziąsła krwawią, zgłoś się jak najszybciej do dentysty. Leczenie na wczesnym etapie jest znacznie prostsze i tańsze, ponieważ wymaga jedynie wdrożenia odpowiedniej higieny jamy ustnej. Podczas konsultacji i badania wewnątrzustnego dentysta ustali przyczynę i zaleci odpowiednią terapię.
- F.H Wolf, E.M Rateitschak, K.H. Rateitschak, Periodontologia, Wydanie 1. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006.
- Borakowska-Siennicka, R. Górska,Choroba przyzębia a poród przedwczesny i niska masa urodzeniowa noworodków w świetle badań klinicznych [dostęp: 15.11.2022].
- Z. Jańczuk, Praktyczna periodontologia kliniczna. Wyd. Kwintesencja 2004.