Leczenie recesji dziąseł: czy jest możliwe?

Recesja dziąsła często nazywa jest przez pacjentów cofniętymi dziąsłami. Jest to stan, w którym dziąsła obniżają się i odsłaniają korzeń zęba. Recesje dziąseł to problem, który dotyka nie tylko dorosłych. Zdarza się to też często u dzieci i młodzieży. Jak jednak zapobiegać rozwojowi problemu? Skąd bierze się recesja dziąseł i jak z nią postępować?

Jak wygląda recesja dziąsła?

O recesji mówi się wtedy, kiedy dziąsło odsuwa się w dół i zostawia odsłonięty korzeń. U dzieci i młodzież zmiany te występują głównie na zębach siecznych. U osób dorosłych problem dotyka przede wszystkim kły i przedtrzonowce.

Pacjenci z recesjami skarżą się nie tylko na to, że zęby nieestetycznie wyglądają, ale też na bardziej uciążliwe dolegliwości takie jak: nadwrażliwość jaka dotyka zębów i „cofnięte dziąsła” na bodźce chemiczne i zmiany temperatury, próchnicę korzenia tych miejsc, czy ubytki niepróchnicowego pochodzenia (odsłonięte połączenie szkliwa i cementu jest bardzo delikatne i łatwo powstają klinowate wgłębienia).

Sprawdź też, jak leczyć rany w jamie ustnej.

Dlaczego dziąsła cofają się?

Powstawanie recesji jest wieloczynnikowe. Trudno jest jednoznacznie określić, co powoduje ich powstanie. Najczęściej przyczyną recesji jest połączenie czynników predysponujących i nabytych.

Do czynników predysponujących zaliczamy:

• czynniki dziąsłowe − cieniki biotyp przyzębia (krótko mówiąc jest to dziąsło które jest cienkie, blade, korzenie zębów prześwitują przez błonę śluzową) czy nieprawidłowe przyczepy wędzidełek wargi i języka i płytki przedsionek jamy ustnej (powodują one pociąganie błony śluzowej przy żuciu, mowie, połykaniu i „naciąganie” dziąsła w dół)
• czynniki kostne − brak lub zmniejszona ilość kości od strony przedsionka jamy ustnej lub języka
• czynniki zębowe − zaburzenia położenia zębów, stłoczenia, nachylenia, rotacje (potocznie nazywane krzywymi zębami)
• zgryz urazowy − związany bezpośrednio z nieprawidłowym położeniem zębów. Nieprawidłowe kontakty zgryzowe czy zbyt duża siła powodują cofanie się dziąseł. 

Sprawdź, jakie witaminy pomogą Ci wzmocnić zęby.

Do czynników wyzwalających należą z kolei:

• nieprawidłowe szczotkowanie zębów − zła technika szczotkowania, która powoduje uraz. Lepiej nie stosować pionowego szorowania po powierzchni szkliwa, w szczególności w okolicy szyjki zęba. Wpływ ma też używanie zbyt twardej szczoteczki i szczotkowanie zębów zbyt często i użycie za dużej siły. U osób praworęcznych ubytki występują głównie po stronie lewej, a u leworęcznych odwrotnie.
• obecność płytki i kamienia nazębnego − powodują powstanie stanu zapalnego i degradacje dziąsła, a w następstwie zapalenia przyzębia i niszczenie go oraz tkanki kostnej
• związane z leczeniem stomatologicznym − recesje powstają przy do przedsionkowym przesuwaniu zębów podczas leczenia ortodontycznego, podczas leczenia chirurgicznym z każdym nacięciem dziąsła i odsłanianiu korzeni zębów, przy leczeniu zachowawczym, gdy nieprawidłowo zostanie wykonanie wypełnienia (najczęściej z nawisami czy każde inne schodzące pod dziąsło wypełnienie prowadzi do powolnej utraty przyczepu dziąsła)

Zauważono też, że występowanie recesji zwiększa się wraz z wiekiem i że częściej występuje ono u mężczyzn.

Co zrobić, gdy zauważysz u siebie cofające się dziąsła?

Pacjenci często pytają: „co zrobić, jak dziąsło odsuwa się od zęba?”. Po pierwsze, udaj się do lekarza stomatologa, który określi, jaka jest tego przyczyna. Może się okazać, że rozwiązanie problemu jest proste. Wystarczy zmienić metodę szczotkowania lub samą szczoteczkę, zlikwidować nawis w istniejącym wypełnieniu, bądź usunąć kamień i płytkę nazębną.

Gdy problem okaże się bardzie złożony wtedy na pewno dentysta skieruje Cię do specjalisty periodontologia.

Kluczem do sukcesu, skutecznej terapii i zapobieganiu dalszemu rozwojowi recesji zdiagnozowanie wszystkich możliwych przyczyn ich powstawania.

Nie polecam działania na własną rękę. Wielu pacjentów sięga po dostępne w aptekach i drogeriach produkty takie jak „pasta na cofające się dziąsła” z nadzieją, że rozwiążą ich problem. Owszem prawidłowa higiena jamy ustnej i odpowiednio dobrane środki mogą zapobiec dalszemu rozwojowi problemu jednak zawsze takie postępowanie należy omówić z lekarzem stomatologiem bądź specjalistą periodontologii.

Sprawdź też produkty do higieny jamy ustnej.

Czy dziąsła się regenerują?

Niestety odpowiedz brzmi nie. Gdy wystąpi już recesja, samoistnie raczej się ona nie cofnie. Wyjątkiem są recesje powstałe u osób młodych z powodu zgryzu urazowego i zaburzonej topografii zębów. Po odpowiednio przeprowadzonym leczeniu ortodontycznym i otrzymaniu prawidłowych punktów stycznych i równomiernego nacisku sił zgryzowych, dziąsło wypełnia przestrzenie pomiędzy zębami i ich stan może ulec poprawie.

Jeżeli pacjentowi bardzo przeszkadza obecność recesji czasem niestety jedynym wyjściem może okazać się wykonanie zabiegu z zakresu chirurgii śluzówkowo-dziąsłowej. Pokryć recesje można kilkoma metodami, a wybór tej odpowiedniej zależy od indywidualnych wskazań i decyzji specjalisty.

Czasem wystarczy tylko odpowiednio zmobilizować dziąsło, które sąsiaduje z recesją. W innym przypadku, gdy śluzówka jest bardzo cienka, zalecane jest wykonanie przeszczep, np. tkanki własnej z podniebienia lub wykorzystać gotowe błony kolagenowe.

Jeżeli przestrzeń między wewnętrzna powierzchnią wargi, a przedsionkową stroną wyrostka zębodołowego jest zbyt płytka,  koniecznie jest wykonanie plastyki przedsionka jamy ustnej. Mówiąc bardziej obrazowo, trzeba pogłębić to miejsce tak, żeby wyeliminować pociąganie przez płytko przyczepioną błonę śluzową dziąsła przyczepionego do zębów w trakcie mowy, żucia, połykania.

Kolejnym problemem, już czysto natury estetycznej, są tzw. czarne trójkąty. Są to puste przestrzenie pomiędzy zębami a dziąsłem. Do ich wypełnienia stosuje się jakże popularny obecnie w dermatologii, kwas hialuronowy. Brodawki dziąsłowe po jego zastosowaniu odbudowują się przez rewitalizacje warstwy nabłonka.