Zatkane ucho – jak je odetkać?
Zatkane ucho to częsty problem w praktyce otolaryngologicznej. Towarzyszące temu nieprzyjemne uczucie sprawia, że pacjenci szybko szukają pomocy u lekarza. Poznaj sposoby na odetkanie ucha.
Spis treści
Z pewnością każdy z nas przynajmniej raz w życiu miał nieprzyjemne uczucie zatkanego ucha. Bardzo często towarzyszą mu inne objawy, takie jak pogorszenie słuchu czy szumy uszne. Choć w większości przypadków przyczyna zatkanego ucha jest całkowicie prozaiczna – czop woskowinowy lub zwyczajne przeziębienie – może być to również objaw poważniejszych dolegliwości.
Zatkane ucho – przyczyny
Uczucie zatkania ucha to jedna z częstszych dolegliwości, z którą pacjenci zgłaszają się do gabinetu lekarza rodzinnego lub otolaryngologa. Choć nie zawsze towarzyszy mu ból, sam dyskomfort związany z nieprzyjemnym odczuciem utraty drożności przewodów słuchowych, a nierzadko również upośledzeniem słuchu zmusza do szybkiej wizyty. Zatkanie ucha może wynikać z wielu przyczyn. Najczęstszą jest nim obecność czopu woskowinowego (korka woszczynowego), czyli konglomeratu złożonego z wydzieliny gruczołów łojowych przewodu słuchowego, złuszczonych komórek nabłonka oraz włosów. Woskowina zatykająca ucho może mieć barwę od bladożółtej aż po czarną i być płynna lub skamieniała.
Do innych możliwych przyczyn zatkania ucha należy:
- Zapalenie skóry przewodu słuchowego zewnętrznego – towarzyszy mu ból, świąd oraz obrzęk i zaczerwienienie skóry pokrywającej przewód słuchowy. Nierzadko w jego świetle zbiera się wydzielina ropy i złuszczonego nabłonka, upośledzając drożność i doprowadzając do powstania uczucia zatkania ucha. Najczęstszą przyczyną rozwoju zapalenia jest tzw. ucho pływaka, czyli zakażenie bakteryjne lub grzybicze wynikające z długotrwałego przebywania w naturalnych lub sztucznych zbiornikach wodnych,
- Ostry lub przewlekły nieżyt nosa i zatok obocznych z towarzyszącym zapaleniem trąbki słuchowej – ta ostatnia struktura łączy ucho środkowe z gardłem i odpowiada za wyrównanie ciśnień pomiędzy nimi. W następstwie obrzęku trąbki słuchowej w uchu środkowym tworzy się podciśnienie, a w jamie bębenkowej zbiera się wydzielina śluzowa, która nie może zostać ewakuowana. Pacjent skarży się na uczucie zatkania i przelewania w uchu oraz pogorszenie słuchu,
- Barotrauma – nagła zmiana ciśnienia zewnętrznego np.: podczas lotu samolotem może dać uczucie zatkania ucha,
- Woda – dostając się do przewodu słuchowego zewnętrznego podczas kąpieli, powoduje pęcznienie zalegającej w nim wydzieliny (woskowiny), co powoduje nieprzyjemne uczucie zatkania ucha,
- Nagła głuchota lub pogorszenie słuchu – to objaw, któremu często towarzyszy uczucie zatkanego ucha. Przyczyną nagłej utraty/pogorszenia słuchu może być zakażenie wirusowe, uraz lub zator drobnego naczynia zaopatrującego ucho wewnętrzne,
- Choroba Meniera – to choroba ucha wewnętrznego objawiająca się okresowymi zawrotami głowy z pogorszeniem słuchu, nudnościami, wymiotami oraz szumem usznym,
- Ciało obce w przewodzie słuchowym zewnętrznym.
Sprawdź popularne kategorie
Zatkane ucho – objawy
Ucho to narząd składający się z trzech części:
- Ucha zewnętrznego – małżowiny i przewodu słuchowego zewnętrznego prowadzącego do błony bębenkowej,
- Ucha środkowego – w jego skład wchodzi jama bębenkowa, 3 kosteczki słuchowe oraz trąbka słuchowa,
- Ucha wewnętrznego – utworzonego z przedsionka, ślimaka, który odbiera wrażenia słuchowe i błędnika będącego narządem równowagi.
W zależności od dolegliwości współtowarzyszących zatkane ucho może być objawem schorzeń ucha zewnętrznego, środkowego lub wewnętrznego:
- zmiany skórne w postaci zaczerwienienia, łuszczenia czy pęcherzy zlokalizowane w okolicy małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego z towarzyszącym silnym bólem oraz świądem sugerują stan zapalny ucha zewnętrznego,
- zatkanie ucha z towarzyszącym upośledzeniem słuchu, rzadziej bólem o niewielkim nasileniu to typowe, lecz niecharakterystyczne objawy obecności czopu woskowinowego. Mogą również pojawić się po dostaniu się wody do ucha zewnętrznego,
- nieżyt nosa i zatok obocznych, czyli po prostu przeziębienie z towarzyszącym uczuciem rozpierania, przelewania w uchu i pogorszeniem słuchu sugeruje niedrożność trąbki słuchowej. Silny ból ucha z towarzyszącą gorączką to typowe objawy ostrego zapalenia ucha środkowego,
- zapalenie błędnika to jedno z powikłań zapalenia ucha środkowego. Objawia się nagle pojawiającym się zaburzeniem równowagi z towarzyszącymi nudnościami i wymiotami, szumami usznymi oraz upośledzeniem słuchu. Podobne, lecz pojawiające się okresowo objawy są charakterystyczne dla inne choroby ucha wewnętrznego – choroby Meniera.
Jak odetkać zatkane ucho?
Nie ma jednego sposobu na odetkanie zatkanego ucha. Ze względu na to, że objaw ten może być spowodowany przez wiele przyczyn, leczenie musi zostać na nie ukierunkowane. Jednak w żadnym przypadku nie należy próbować odetkać ucho na własną rękę za pomocą patyczków higienicznych. Jeśli przyczyną jest czop woskowinowy, po prostu zostanie on popchnięty dalej, a zbyt agresywne ruchy podczas czyszczenia uszu stwarzają ryzyko uszkodzenia błony bębenkowej.
Jak odetkać ucho zatkane katarem?
Jak odetkać zatkane ucho woskowiną?
Jak odetkać ucho zatkane wodą?
Jak odetkać zatkane ucho po locie samolotem?
Domowe sposoby na zatkane ucho
Najczęstszą przyczyną zatkania ucha jest obecność czopu woskowinowego. Dzięki odpowiedniej domowej pielęgnacji możesz tego uniknąć. Jak czyścić uszy? To częste pytanie zadawane przez pacjentów. Regularnie stosowane preparaty do czyszczenia uszu powodują zmiękczenie zalegającej w uchu woskowiny, dzięki temu przeciwdziałają tworzeniu twardego czopa. W warunkach domowych może sprawdzić się oczyszczona oliwa z oliwek, a także inne naturalne olejki.
Podsumowanie
Uczucie zatkanego ucha towarzyszy wielu schorzeniom narządu słuchu i równowagi. Nigdy nie powinno być bagatelizowane i zawsze wymaga wizyty u lekarza. Zwłaszcza kiedy nie ustępuje lub towarzyszą mu inne objawy, takie jak: pogorszenie słuchu, ból ucha, gorączka, szumy uszne, czy zaburzenia równowagi.
Źródła:
- Olszewski, Otorynolaryngologia. Podręcznik dla studentów kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego, Warszawa 2022, wyd.1
- I. Rzewnicki, Problemy laryngologiczne w podstawowej opiece zdrowotnej, https://podyplomie.pl/medycyna/10635,problemy-laryngologiczne-w-podstawowej-opiece-zdrowotnej [dostępne 16.05.2022 r.]
- C. Armstrong, Czop woskowinowy – rozpoznawanie i postępowanie, https://www.mp.pl/otolaryngologia/artykuly/ucho/121432,czop-woskowinowy, [dostępne 16.05.2022 r.]