Przeziębienie u niemowlaka - co robić? Farmaceuta radzi

Przeziębienie to dolegliwość często występująca u dzieci nowo narodzonych. Młode mamy zastanawiają się, jak rozpoznać przeziębienie u noworodka. Istnieje kilka objawów, które mogą świadczyć o infekcji. Jeśli maluszek już zachorował, warto podać leki, które zmniejszają objawy. Dodatkowo można stosować suplementy diety lub inne domowe sposoby, aby zwiększyć odporność niemowlaka i uchronić go przed kolejnym zakażeniem.

Przyczyny przeziębienia u niemowlaka

Najlepszą ochroną przed infekcjami jest nasza naturalna odporność. Dzieci sukcesywnie nabierają ją przed bakteriami i wirusami. Noworodki oraz niemowlęta nie do końca mają ukształtowany układ odpornościowy, ponieważ proces ten jest złożony i może trwać nawet kilkanaście lat. W związku z tym są podatne na różne choroby, przede wszystkim przeziębienia.

W trakcie ciąży organizm matki chroni płód przed zakażeniem. Po narodzeniu dziecko posiada przeciwciała (tzw. odporność wrodzona), które są aktywne tylko przez pierwsze miesiące życia. Ich liczba spada, przez co niemowlęta nie potrafią sobie poradzić z bateriami i wirusami występującymi w otoczeniu. Dzieje się tak, ponieważ organizm ich nie miał kontaktu z wieloma drobnoustrojami chorobotwórczymi, przez co nie wytworzył przeciwciał chroniących przed zakażeniem. Ten proces to tak zwana odporność nabyta, która pojawia się po przebytej infekcji lub w trakcie kontaktu z drobnoustrojem. Dodatkowo dziecko otrzymuje ją po przebytych szczepieniach ochronnych.

Najlepszą i najbardziej naturalną obroną przed infekcjami jest karmienie piersią mlekiem matki, które posiada przeciwciała oraz inne substancje wspomagające układ odpornościowy.

Jak rozpoznać przeziębienie u niemowlaka?

Charakterystyczne objawy przeziębienia u niemowlaka to:

• kaszel,
• katar,
• kichanie,
• ból i czerwone gardło,
• stan podgorączkowy,
• wymioty
• oraz biegunka.

W trakcie infekcji dziecko może odczuwać każde z tych symptomów lub tylko niektóre z nich. Podczas gorączkowania można również zaobserwować niepokój, osłabienie, trudności w zasypianiu. Dzieci mogą być rozdrażnione, nie mają apetytu.

Często maluszki nie chcą ssać piersi matki, ponieważ przeszkadza im nadmierna wydzielina w nosie. Nie mogą spać przez zatkany nos, co powoduję, że są podenerwowane, marudne i płaczące. To bardzo nieprzyjemne przede wszystkim dla noworodków, które ciągle są w pozycji leżącej. Warto wtedy często układać dziecko na boku lub na brzuszku. Umożliwi to samoistny wyciek kataru.

Kaszlu u tak małych dzieci nie można bagatelizować, ponieważ w przypadku noworodków choroba może szybko postępować i doprowadzić m.in. do zapalenia ucha, oskrzeli, a nawet płuc. Jeżeli kaszel ciągle powraca i infekcje górnych dróg oddechowych występują bardzo często, może to oznaczać, że przyczyną tej dolegliwości nie musi być przeziębienie. Warto zgłosić się wtedy do pediatry, aby zbadać przyczynę.

Ile trwa przeziębienie u niemowlaka?

Kwestia ta jest bardzo indywidualna, zależy przede wszystkim od odporności maluszka. Niektórym dzieciom przechodzi po kilku dniach, a inne chorują nawet do dwóch tygodni. Jeżeli po tym czasie objawy nie mijają, należy skonsultować się z lekarzem. Przeważnie przeziębienie trwa od 7 do 10 dni, lecz przez pierwsze doby objawy są bardziej nasilone (np. podwyższona gorączka), dłużej trwa katar oraz kaszel.

Kiedy zgłosić się do lekarza z niemowlakiem? Najlepiej udać się do pediatry od razu po pojawieniu się jakichkolwiek objawów, aby zbadał naszą pociechę i udzielił porady. Musisz pamiętać, że niemowlęta nie mają wykształconej odporności, więc niekiedy infekcja u nich bardzo szybko postępuje i powoduje groźniejsze choroby. Dlatego w przypadku noworodków należy przebadać je jak najszybciej.

Przeziębienie u niemowlaka – jak leczyć?

Istnieje wiele leków, które pomagają w leczeniu przeziębienia u niemowląt, polegającego przede wszystkim na zlikwidowaniu symptomów choroby. U tak małych dzieci nie należy stosować farmaceutyków bez konsultacji z lekarzem.

Co podawać w przypadku tej infekcji?

Na gorączkę (ibuprofen, paracetamol)

Leki przeciwgorączkowe dla dzieci występują w formie syropu lub czopków. Działają również przeciwbólowo, a ibuprofen wykazuje również działanie przeciwzapalne. Dawkowanie ustala się w zależności od wagi lub wieku dziecka.

Na kaszel 

Krople dla niemowlaków od 2 miesiąca życia z butamiratem hamują suchy uporczywy kaszel różnego pochodzenia. Można zastosować również nawilżający syrop na kaszel dla dzieci. Tworzy on filtr ochronny i łagodzi podrażnienie.

Na ból gardła

Niemowlętom należy podawać dużą ilość płynów, aby nawilżyć gardło, ponieważ przesuszona błona śluzowa wzmaga dolegliwości. Inne preparaty na ból gardła u dziecka stosuj wyłącznie po konsultacji z pediatrą.

Na katar

Oksymetazolina w formie kropel do nosa może być podawana od 3 miesiąca życia. Stosuje się ją przy bardzo zatkanym nosie, obkurcza naczynia krwionośne i redukuje obrzęk błony śluzowej nosa, co zmniejsza ilość wydzieliny i ułatwia oddychanie. Tego typu leki na katar u dzieci należy stosować maksymalne 5-7 dni; to bardzo istotne, aby nie przedłużyć czasu leczenia tą substancją.

Woda morska działa nawilżająco, rozrzedza katar i oczyszcza nos. Niektóre z perparatów, które ją zawierają, mogą być stosowane już od pierwszych dni życia.

Na wspieranie odporności

Witamina C dla dzieci w kroplach wspiera układ odpornościowy oraz pomaga w zwalczaniu przeziębienia, dlatego zalecane jest stosowanie tej witaminy również w sezonie jesienno-zimowym. Preparat z czarnym bzem podawany maluchom od 6 miesiąca życia zwiększa odporność oraz pomaga zwalczać infekcję.

Domowe sposoby na przeziębienie u niemowlaka

Jednym z domowych sposobów na infekcję u maluszków jest kąpiel w naparze z tymianku, który ułatwi oddychanie u niemowlaków. Kolejnym sposobem jest stosowanie olejków eterycznych występujących w maściach do smarowania, plastrach (można je przykleić np. na łóżeczko) lub w płynach do kąpania maluszka. Inhalacje z kolei zwalczają katar w trakcie przeziębienia u niemowląt.

Co podawać, gdy pojawi się podrażnienie skóry wokół noska? Miejsce to należy posmarować maścią majerankową lub inną, która będzie działać regenerująco na delikatną skórę dziecka. Niemowlęta nie potrafią jeszcze smarkać, dlatego aby im pomóc, używaj aspiratora do nosa lub małej gruszki gumowej. Regularne powtarzanie tej czynności skróci czas trwania kataru oraz zabezpieczy przed powikłaniami (takimi jak zapalenie ucha).

W celu nawilżenia dróg oddechowych stosuj nebulizację solą fizjologiczną. Poprawi to oddychanie u dziecka oraz korzystnie wpłynie na łagodzenie objawów kataru u niemowlaka. W żadnym wypadku nie wolno wlewać do nebulizatorów kropli zawierających olejków eterycznych.

Należy również zadbać o odpowiednią wilgotność powietrza - około 45-55%. Jeżeli nie posiadasz nawilżacza, rozwieś na kaloryferach mokre tetrowe pieluszki. W przypadku wystąpienia gorączka u dziecka zastosuj chłodne okłady.

Jak uniknąć przeziębienia? Profilaktyka

W czasie sezonu jesienno-zimowego przeziębienie u niemowlaków może występować co kilka tygodni, dlatego warto stosować preparaty na odporność dla dzieci. Tran dla dzieci, a w szczególności ten przeznaczony dla niemowląt zawiera kwasy omega-3 (DHA i EPA) oraz witaminę D, które wspierają organizm przed infekcją. Układ odpornościowy rozwija się najszybciej do 3 roku życia, dlatego zadbaj w tym okresie o dietę dziecka bogatą w substancje odżywcze. Witamina A, C, cynk, żelazo dla dzieci i kwasy omega-3 będą korzystnie wpływać na rozwój naturalnej odporności. Ponadto od pierwszych dni życia zalecana jest suplementacja witaminy D.

Bardzo ważne jest karmienie piersią. Mleko matki zawiera przeciwciała oraz inne substancje aktywne, które walczą z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Kontakt z rówieśnikami, a za czym idzie większa ilość patogenów w otoczeniu, mobilizuje organizm do tworzenia przeciwciał. Również zmiana otoczenia oraz spędzanie czasu na świeżym powietrzu wzmaga działanie układu odpornościowego.

Przeziębienie u niemowlaka – mamo, nie panikuj!

Istnieje wiele sposobów, które poprawią samopoczucie Twojego maluszka w czasie infekcji. Poza produktami leczniczymi możesz sięgnąć po domowe sposoby walki z przeziębieniem. Działając natychmiast, jesteś w stanie szybko przezwyciężyć chorobę u niemowlaka.

Źródła:

1. Fashner J., Erickson K., Werner S., Leczenie przeziębienia u dorosłych i dzieci, Medycyna Praktyczna, Stany Zjednoczone 2015.
2. Katharine C., DeGeorge D., Ring J., Dalrymple S.N., Leczenie przeziębienia, Medycyna Praktyczna 2019.
3. Karney A., Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci, Nowa Pediatria 2/2007, s. 46-49.
4. Mutschler E., Geissliner G., Kromer H.K., Ruth P., Schhafer-Korting M., Farmakologia i toksykologia, pod red. W. Buczko. Wrocław 2010.
5. Pietrzyk J., Vademecum Pediatry, Kraków 2011.