Szałwia w ciąży – czy można ją bezpiecznie pić?

Kobiety ciężarne decydują się na samodzielne leczenie ziołami w przekonaniu, że skoro są to substancje roślinne, to z całą pewnością bezpieczne dla nich oraz rozwijającego się płodu. Okazuje się jednak, że zioła, podobnie jak leki syntetyczne, mogą stanowić zagrożenie i wywoływać niepożądane objawy. Jednym z ziół wzbudzających ogromne kontrowersje jest szałwia lekarska. Z artykułu dowiesz się, czy można ją pić w ciąży i jakie wykazuje działanie. 

Czy można pić szałwię w ciąży?

Przyjmowanie leków w ciąży jest problematyczne, dlatego wszelkie środki farmakologiczne stosuje się wyłącznie w sytuacji, kiedy korzyści przewyższają ewentualne skutki uboczne. Nie inaczej jest z ziołami w ciąży. Zarówno wszelkie mieszanki, jak i zioła jednoskładnikowe powinny być dawkowane pod kontrolą lekarza. Niestety przyszłe mamy, często pod wpływem zasłyszanych opinii bagatelizują fakt, że w ziołach znajduje się mnóstwo substancji aktywnych, które mogą być potencjalnie szkodliwe. Zwłaszcza przyjmowane regularnie i w dużych dawkach, bez uprzedniej konsultacji lekarskiej mogą stanowić zagrożenie. Sprawdź, czego unikać w ciąży, aby zapobiec groźnym powikłaniom.

Czy szałwia jest bezpieczna w ciąży? Na temat tej rośliny krąży mnóstwo sprzecznych opinii. Pewną wskazówką mogą być wytyczne organizacji ESCOP, czyli Europejskiej Spółdzielni Naukowej ds. Fitoterapii (ang. European Scientific Cooperative on Phytotherapy), która podzieliła substancje roślinne na 4 grupy:

• A bezpieczne dla kobiet w ciąży,
• B brak wystarczającej liczby danych. Według ogólnie przyjętych zasad stosowanie powinno być skonsultowane z lekarzem,
• C dane ograniczone. Według ogólnie przyjętych zasad stosowanie powinno być skonsultowane z lekarzem,
• D zakaz stosowania w ciąży.

W kategorii D, obok aloesu, korzenia lukrecji, liścia mącznicy i ziela piołunu, znalazła się szałwia lekarska. Można więc wysnuć wniosek, że picie szałwii w ciąży nie jest bezpieczne i należy jej unikać. Zobacz, czy można spożywać rumianek w ciąży i jakie działanie wykazuje czystek w ciąży. Przeczytaj również, co można pić w ciąży, by nie zagrozić rozwijającemu się płodowi.

Szałwia - działanie w ciąży

Szałwia lekarska to roślina, której właściwości prozdrowotne są dobrze znane i cenione. Wśród nich wymienia się głównie działanie przeciwzapalne, bakteriobójcze, przeciwgrzybicze, antyseptyczne i moczopędne. 

• Napar z szałwii: 

• Poprawia trawienie, 
• Pobudza wydzielanie soków żołądkowych, 
• Wspomaga leczenie stanów zapalnych, wzmożonej potliwości, 
• Zmniejsza stężenie glukozy we krwi, 
• Jest również częstym składnikiem preparatów na ból gardła i problemów z dziąsłami.

• Liście szałwii zawierają całe mnóstwo cennych substancji, takich jak: 

• Garbniki, 
• Flawonoidy, 
• Kwasy fenolowe, 
• Witaminy: A, B1, C i PP, f
• Fitosterole, 
• Pierwiastki: żelazo, magnez, wapń, cynk i potas, 
• A także eteryczne olejki lotne, a wśród nich cyneol, kamfora, pinen i tujon.

I to właśnie ta ostatnia substancja tujon, wywołuje największe zamieszanie wokół szałwii. Jeśli nie wiesz, czym jest ten związek, może łatwiej będzie Ci skojarzyć go z popularnym swego czasu alkoholem absyntem, który przez wiele lat był trunkiem nielegalnym. Nadmierna ilość tujonu w organizmie może wywoływać skurcze oraz działać pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy. Skutkiem mogą być takie objawy jak stany napięcia, konwulsje czy drżenie mięśni. Udowodnione, toksyczne działanie substancji stało się decydującą przesłanką do wprowadzenia zakazu spożywania czy picia szałwii w ciąży. Według niektórych źródeł ta roślina może nawet powodować poronienie, nie ma jednak jednoznacznych badań potwierdzających tę teorię. Wiadomo natomiast, że picie szałwii powstrzymuje laktację, dlatego jest zalecana u kobiet, które planują zakończyć naturalne karmienie. 

W internetowych źródłach można natknąć się na wiele sprzecznych informacji. Jak zawsze w takiej sytuacji zalecam daleko idącą ostrożność. Należy pamiętać, że farmakoterapia oraz suplementacja u ciężarnych zawsze wiąże się z ryzykiem. Rozwiązanie jest więc jedno przede wszystkim zachować rozsądek, a wszelkie wątpliwości wyjaśniać z lekarzem. Nie inaczej jest w kwestii witamin dla kobiet w ciąży. Przyszłe mamy, po uprzedniej konsultacji, mogą zdecydować się na przyjmowanie łatwo dostępnych preparatów, zawierających kompozycję substancji zalecanych ciężarnym. W aptekach znajdziesz między innymi:

• Suplement diety Omegamed Optima Start, z DHA z alg, witaminą D i kwasem foliowym, dla kobiet planujących ciążę oraz w pierwszych miesiącach ciąży,
• Suplement diety Omegemedica Mama, bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe: kwas ALA oraz kwasy DHA i EPA,
• Suplement diety Pregnafolin I Dr. Max, z kompleksem witamin (witaminy B6, B12, C i D), jodem, biotyna i folianami, dla kobiet do 12. tygodnia ciąży,
• Suplement diety Lactinova Mama, w postaci doustnych tabletek z bakteriami probiotycznymi.

Podsumowanie

Ciąża to stan, który zmienia funkcjonowanie całego organizmu. Zmieniają się również reakcje na dostarczane substancje. Niestety wiele kobiet próbuje łagodzić nieprzyjemne dolegliwości ziołami. Ciężarne muszą jednak wiedzieć, że nie wszystkie zioła są dla nich bezpieczne. Ostateczna decyzja o wprowadzeniu ziół do diety zawsze powinna należeć do lekarza, dlatego absolutnie niedopuszczalne jest, by ciężarna podejmowała ją na własną rękę.

Źródła:

1. A. Łuczak, M. Nowak, E. Szałek, Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2018/01/5.pdf [dostęp 13.01.2023].
2. A. Bazylko, Substancje roślinne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu, https://www.ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2010/07-2010/04%20%20Rosliny%20w%20ciazy.pdf [dostęp 13.01.2023].
3. J. Zielińska, Wpływ tujonu ekstrahowanego z pędów żywotnika zachodniego na rozwój pleśni rozwijających się na pomidorach, https://olaszkola.pl/wp-content/uploads/2020/10/Zielinska-1.pdf [dostęp 13.01.2023].