Zgorzel zęba − nie zwlekaj z wizytą u dentysty

Zgorzel miazgi to choroba, która może zaatakować Twój ząb, kiedy zostanie zakażony bakteriami beztlenowymi. Dużym problemem ze zgorzelą zęba jest to, że może ona w ogóle nie dawać objawów bólowych. Choroba ta jest dość poważna, bo nieleczona może wywołać stan zapalny w tkankach otaczających korzeń zęba, a nawet w innych częściach ciała. Zgorzel zęba − jak sobie z tym poradzić?

Zgorzel zęba − czym jest?

Zgorzel miazgi (gangraena pulpae) powstaje, gdy martwa miazga obumarłego zęba ulega wtórnie zakażeniu bakteriami beztlenowymi, a zmieniona tkanka podlega gnilnemu rozpadowi.

Aby proces ten mógł zajść potrzeba jest czterech czynników:

1. Obecność tkanki martwiczej

2. Dostęp Gram-ujemnych beztlenowców

3. Wilgoć bez której bakterie nie mogą się rozwijać i rozmnażać

4. Odpowiednia temperatura

Zgorzel zęba − jak wygląda?

Jak widzisz, jama ustna jest idealnym środowiskiem dla rozwoju zgorzeli w zębie. Miazga przekształca się w brunatną masę o nieprzyjemnym zapachu. Traci ona swoją normalną konsystencję i staje się bezpostaciową, płynną masą. Co ważne, masa ta jest niebolesna w dotyku.

Dzięki temu bakterie i produkty ich rozpadu docierają nie tylko do głównych kanałów korzeni, ale osadzają się na ścianach i w głębi odgałęzień kanalików zębinowych oraz delcie korzeniowej. Mogą działać drażniąco i wywoływać odczyny zapalne w tkankach otaczających korzeń zęba, a nawet w odległych narządach całego ciała.

Zgorzel miazgi to złożony proces chemiczny, a najbardziej istotnym z nich jest fermentacja ciał węglowych. W jej następstwie powstają silnie działające substancje cytotoksyczne oraz gazy (amoniak, siarkowodór). To waśnie te gazy odpowiedzialne są za towarzyszące zgorzeli miazgi, intensywne dolegliwości bólowe. Możesz wtedy odczuwać silne rozpieranie i pulsowanie. W przypadku zamkniętej komory zęba, gazy nie mają ujścia na zewnątrz. Powodują one zwiększenie ciśnienia wewnątrz jamy zęba i możliwość przepchnięcia toksycznych produktów poza wierzchołek korzenia do tkanek otaczających.

Sprawdź też, czy w ciąży można leczyć bolące zęby.

Zgorzel miazgi możemy podzielić na:

• Zgorzel częściową

Jak sama nazwa wskazuje obejmuje tylko część miazgi zęba, pozostała część jest żywa. Ale też już jest zmieniona zapalnie. Zgorzel szerzy się od komory zęba w kierunku korzenia. W zębach wielokorzeniowych, czyli np. trzonowcach, procesem gnilnym może być objęty jeden kanał zębowy, od którego zazwyczaj rozpoczął się proces próchnicowy. Przy tej postaci zgorzeli możesz skarżyć się na bóle samoistne i ból na nagryzanie. Jednak równie dobrze możesz nie zgłaszać żadnych dolegliwości.

Sprawdź też produkty na problemy stomatologiczne.

• Zgorzel całkowita

Obejmuje całą miazgę, zarówno jej część koronową, jak i korzeniową. Istotną różnicą w stosunku do zgorzeli częściowej, są pojawiające się w ocenie zdjęcia rentgenowskiego, zmiany w tkankach okołowierzchołkowych. Zgorzel całkowita jest bardzo podstępna, ponieważ możesz nie odczuwać żadnych dolegliwości bólowych.

W obu przypadkach przyczyną powstania zgorzeli miazgi jest toczący się proces próchnicowy. Ząb przyczynowy objęty jest głębokim ubytkiem który sięga do komory zęba, a ona sama jest częściowo lub całkowicie zniszczona (ząb wygląda jak wydmuszka jajka).

Zgorzel zęba − leczenie

W obu przypadkach stosuje się antyseptyczne leczenie kanałowe polegające na dokładnym i głębokim oczyszczeniu kanałów korzeniowych. Więcej o leczeniu kanałowym możesz przeczytać w artykule: Leczenie kanałowe krok po kroku. To warto wiedzieć!

Przy leczeniu tym stosuje się nie tylko szersze mechaniczne opracowanie narzędziami mechanicznymi, żeby usunąć całą zainfekowaną tkankę, ale również szeroki zestaw płukanek, które wnikają głęboko w kanaliki zębionowe.

 Kanały korzeniowe są prawidłowo opracowane, gdy:

• ich ściany są twarde i gładkie,
• płyn płuczący wypływający przez otwór wierzchołkowy jest klarowny i jasny,
• używane środki płuczące nie pienia się,
• resztki zębinowe pozostające na narzędziu kanałowym podczas opracowywania ścian kanału są jasne.

Leczenie zgorzeli odbywa się na minimum dwóch wizytach. Na koniec pierwszej, lekarz wprowadza odpowiedni środek antyseptyczny, najczęściej wodorotlenek wapnia, pod szczelne wypełnienie tymczasowe na okres 10 − 12 dni. Ma on za zadanie poprawić stan lub zlikwidować zmiany powstałe w tkankach okołowierzchołkowych. Niekiedy dolegliwości ze strony przyzębia wierzchołkowego są na tyle zaawansowane, że nie pozwalają na wypełnienie kanału korzeniowego materiałem ostatecznym po tym czasie. Wtedy lekarz  ponownie musi opracować kanał zęba i zastosować antyseptyki, aż do całkowitego ustąpienia objawów.

Sprawdź też pasty do zębów.

Jak wspomniałam, ząb przyczynowy jest najczęściej bardzo zniszczony, dlatego jego kruche tkanki wymagają wzmocnienia wkładem koronowo-korzeniowym i odbudowy protetycznej.

Może ona być wykonana za pomocą:

• korony (odbudowa całej części zęba),
• endokorony (odbudowa całej części zęba plus element odbudowujący kanały korzeniowe),
• onlay’u, inlay’u, overlay’u (odbudowują fragmenty korony zęba w zależności od rozległości ubytku).

Nowoczesna endodoncja pozwala na utrzymanie naturalnego zęba, nawet takiego, który objęty był procesem zgorzelinowym, w jamie ustnej jak najdłużej czyli aż do późnej starości.