Alienacja rodzicielska. Dlaczego coparenting jest tak ważny?
Alienacja rodzicielska to sytuacja, w której dziecko doświadcza oddzielenie od jednego z rodziców. Zjawisko często występujące w kontekście rozwodów lub konfliktów rodzinnych. Dowiedz się więcej!
Spis treści
Alienacja rodzicielska może przybrać łagodną formę werbalnego, negatywnego nastawiania dziecka do rodzica, aż do poważniejszych form agresji i przymusowej kontroli. Skutkiem może być całkowite odrzucenie i odmowa kontaktu z mamą lub tatą. Kto jest sprawcą, a kto ofiarą alienacji rodzicielskiej?
Spis treści:
- Czym jest alienacja rodzicielska?
- Alienacja rodzicielska − objawy u dziecka
- Jak możesz zapobiec alienacji?
Czym jest alienacja rodzicielska?
Pojęcie alienacji rodzicielskiej występuje najczęściej w kontekście sporów dotyczących opieki nad dzieckiem w trakcie separacji czy po rozwodzie. Przez celowe „zaprogramowanie” i negatywne nastawienie dziecka przeciwko ojcu lub matce, jeden z rodziców próbuje zniszczyć związek między dzieckiem a drugim rodzicem. „Ten drugi rodzic” jest demonizowany, a jego wartość w życiu dziecka jest podważana − przedstawia się go jako osobę nie godną miłości i uwagi dziecka. Takie oczernianie powoduje emocjonalne odrzucenie przez dziecko tego rodzica.
Wykluczenie kochającego rodzica z życia dorastającego człowieka wzmaga negatywne emocje u dziecka. Jest to forma przenoszenia negatywnych odczuć współmałżonka czy byłego partnera na dziecko.
Sprawdź też, jak wybaczyć zdradę emocjonalną.
Centrum Edukacji Rodziców zwraca uwagę, że intensywne wybuchy gniewu rodzica (nawet jeśli są rzadkie), intensywny smutek i bardzo negatywne wypowiedzi na temat drugiego rodzica, mogą zostać nieświadomie pochłonięte przez mózg dziecka. Młody człowiek rozwija intensywnie negatywne emocje w stosunku do drugiego rodzica (lub kogokolwiek, kogo zdenerwowany rodzic nie lubi), ale nie wie dlaczego.
Alienacja rodzicielska − objawy u dziecka
W efekcie alienacji dziecko przejawia niechęć do ojca czy matki. Czasem nawet odmawia nawiązania z nim czy z nią relacji − często z powodów, których nie sposób racjonalnie wyjaśnić. Najczęściej są one nieprawdziwe, niejasne lub wyolbrzymione.
Takie przenoszenie negatywnych emocji ze zdenerwowanego rodzica na dziecko może rozpocząć się na wiele lat przed rozwodem. W rezultacie dziecko jest bardzo „zsynchronizowane” ze zdenerwowanym rodzicem, więc automatycznie i natychmiast absorbuje jego emocje i punkt widzenia.
Jeśli jedno z rodziców prawie cały czas sprawuje opiekę rodzicielską, dziecko nie będzie miało własnych doświadczeń z drugim rodzicem, żeby samodzielnie ocenić i zobaczyć, że wcale nie jest zły.
Sprawdź też, jak wychować dziecko bez krzyku.
Jak możesz zapobiec alienacji?
Tak naprawdę możesz wyobcować swoje dziecko lub nastawić je przeciwko drugiemu rodzicowi (lub przeciwko sobie) zupełnie nieświadomie − szczególnie podczas rozwodu.
Oto kilka sugestii, jak tego uniknąć:
Pozytywne komentarze
Regularnie zwracaj uwagę swojego dziecka na pozytywne cechy drugiego rodzica.
Komentarz „naprawczy”
Wszyscy rodzice czasami negatywnie wypowiadają się na temat drugiego rodzica. Jeśli zauważysz, że powiedziałeś coś złego, dodaj komentarz, który naprawi sytuację. Na przykład: „Właśnie wypowiedziałam się źle o twoim ojcu [lub matce]. Nie to miałam na myśli. Ma wiele pozytywnych cech i naprawdę cenię Twoją relację z nim. Jestem po prostu zdenerwowana, a moje uczucia są moją odpowiedzialnością, nie jego, ani Twoją. ”
Unikaj nadmiernej intymności
Dzieci naturalnie stają się bardziej niezależne i samoświadome, gdy dorastają. Uważaj, żeby nie być nadmiernie intymnym w relacji z dzieckiem (w stosunku do jego wieku), bo może to powodować niezdrowe uzależnienie od Ciebie.
Sprawdź też, jak poradzić sobie z nadwrażliwym dzieckiem.
Unikaj nadmiernych porównań
Kiedy podkreślasz swoje umiejętności lub cechy, nie porównuj ich do słabości drugiego rodzica. Każdy z Was ma inne umiejętności i wartości, które są ważne dla dziecka. Pamiętaj, że Twoje dziecko jest połączeniem Was obojga, a negatywne myślenie o jednym z rodziców oznacza, że dziecko może myśleć negatywnie również o sobie.