Berberyna – czy jej działanie pomaga w odchudzaniu? Zastosowanie lecznicze berberyny

Berberyna to naturalna substancja pozyskiwana z kilku znanych roślin leczniczych, na czele z berberysem zwyczajnym. Ma szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie oraz przemyśle farmaceutycznym. Na co pomaga berberyna? W jaki sposób ją wykorzystywać? Jak działa standaryzowana berberyna? Odpowiadamy w poniższym artykule.

Co to jest berberyna?

Berberyna standaryzowana to związek należący do alkaloidów izochinolinowych, ekstrahowany z kilku roślin leczniczych. Pozyskuje się jąz różnych organów roślinnych – od owoców, po korzenie. Zawartość berberyny w roślinach jest niska (zwykle 1-3%), dlatego wyekstrahowany związek cenni się wyżej od naturalnego surowca leczniczego, np. stosowanego w formie naparów. Ma żółtawy kolor i gorzki smak. W medycynie chińskiej stosuje się ją od tysięcy lat (w formie naturalnej).

W czym jest berberyna?

Można ją znaleźć w następujących gatunkach roślin:

• Berberys, różne gatunki (Berberis);
• Mahonia pospolita (Mahonia aquifolium);
• Cynowód chiński (Coptis sinensis);
• Gorzknik kanadyjski (Hydrastis canadensis).

Berberyna – działanie prozdrowotne

Berberyna ma liczne właściwości lecznicze, wspomaga m.in. odchudzanie, pracę układu pokarmowego i nerwowego. Jest jednym z najsilniejszych suplementów diety dostępnych na rynku.

Na co dokładnie działa berberyna?

• Na jelita – ma działanie ochronne i wspomagające. Poprawia florę bakteryjną jelit.
• Na grzybicę – zwalcza różnorodne pasożytnicze grzyby należące do Candida, dlatego można stosować ją zewnętrznie, m.in. na grzybicę pochwy i pleśniawki jamy ustnej.
• Dolegliwości natury psychicznej – pomaga m.in. w walce z depresją i nerwicami. Jest inhibitorem monoaminooksydazy (enzym MAO). Suplementacja zabezpiecza przed niedostatkiem serotoniny. Suplementy na układ nerwowy czasem zawierają w składzie berberynę lub surowce roślinne pozyskiwane z powyżej wymienionych gatunków.
• Na choroby serca – wpływ na to mają właściwości obniżania złego cholesterolu i ciśnienia tętniczego krwi. Pośrednio więc wzmacnia pracę serca i ogranicza ryzyko wystąpienia schorzeń.
• Cukrzyca typu 2 – berberyna działa podobnie jak leki przeciwcukrzycowe i . Obniża poziom glukozy we krwi. Wspomaga leczenie cukrzycy typu 2.
• Na pasożyty i inne szkodliwe drobnoustroje – zwalcza bakterie, wirusy, grzyby i pasożyty. Dzięki temu wspomaga kurację różnorodnych dolegliwości. Pomaga przy infekcjach. Zmniejsza ryzyko wystąpienia przeziębienia czy grypy.
• Na biegunkę – łagodzi objawy nieprzyjemnego schorzenia.
• Na odporność – usprawnia pracę układu immunologicznego.
• Na lepsze widzenie.
• Na zespół policystycznych jajników (PCOS) – berberyna działa podobnie jak metformina.

Berberyna – zastosowanie w kosmetyce

Najczęściej berberyna jest sprzedawana w formie tabletek i kapsułek, dlatego zwykle stosuje się ją wewnętrznie. Zewnętrznie można korzystać z suplementu w postaci proszku, dodając do kremów lub innych kosmetyków. Berberyna (podobnie jak owoce berberysu) poprawia wygląd skóry, zwiększając jej elastyczność, likwidując stany zapalne i grzybice.

Berberyna – dawkowanie

Jaka dawka berberyny jest optymalna? Przyjmuje się, że dorosły człowiek powinien spożywać nie więcej niż 1 500 mg dziennie, najlepiej w trzech dawkach. Zwykle suplementy są wchłaniane przez organizm przez kilka godzin. Przed ich zastosowaniem należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania. Warto skonsultować ich przyjmowanie z lekarzem lub farmaceutą.

Berberyna na odchudzanie – jeden z kluczowych suplementów diety

Berberyna znajduje zastosowanie w redukowaniu wagi ciała. Suplementy na odchudzanie bardzo często zawierają ten związek, gdyż wspomaga metabolizm i przyśpiesza procesy trawienne. Ogranicza odkładanie się tłuszczy i cukrów w organizmie. Jednocześnie zmniejsza wydzielanie hormonu leptyny, co hamuje apetyt. Efekty stosowania są widoczne przy jednoczesnym wprowadzeniu zbilansowanej diety i uprawianiu sportu. Żaden suplement nie zastąpi ruchu oraz zdrowych nawyków żywieniowych. 

Berberyna – przeciwwskazania

Berberynę uznaje się za bezpieczny suplement diety, z którego mogą korzystać osoby dorosłe. Nie jest natomiast przeznaczona dla dzieci.

Przeciwwskazaniem do jej stosowaniasą:

• niskie ciśnienie tętnicze krwi,
• objawy niedocukrzenia,
• zapalenia i marskość wątroby.

Berberyna nie jest zalecana również w ciąży i podczas karmienia piersią. W przypadku występowania chorób przewlekłych i regularnego przyjmowania leków, m.in. obniżających poziom cukru we krwi, korzystanie z berberyny należy skonsultować z lekarzem.

Berberyna – skutki uboczne

Berberyna może mieć także działania niepożądane, zwłaszcza przy stosowaniu nadmiernych dawek. Objawami zatrucia są m.in. senność, wymioty, zaparcia, biegunka i duszność. Takie sytuacje zdarzają się marginalnie, ale nie można całkowicie ich wykluczyć. W przypadku wystąpienia któregoś z symptomów należy przerwać suplementację

Najczęstsze pytania o dawkowanie berberyny

Berberyna – jak brać?

Ma zwykle postać kapsułek lub tabletek, dlatego warto przeliczyć dawkowanie lub sugerować się zaleceniami producenta. Najczęściej spożywa się 1 do 3 tabletek dziennie.

Berberyna – przed czy po posiłku?

Najlepiej przyjmować ją przed posiłkiem.

Berberyna a tarczyca?

Jeśli rano przyjmuje się hormon tarczycy, z suplementu zaleca się korzystać dopiero w porze obiadowej i przed kolacją.

Berberyna po treningu – czy warto przyjmować?

Tak, jak powyżej – przed spożyciem posiłku. Dzięki temu uniknie się potencjalnych problemów żołądkowych.

Berberyna – jak długo stosować?

Przyjmuje się, że z suplementu powinno się korzystać przez 10-12 tygodni, później należy zrobić kilkutygodniową przerwę.

Właściwości berberyny i praktyczne zastosowanie – podsumowanie

Berberyna ma szereg dobroczynnych właściwości leczniczych, ale nie może być stosowana zbyt długo (bez przerw) i w nadmiernych dawkach. Przy rozsądnej aplikacji ogranicza się ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Z dobrodziejstwa berberyny (jeden z głównych lub główny związek aktywnie czynny) korzystają suplementy na redukcję wagi, wspomaganie pracy serca, poprawę trawienia czy przeciw cukrzycy. Warto także przyjmować czystą formę, np. w postaci kapsułek.

Źródła:

1. Pawlik L.; Fichna j.; Tarasiuk A.; Berberyna jako potencjalny terapeutyk w leczeniu ostrego zapalenia trzustki; Postępy biochemii; 2019; 3/65; str. 224-226.
2. Yang J.; Yin J.; Gao H.; Xu L.; Wang Y.; Xu L.; Li M.; Berberine improves insulin sensitivity by inhibiting fat store and adjusting adipokines profile in human preadipocytes and metabolic syndrome patients; Evidence-based Complementary and Alternative Medicine; 2012.
3. B-E van Wyk, M. Wink; Rośliny lecznicze świata; Wrocław 2004; MedPharm Polska.