Ból brzucha po przejedzeniu. Jak sobie pomóc po obfitym posiłku?

Kiedy zbliżają się święta, rodzinne uroczystości czy po prostu zwykłe imprezy, kuchnia powoli wypełnia się zapachem różnorodnych potraw. Wszystkie te okazje nierozerwalnie wiążą się z posiłkami i niełatwo je przetrwać bez uczucia przejedzenia. Co zrobić, jeśli zjadłeś za dużo i odczuwasz ból brzucha z przejedzenia? Sprawdź medyczne sposoby na ulżenie sobie w cierpieniu po zbyt obfitym posiłku.

Na czym polega trawienie?

Trawienie to proces zależny od wspólnej pracy organów układu pokarmowego. Dzięki niemu dostarczasz swojemu organizmowi substancji odżywczych, minerałów i witamin niezbędnych do jego prawidłowego funkcjonowania. W procesie trawienia węglowodany złożone, białka i tłuszcze są rozkładane przy pomocy enzymów do łatwo przyswajalnych związków.

Już w jamie ustnej rozpoczyna się trawienie węglowodanów przez amylazę ślinową i łatwostrawnych tłuszczów przez lipazę ślinową. Pokarm trafia do przełyku, a następnie do żołądka. Tam staje się płynny, co ułatwia jego trawienie. Częściowemu rozkładowi ulegają białka (działa tu enzym zwany pepsyną), węglowodany i łatwostrawne tłuszcze (trawione przez lipazę żołądkową).

Zasadnicze trawienie odbywa się w dwunastnicy. W tym miejscu działają enzymy produkowane przez trzustkę oraz jelito cienkie, które trawią wszystkie składniki pokarmowe. Dodatkowo działa tu żółć, produkowana przez wątrobę, magazynowana w pęcherzyku żółciowym. Jej rola polega na aktywacji enzymów trzustkowych oraz rozdrobnieniu dużych cząsteczek tłuszczów na mniejsze.

W dalszej części jelita cienkiego odbywa się przyswajanie strawionych składników odżywczych. W jelicie grubym wchłaniane są składniki powstałe pod wpływem fermentacji bakteryjnej oraz woda, a z niestrawionych resztek pokarmowych formowany jest kał.

Sprawdź też artykuł lek. med. Karoliny Rudowskiej: Jak poprawić trawienie po obfitym posiłku?.

Ból brzucha z przejedzenia − to możliwe!

Proces trawienia może być zaburzony przez wiele różnych czynników.

Efektem zaburzonego trawienia mogą być:

• bóle brzucha,
• niestrawność,
• wzdęcia,
• zaparcia,
• gazy.

Ból brzucha po przejedzeniu? Niestety, najczęściej do takich sytuacji doprowadzasz sam! Nie jesz po to, by zaspokoić głód i dostarczyć organizmowi niezbędnych kalorii, a nagminnie się przejadasz, szczególnie w okresie świąt. Wszystkie wyżej wymienione dolegliwości biorą się stąd, że Twój przewód pokarmowy został „przeładowany” i ma trudności z przetworzeniem wszystkiego, co zostało zjedzone. Na szczęście możesz mu w tym pomóc, nawet gdy wydaje się, ze na wzdęty brzuch po jedzeniu nie ma już ratunku.

Przejedzenie − jak sobie pomóc?

Stało się. Dopadł Cię ból brzucha z przejedzenia. Co zrobić teraz? Jak można sobie pomóc? Oto kilka pomocnych porad na problemy gastryczne, które często pojawiają się po zbyt obfitych posiłkach.

Irmina Turek komentuje:

„Na rynku dostępne są różne preparaty na problemy trawienne i można je dobrać dokładnie do własnych potrzeb. Ból brzucha z przejedzenia może łączyć się ze zgagą i zbyt dużą ilością kwasu wydzielaną w żołądku, z nudnościami, wzdęciami czy uczuciem przeciążenia”.

Oto domowe sposoby na ból brzucha po przejedzeniu!

1. Zachowaj zdrowy rozsądek i umiar

Nie tylko jakość, ale również ilość zjedzonych produktów ma wpływ na skalę trudności, z którą będzie musiał się zmierzyć Twój układ pokarmowy. Pamiętaj o małych porcjach. Jedz powoli, małymi kęsami i dokładnie przeżuwaj pokarm. Ogranicz do minimum tłuste potrawy.

2. Ruszaj się!

Odrobina ruchu jest bardzo pomocna w przyspieszeniu procesów trawienia. Aktywność fizyczna usprawnia pracę układu pokarmowego, w tym perystaltykę jelit. W czasie długotrwałego biesiadowania warto robić przerwy i przeznaczać je na ruch, np. na krótki spacer. Zapobiegnie to nadmiernemu obciążeniu układu pokarmowego.

3. Nie popijaj zimnymi napojami

Unikaj łączenia ciężkostrawnych potraw z zimnymi napojami. Taki nawyk może nasilić nieprzyjemne dolegliwości. Niewskazane są zwłaszcza soki oraz napoje gazowane. Co więcej, napoje gazowane bardzo często zawierają w sobie ogromne ilości cukru, co również nie jest zbyt zdrowe dla Twojego organizmu, zwłaszcza jeżeli próbujesz zrzucić kilka kilogramów.

4. Zamień ostre przyprawy na zioła

Dodaj smaku potrawom zwłaszcza tymi ziołami, które polecane są przy niestrawności. Należą do nich: majeranek, kminek, bazylia czy koperek. Z kolei ból żołądka po jedzeniu może złagodzić siemię lniane, a także napar z mięty czy dziurawca. Dowiedz się, jak działa siemię lniane: Siemię lniane na zaparcia − domowy sposób na dobre trawienie!.

Irmina Turek dodaje także 5 sposób:

5. Gorzka herbata z imbirem

Dodatkowo na uczucie nudności przy przejedzeniu pomoże też gorzka herbata z dodatkiem imbiru. Korzeń imbiru jest naturalnym środkiem na nudności i wymioty. Pomoże uspokoić żołądek, a dodatkowo podziała rozgrzewająco. Przy przeziębieniu nieocenione są też ziołowe nalewki często zalecane przy suto zastawionym stole. Więcej na temat imbiru przeczytasz tu: Imbir na przeziębienie i nie tylko! Właściwości imbiru w diecie!.

Ból brzucha z przejedzenia? Pomoc z apteki

W aptekach są dostępne bez recepty różnego rodzaju krople na trawienie, żółciopędne herbatki, napary czy wyciągi ze zwierzęcych enzymów trzustkowych. Ich działanie polega na tym, że pokarm szybciej „wędruje” przez przewód pokarmowy i jest łatwiej trawiony.

Farmaceutka Irmina Turek podpowiada, jakie preparaty apteczne mogą pomóc Ci przy problemach trawiennych po przejedzeniu:

"Oto parę grup produktów, które pomogą przy bólach związanych z trawieniem:

1. Leki neutralizujące

To preparaty neutralizujące działanie kwasu żołądkowego. Zalecane są przede wszystkim przy zgadze. Dostępne są w postaci tabletek do ssania lub w płynie. Szybko dostają się do żołądka i zmniejszają panującą w nim kwasowość. Przy stosowaniu preparatów z tej grupy dobrze jest zachować godzinny odstęp od przyjmowania innych preparatów leczniczych.

2. Alginiany

To preparaty polecane przy zgadze i refluksie. Ich działanie opiera się na tworzeniu ochronnej, obojętnej  warstwy, która zapobiega cofaniu się treści żołądkowej do przełyku. Preparaty te są bardziej skuteczne od leków alkalizujących kwaśny odczyn żołądka i mogą być stosowane bezpiecznie nawet u kobiet w ciąży. Nie wchodzą też w istotne interakcje z innymi lekami.

A co pomoże na zgagę? Sprawdź w artykule: Nieznośna zgaga – zapobieganie w 10 krokach. Dowiedz się także, jaką dietę stosować, żeby unikać zgagi: Zgaga – przyczyny, objawy i leczenie. Sprawdź, jak poradzić sobie z paleniem w przełyku.

3. Inhibitory pompy protonowej

To grupa leków na nadkwasotę dostępną w formie tabletek do połykania. Nazwa tej grupy leków nawiązuje do ich mechanizmu działania, czyli do hamowania pompy protonowej, a przez to zmniejszenia wydzielania kwasu żołądkowego. Pomogą przy zgadze i nadkwasocie. Zwykle działają najwydajniej, jeśli są przyjmowane na czczo rano.

Ból żołądka po przejedzeniu? Być może to nadkwasota. Sprawdź, jakie daje objawy: Pali w żołądku? Sprawdź, bo to może być nadkwasota.

4. Leki rozkurczowe

Dodatkowo na rynku dostępne są też leki o działaniu rozkurczającym, które mogą przynieść ulgę w bólach brzucha związanych ze skurczem mięśni gładkich.

5. Preparaty ziołowe na trawienie z apteki

Inną grupą preparatów, która może przynieść ulgę, stanowią mieszanki wyciągów ziołowych na trawienie. Mają one w składzie zioła pomagające przy trawieniu tłuszczy czy przy wzdęciach oraz działające rozkurczająco na tkankę mięśniową przewodu pokarmowego. Preparaty z ziołami mogą występować w formie tabletek, kropli czy ziół do zaparzania i picia. Zioła, które najczęściej znajdują się w składzie preparatów na ból brzucha po przejedzeniu, to właśnie mięta, koper włoski, karczoch, rumianek, czy kminek.

Częste problemy z niestrawnością? Sprawdź to!

Jeśli problemy z trawieniem pojawiają się nie tylko po przejedzeniu, czy w okresie świątecznym, kiedy na stołach królują potrawy ciężkostrawne, warto się im przyjrzeć. W związku z tym, że trawienie to wieloetapowy proces, w którym bierze udział wiele enzymów, ciężko na podstawie samych objawów dowiedzieć się, z czym dokładnie jest problem. Dlatego jeżeli dolegliwości trawienne pojawiają się częściej, należy udać się do lekarza celu dalszej diagnostyki. Może się okazać, że w układzie pokarmowym zaczyna się proces chorobowy. Ból brzucha i niestrawność może występować między innymi w przebiegu zapalenia błony śluzowej żołądka, wrzodów, czy refluksu żołądkowo-przełykowego. Stany te wymagają leczenia i zastosowania pewnych ograniczeń dietetycznych. Dowiedz się też, na czym polega gastroskopia i jak często warto ją wykonywać: Gastroskopia − co warto o niej wiedzieć?.

Źródła:

1. Rutter P.; Pluta J.; Zagrodnik M.; Błaszczyna N.: Opieka farmaceutyczna: objawy, rozpoznanie i leczenie. 2018. Elsevier Urban & Partner.
2. Gajewski P.; Szczeklik A.: Interna Szczeklika. 2013.
3. Pawlak K.; Kurek K.: Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy bez tajemnic. Kompendium dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i pacjentów. 2020.