Krew w kale − na co może wskazywać?

Krew w kale może przyjmować różne formy − świeżych pasm na powierzchni stolca, krwi zmieszanej z masami kałowymi, czy też zmieniać jego zabarwienie na czarne (smoliste stolce). Przyczyn krwi w stolcu może być bardzo wiele. Pamiętaj, żeby nie lekceważyć tego objawu, bo jedną z nich może być nowotwór jelita grubego.

Co oznacza krew w kale?

Krew w stolcu zawsze jest objawem jakiejś nieprawidłowości. Przyczyn tego stanu może być bardzo wiele − od biegunek infekcyjnych, poprzez hemoroidy, aż po nowotwory. Na prawidłowe rozpoznanie nakierować Cię mogą towarzyszące dolegliwości lub ich brak, ilość krwi i jej zabarwienie, wygląd stolca i wiele innych.

Nie warto jednak diagnozować się na własną rękę. Krew w kale wymaga konsultacji z lekarzem i poprowadzenia diagnostyki w odpowiednim kierunku.

Sprawdź też, kiedy stosuje się żywienie dojelitowe.

Krew w kale − przyczyny z górnego odcinka przewodu pokarmowego 

Za granicę między górnym a dolnym odcinkiem przewodu pokarmowego uznaje się połączenie dwunastnicy z jelitem czczym (a ściślej miejsce odejścia więzadła Treitza). Dwunastnica zalicza się więc do górnego odcinka, jelito czcze już do dolnego.

Masywne krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego objawia się zwykle krwistymi lub fusowatymi wymiotami i może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia. Jeśli krwi jest bardzo dużo, może przyspieszyć pasaż jelitowy i być wyraźnie widoczna w stolcu.

Znacznie częściej jednak krwawienia z tej części układu pokarmowego powodują pojawienie się smolistych stolców − czarnych i przypominających smołę (krew utajona w kale). Przyczyną są przemiany hemoglobiny, które zachodzą pod wpływem kwasu żołądkowego, enzymów i bakterii obecnych w jelitach.

Sprawdź też testy diagnostyczne na krew utajoną.

Co powoduje krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego?

• żylaki przełyku
• zespół Mallory’ego-Weissa (pęknięcia błony śluzowej przełyku)
• wrzody żołądka i dwunastnicy
• krwotoczne zapalenie błony śluzowej żołądka
• rak żołądka
• inne

Objawy zależą przede wszystkim od przyczyny i masywności krwawienia. Krwiste lub fusowate wymioty, duże dolegliwości bólowe, znaczne osłabienie, poty, przyspieszone tętno mogą wymagać niezwłocznego udzielenia specjalistycznej pomocy.

Krew w kale − przyczyny z dolnego odcinka przewodu pokarmowego

Krwawienie z dolnego odcinka układu pokarmowego charakteryzuje się zwykle inną dynamiką. W większości przypadków są to krwawienia przewlekłe i początkowo mogą zostać niezauważone. Mogą doprowadzić do spadku hemoglobiny i anemii. Czasem pojawiają się i ustępują samoistnie.

Przyczyny krwi w kale obejmują:

• chorobę uchyłkową jelita grubego
• polipy jelita grubego
• żylaki odbytu
• nowotwory
• choroby zapalne jelit
• choroby infekcyjne
• anomalie naczyniowe
• inne

Zwróć uwagę na wygląd swojego stolca − to naprawdę istotne! Krew jasnoczerwona, która umiejscowiona jest powierzchownie, świadczy o tym, że źródło krwawienia znajduje się nisko. Często są to po prostu hemoroidy, a krew widać także na papierze toaletowym. Więcej na temat hemoroidów przeczytasz tu: Hemoroidy − czym są te bolesne guzki?

Im bardziej krew jest zmieszana ze stolcem i nadaje mu ciemnej barwy, tym bardziej prawdopodobne, że przyczyna krwawienia znajduje się wyżej. Dodatni wynik na krew utajoną w stolcu może być pierwszym objawem raka jelita grubego, dlatego nigdy nie ignoruj i nie lekceważ takiego objawu. Więcej na temat tej choroby pisałam w artykule: Rak jelita grubego − jak wykryć go w porę?

Śluz z krwią w kale może świadczyć natomiast o chorobach zapalnych jelit lub biegunce infekcyjnej.

Krew w kale − diagnostyka 

Krew w kale może świadczyć o chorobach. Poszukiwanie przyczyny w sporej mierze opiera się na charakterystyce całego obrazu klinicznego. Istotny jest wygląd stolca − to czy krew znajduje się powierzchownie, czy jest przemieszana z masami kałowymi, czy jest świeża i czerwona, czy może nadaje stolcowi czarną barwę.

Zwróć także uwagę na wszelkie zmiany w rytmie wypróżnień: zaparcia i biegunki, kształt stolca, dolegliwości bólowe podczas wypróżniania. Wszelkie dodatkowe objawy będą wskazywać na źródło krwawienia − krwiste lub fusowate wymioty skierują diagnostykę w kierunku górnego odcinka przewodu pokarmowego, podobnie jak bóle w nadbrzuszu. W przypadku krwawienia z górnego odcinka układu pokarmowego, to właśnie te inne objawy prawdopodobnie wysuną się na prowadzenie, a zmian w stolcu możesz nawet nie zauważyć.

Dolegliwości w okolicy odbytu i krew na powierzchni mas kałowych będą świadczyć o chorobach odbytu − najczęściej hemoroidach. Biegunka śluzowo-krwista, bóle brzucha i gorączka mogą być pierwszym objawem choroby zapalnej jelit, ale mogą wskazywać także na biegunkę infekcyjną. Jedną z najczęstszych przyczyn krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego jest choroba uchyłkowa jelit − może przebiegać bezobjawowo lub z bólami brzucha, naglącym parciem czy zmianą rytmu wypróżnień. W przypadku zaobserwowania krwi w stolcu, zawsze lepiej mieć z tyłu głowy polipy czy raka jelita grubego. Nie ma swoistych objawów, które pozwoliłyby na szybkie odróżnienie nowotworu od innych chorób. Może pojawić się krew w kale, biegunki lub zaparcia, okresowe bóle czy anemia. Szczególnie u osób powyżej 40. roku życia warto zawsze zachować czujność onkologiczną.

Diagnostyka powyższych stanów opiera się na ocenie przewodu pokarmowego − głównie z pomocą badań endoskopowych takich jak anoskopia, rektoskopia, sigmoidoskopia czy kolonoskopia (lub gastroskopia przy podejrzeniu krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego). Wartościowym badaniem jest także badanie palcem przez odbyt − czyli per rectum. W razie potrzeby panel diagnostyczny poszerza się w odpowiednim kierunku.

Sprawdź też, na czym polega profilaktyka nowotworowa.

Krew w kale − leczenie

Pamiętaj, że obecność krwi w stolcu to objaw, który świadczy o jakimś zaburzeniu. Nie ignoruj tego −  przyczyna może być wprawdzie prozaiczna i łatwa do wychwycenia, jak np. hemoroidy, ale powodem krwawienia może być również nowotwór jelita grubego. Dlatego przy zaobserwowaniu krwi w kale czy też smolistych stolców − zawsze udaj się do lekarza. Po przeprowadzeniu odpowiedniej diagnostyki, będzie można podjąć leczenie adekwatne do choroby pierwotnej.