Czy alergia jest dziedziczna? Lekarz odpowiada, jak to właściwie jest!

Czy alergia jest dziedziczna? Takie pytanie często zadają sobie osoby, które nieustająco są diagnozowane pod kątem nowych alergii skórnych, wziewnych czy pokarmowych. Alergie stają się jednym z częstszych problemów zdrowotnych naszych czasów. Zobacz, skąd bierze się alergia i co do tego ma genetyka. Odpowiedź na te pytania wcale nie jest jednoznaczna.

Na alergie chorujemy coraz liczniej!

Z alergiami u swoich pacjentów mają do czynienia już nie tylko alergolodzy, ale i lekarze niemal wszystkich specjalności, tacy jak gastroenterolodzy, dermatolodzy, pulmonolodzy, pediatrzy czy interniści.

Szacuje się, że na różnego typu uczulenia chorować może aż 40% populacji i dopiero te liczby obrazują ogrom problemu. W ostatnich 20 latach zanotowano gwałtowny wzrost częstości zachorowań na rozmaite alergie.

Na rozwój uczuleń szczególnie narażone są osoby w młodym wieku, czyli dzieci i młodzież, co bardzo negatywnie rzutuje na ich późniejszy stan zdrowia.

Sprawdź też, czym jest wyprysk kontaktowy.

Co to jest alergia?

Termin „alergia” jest często nadużywany. Laicy często stosują go do opisu rozmaitych reakcji, na przykład skórnych, które w rzeczywistości mogą mieć niewiele wspólnego z prawdziwym uczuleniem.

Z naukowego punktu widzenia:

Alergia to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego człowieka na kontakt z substancją (zwaną alergenem), która dla osób zdrowych jest obojętna i nie wywołuje żadnych działań niepożądanych.

Sprawdź też, czy można wyleczyć alergię na sierść.

Co dokładnie dzieje się w przebiegu takiej reakcji? Reakcja alergiczna polega na produkcji przez komórki układu odpornościowego swoistych przeciwciał, które po kontakcie z alergenem rozpoznają go. To prowadzi do uwolnienia rozmaitych substancji, które są mediatorami stanu zapalnego. Do komórek układu odpornościowego mediujących reakcję alergiczną należą między innymi mastocyty, limfocyty czy eozynofile. Główną grupę przeciwciał stanowią natomiast przeciwciała klasy IgE.

Czy alergia jest dziedziczna?

Na to pytanie nie ma niestety jednoznacznej odpowiedzi. To, że u jednej osoby rozwija się alergia, a u innej nie, jest wynikiem współdziałania wielu bodźców.

Do rozwoju alergii dochodzi na skutek jednoczesnego wpływu tak zwanych czynników środowiskowych i podłoża genetycznego.

Do czynników środowiskowych należy na przykład dieta, karmienie piersią w okresie niemowlęcym, miejsce zamieszkania czy stopień czystości środowiska, w którym mieszkasz.

A co z genami? Czy możliwe jest dziedziczenie alergii? Jak się okazuje, geny wcale nie ustępują miejsca czynnikom środowiskowym! Dodatni wywiad alergiczny u najbliższych krewnych jest bardzo istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju alergii. Niektóre statystyki podają, że aż 70 − 80% pacjentów chorujących na choroby alergiczne ma dodatni wywiad rodzinny w kierunku uczuleń. Jeśli jeden z rodziców jest alergikiem dziecko ma około 40% szansę rozwoju alergii. Ryzyko to rośnie do ponad 60% w przypadku uczulenia stwierdzonego u obojga rodziców.

Sprawdź też, czym jest katar alergiczny i jak sobie z nim radzić.

Naukowcy robią wiele, żeby odkryć gen alergii, jednak jak dotąd, mimo oczywistego wpływu podłoża genetycznego, nie odkryto takiego genu. Nieznany jest mechanizm dziedziczenia alergii. Wiadomo natomiast, że poza zmianami zapisanymi w DNA istotną rolę odgrywają tak zwane mechanizmy epigenetyczne, czyli modyfikacje w materiale genetycznym niezapisane w genomie. Współdziałanie czynników środowiskowych i genetycznych w rozwoju uczulenie uniemożliwia jednoznacznie określenie czy to alergia dziedziczna, czy alergia nabyta.

Dziedziczenie alergii nadal jest badane!

Choroby alergiczne stanowią obecnie duży problem społeczny. Pacjenci niejednokrotnie są z powodu objawów uczulenia niezdolni do pracy. Duże są też koszty diagnostyki i leczenia tej grupy chorób. Konieczne są dalsze badania nad podłożem chorób alergicznych, może to w przyszłości pomóc diagnozować predyspozycje genetyczne do rozwoju alergii, przyspieszyć ich diagnostykę i wdrożenie odpowiedniego leczenia na wczesnym etapie choroby. Takie badania są niewątpliwie nadzieją dla wszystkich osób skłonnych do alergii.