Alergia na sierść: sprawdź, co warto o niej wiedzieć? Czy można ją wyleczyć?

Coraz częściej diagnozuje się alergię na sierść. Objawy to np. kichanie, katar, łzawiące oczy, a nawet reakcje skórne. Jednak nie zawsze futro zwierzaka jest głównym alergenem. Zobacz, jakie są objawy i z czego wynikają, kiedy w pobliżu nie ma zwierzaka!

Alergia na sierść zwierząt − co to jest?

Alergia na sierść jest niczym innym jak nieprawidłową reakcją organizmu wystawionego na działanie konkretnych, najczęściej zewnętrznych czynników. Może mieć przebieg łagodny bądź ciężki, ale zawsze utrudnia życie. Diagnozuje się ją coraz częściej i zwykle dotyczy zwierząt domowych.

Często diagnozowana jest alergia na psa. Objawy nieraz daje też uczulenie na kota, natomiast rzadziej przyczynę alergii stanowią zwierzęta domowe takie jak chomiki, świnki morskie, myszy, króliki czy szczury. Sporadycznie zdarzają się też alergie na zwierzęta hodowlane jak krowy czy konie.

Alergia na psa i inne zwierzęta – przyczyny

Choć potocznie przyjęło się używanie określenia „alergia na sierść”, nie oddaje ono jednak właściwie przyczyn uczulenia. W zależności od gatunku zwierzaka czynniki wywołujące objawy uczulenia mogą być różne. Przyczyną reakcji może być złuszczony z powierzchni skóry martwy naskórek, wydzielina gruczołów łojowych czy potowych, ślina zwierząt lub ich mocz.

Uczulenie na psa to dość częsta dolegliwość wśród alergików. Wystarczy, że osoba uczulona znajdzie się w jednym pomieszczeniu z futrzakiem lub go pogłaszcze, a już po kilku minutach będzie odczuwała swędzenie oczu, a do tego zacznie się kichanie i wodnisty katar. Po pogłaskaniu psa na skórze pojawią się też swędzące rumieniowe zmiany, które alergik rozdrapuje. Nie należy ich mylić ze zmianami wywoływanymi przez rumień zakaźny.

Co tak naprawdę uczula alergika? Potocznie mówi się, że ktoś ma uczulenie na sierść psa lub innego zwierzęcia, w rzeczywistości jednak uczulające alergeny znajdują się w naskórku i w ślinie, łoju, pocie czy moczu pupila. Dlaczego w takim razie wini się sierść? Stanowi ona nośnik alergenów − po pogłaskaniu psa zostaje na rękach i odzieży właściciela, kumuluje się w dywanach czy meblach i stymuluje układ immunologiczny alergika.

Uczulenie na sierść – objawy

Objawy, które wywołuje alergia na sierść psa i innych zwierząt, mogą być zróżnicowane. Masz w domu nowego kota lub szczeniaka ze schroniska i nagle pojawiły się dziwne objawy takie jak katar, swędzenie w nosie i kichanie? Sprawdź, co to może oznaczać!

Wodnisty katar

Objaw ten jest wynikiem zapalenia błony śluzowej jamy nosowej, której gruczoły w wyniku stymulacji przez alergeny zwierzęce produkują duże ilości wydzieliny. Objaw ten często mylony jest ze zwykłym przeziębieniem, jeśli jednak katar nie mija przez dłuższy czas, mogą to być objawy alergii na sierść. Dowiedz się, jakie są rodzaje kataru.

Swędzenie w nosie

Dolegliwości tej najczęściej towarzyszy uczucie zatkanego, niedrożnego nosa, przez który ciężko jest oddychać. Ten objaw powodowany przez uczulenie na sierść psa lub kota również kojarzy się z przeziębieniem. Jednak podobnie jak przeciągający się wodnisty katar nie powinien być bagatelizowany. Doraźnie można stosować spray do nosa na alergię, jednak nie jest to rozwiązanie docelowe.

Kichanie

Kiedy w grę wchodzi alergia na psią sierść, objawy to m.in. charakterystyczne „salwy kichnięć”, czyli napady następujących po sobie, niemożliwych do powstrzymania kichnięć.

Swędzące i łzawiące oczy

Dużą udręką dla pacjentów z objawami uczulenia na sierść kota czy psa jest uporczywe swędzenie spojówek połączone z ich zaczerwienieniem i łzawieniem. Odruchowe pocieranie oczu może prowadzić do licznych okulistycznych powikłań, dlatego taki objaw wymaga intensywnego leczenia.

Farmaceutka Irmina Turek ostrzega:

„Co więcej, pocierając oczy, często przenosisz jeszcze większą ilość alergenów w ich okolice, co tylko nasila objawy”.

W razie czego mając uczulenie, warto nosić przy sobie odpowiednie krople, powinieneś także przeczytać artykuł o tym, jak dbać o oczy przy ich pieczeniu.

Kaszel i drapanie w gardle

Osoby z alergią na sierść już po krótkim kontakcie ze zwierzęciem zaczynają nerwowo odchrząkiwać i pokasływać, czują też znajome swędzenie w gardle.

Świąd skóry, pokrzywka

Jak jeszcze rozpoznać uczulenie na sierść? Efekty mogą pojawiać się też często na skórze. W tym wypadku alergia daje objawy w postaci swędzących rumieniowo-obrzękowych zmian, które przypominają poparzenie przez pokrzywę.

Farmaceutka Irmina Turek zauważa:

„Większość objawów alergii może być łatwo mylona z symptomami infekcji wirusowych i przeziębień (za wyjątkiem objawów skórnych). Z tego też często wynika trudność i opóźnienia w poprawnej diagnozie dolegliwości”.

Alergia na sierść – objawy to ryzyko!

„Skoro to tylko katar czy łzawienie oczu, zniosę te objawy, byleby tylko mieć psa” − tak mówi część alergików i mimo objawów bierze do domu zwierzaka. To duży błąd!

Niestety, ekspozycja na alergeny może nie tylko nasilać objawy samego uczulenia, ale też prowadzić do zaostrzenia tak poważnych chorób układu oddechowego jak astma oskrzelowa czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

Farmaceutka Irmina Turek pisze:

„Należy pamiętać, że taka przewlekła ekspozycja na alergen będzie wiązać się z ciągle toczącą się reakcją alergiczną, a wraz z nią ze stanem zapalnym i nadreaktywnością układu odpornościowego. Taki stan na dłuższą metę może prowadzić do wielu chorób i nieprawidłowości oraz trwałych zmian strukturalnych w błonach śluzowych czy płucach”.

A jak u dzieci może przebiegać alergia na sierść psa? Objawy u najmłodszych przypominają te u osób dorosłych, jednak są one zwykle bardziej nasilone i uporczywe.

Odczulanie – leczenie na przykładzie alergii na psa

Jeśli lekarz potwierdzi, że przyczyną dziwnych objawów jest alergia na psy, możesz zacząć myśleć o leczeniu. Niestety, nie istnieją żadne magiczne tabletki, które ją wyeliminują. Jedynym skutecznym sposobem leczenia alergii na psa jest całkowite unikanie kontaktu z czworonogami.

A co z odczulaniem na psa? Immunoterapia alergenowa to jeden ze sposobów walki z objawami. Dość dobrze sprawdza się w przypadku uczulenia na roztocza kurzu domowego czy pyłki roślin, daje lepsze efekty niż leki. Jednak odczulanie na sierść psa nie jest już tak skuteczne. Wymaga też od pacjenta dużej cierpliwości.

Jak wygląda takie odczulanie? Polega na podskórnym podawaniu pacjentowi alergenu w odpowiednich odstępach czasu − początkowo częściej, potem rzadziej. Cała procedura jest dość czasochłonna, bo trwa minimum 3 lata, a w jej trakcie nie można mieć kontaktu z czynnikiem alergizującym, bo zwiększa to ryzyko powikłań. Unikanie kontaktu z alergenem jest szczególnie dokuczliwe w przypadku weterynarzy, bo wykonywanie ich pracy staje się trudne czy wręcz niemożliwe. Co gorsza, skuteczność tej formy leczenia alergii na psa na ogół tylko zmniejsza nasilenie objawów, nie eliminuje ich całkowicie.

Wielu chorych pyta, czy po odczulaniu alergii na psa, może w końcu przygarnąć wymarzonego czworonoga. Niestety nie − odczulanie nie ma stuprocentowej skuteczności. Dlatego objawy, choć słabsze, mogą się pojawić nawet po zakończonym leczeniu. Chorzy pytają też o psy mniej i bardziej uczulające – każdy pies, bez względu na to, czy ma sierść, czy włosy wpływa na alergika. Nie ma psów, które nie uczulają! Zauważono jednak, że źródłem objawów częściej są samce niż suczki. Do bardziej ryzykownych pod tym względem należą też psy śliniące się, jak boksery, i chorujące na łojotokowe zapalenie skóry.

Odczulanie na psa jest jedynie metodą łagodząca przykre objawy związane z uczuleniem. Po zakończonym zabiegu niestety są nikłe szanse na to, że będziesz mógł przygarnąć zwierzaka. Warto skonsultować z alergologiem inne gatunki, które są w tym przypadku bezpieczne.

Objawy alergii na sierść, nawet gdy w pobliżu nie ma zwierząt?

Pozornie może się wydawać, że pozbycie się z domu zwierzaka rozwiązuje całkowicie problem objawów alergii na sierść. Niestety nie! Alergeny pochodzenia zwierzęcego łatwo przenoszą się przez ruchy powietrza. Są więc powszechne w środowisku – wykrywa się je na przykład w kurzu domowym na podłogach, wykładzinach czy tapicerowanych meblach.

Jeśli podejrzewasz u siebie objawy alergii na sierść, konieczna będzie wizyta u alergologa. Lekarz tej specjalności na podstawie Twoich objawów i wywiadu zleci odpowiednie badania, które potwierdzą lub wykluczą Twoje podejrzenia.

Alergia na psią sierść: jakie preparaty możesz użyć?

Farmaceutka Irmina Turek uczy:

„Jedyną długoterminową metodą leczenia uczulenia na sierść jest odczulanie, ale nawet ono nie daje pełnej skuteczności terapii. Co jeśli jednak nie masz w domu czworonoga, ale mają go Twoi znajomi lub rodzina, którą zamierzasz odwiedzić? Jest wiele leków, które pomogą Ci w takich sytuacjach. Dobór preparatów zależy w dużej mierze od intensywności objawów i tego, jakie symptomy dokuczają najbardziej.

Na szczęście istnieje wiele leków o ogólnym działaniu przeciwalergicznym, które możesz przyjąć przed planowanym kontaktem z psem. Są dostępne w formie tabletek doustnych i hamują wydzielanie histaminy, która odpowiada za reakcję alergiczną. Na rynku znajdziesz preparaty, które pomimo dobrej skuteczności na uczulenie na psa mogą wpływać na koncentrację i powodować senność. Nie zaleca się ich stosowania podczas prowadzenia pojazdu. Zwykle przyjmuje się je na noc, aby nie zaburzały funkcjonowania na co dzień.

W aptekach dostaniesz również preparaty nowszej generacji, które pomogą przy alergii na sierść psa i pozostaną bez wpływu na koncentrację. Tabletki na alergię mogą zawierać m.in. loratadynę, feksofenadynę, cetyryzynę, czy desloratadynę. Leki na alergię przyjmuje się przeważnie raz na dobę.

Czasem alergia na psa objawia się tylko katarem. W takich przypadkach możesz zastosować odpowiedni spray do nosa na alergię, aby zadziałać miejscowo na błonę śluzową. Na rynku dostępne są aerozole, które zawierają składniki obkurczające naczynia w nosie i hamujące produkcję wydzieliny. Nadają się do stosowania nie dłużej niż 5 dni ciągłego używania i można je używać zarówno przy katarze alergicznym, jak i infekcyjnym. Preparaty tego typu zawierają w składzie ksylometazolinę bądź oksymetazolinę. Inną, bardziej polecaną w alergii grupą aerozoli są te zawierające w składzie steryd.

Obecnie spraye dostępne w aptekach bez recepty mają w składzie substancję o nazwie mometazon. Leki te są bardzo bezpieczne i można je stosować dłużej niż klasyczne krople na katar. Dodatkowo ich działanie wiąże się z hamowaniem reakcji alergicznej i stanu zapalnego w błonie śluzowej nosa.

Jeśli alergia na psy powoduje głównie łzawienie i swędzenie oczu, możesz sięgnąć po odpowiednie krople do oczu na alergię. Zawierają zwykle w składzie roztwory kromoglikanu sodowego. To substancja, która działa przeciwalergicznie, uszczelnia drobne naczynia krwionośne i hamuje migracje komórek związanych z powstawaniem stanu zapalnego”.

Alergia na sierść – co warto pamiętać?

Obecnie leki działające wspomagająco przy alergii na sierść są bardziej efektywne i bezpieczne niż kiedyś. Mimo to wciąż nie jest zalecane posiadanie zwierzaka wywołującego objawy z uwagi na fakt, że długotrwały kontakt z czynnikiem uczulającym może tylko pogorszyć stan zdrowia. Warto jednak, będąc alergikiem, zawsze mieć przy sobie odpowiednie preparaty, aby móc reagować na bieżąco na losowe sytuacje.

Źródła:

1. Krauze A., Kulus M.: Alergia na zwierzęta. Alergoprofil, 2011

2. Holgate S.T. i wsp.: Alergia. Czelej, 2003

3. Kowalski M.: Alergologia w praktyce. Mediton, 2003

4. L.L. Brunton, J.S. Lazo, K.L. Parker: Farmakologia Goodmana i Gilmana, 2007