Strzykanie w kolanie − co może oznaczać?

Strzykanie w kolanie, czyli trzeszczenie, chrupanie czy strzelanie w stawie kolanowym zdarza się dość często. I to nie tylko u starszych osób, ale także u tych młodych, zdrowych i aktywnych. Gdy takie krepitacje zdarzają się raz na jakiś czas, nie muszą oznaczać żadnej nieprawidłowości. Ale kiedy kolano strzela przy każdym ruchu, a dodatkowo towarzyszy temu ból, warto udać się do ortopedy.

Co oznacza „strzykanie” w kolanie

Strzykanie w kolanie to niemedyczne i potoczne sformułowanie. Pacjenci najczęściej używają go, żeby obrazowo nakreślić rodzaj odczuwanego objawu − strzykanie kojarzy się z klikaniem, chrupaniem czy strzelaniem, a więc jest to odgłos jaki wydaje Twoje kolano.

Staw kolanowy jest dużym, złożonym i mocno eksploatowanym stawem, przez co często narażony jest na urazy i uszkodzenia. Strzykanie w kolanie przy zginaniu nie musi jednak oznaczać poważnej choroby, ale warto poszukać jego przyczyny.  

Sprawdź też, po czym poznać, że w kolanach znajduje się woda.

Jak zbudowane jest kolano?

Kolano to skomplikowany staw o złożonej budowie. Współpracują w nim ze sobą 3 kości: kość udowa, kość piszczelowa i rzepka wbudowana w ścięgno mięśnia czworogłowego uda. Ruchy, które odbywają się w stawie kolanowym, to nie tylko zginanie i prostowanie, ale również ruchy rotacyjne − obrót do wewnątrz i obrót na zewnątrz.

Używasz kolan, gdy chodzisz i biegasz, skaczesz, siadasz i wstajesz, kucasz, klękasz czy uprawiasz sporty (czyli prawdopodobnie korzystasz z kombinacji powyższych ruchów). Mięsień czworogłowy uda prostuje kolano. Jest potężnym i grubym mięśniem i wywiera duże siły na staw kolanowy. To wszystko sprawia, że kolano jest jednym z najbardziej obciążanych stawów i ryzyko jego przeciążenia jest duże.

Sprawdź też maści oraz żele na stłuczenia i kontuzje.

Skąd się bierze strzykanie w kolanie?

Przyczyn trzaskania w kolanach może być wiele. Zbyt forsowne treningi, nieprawidłowe wykonywanie ćwiczeń, czy nadmierne napięcie mięśni mogą prowadzić do przeciążeń lub ruchów w stawie, które nie są do końca fizjologiczne. Odgłosem trzeszczenia manifestuje się wtedy tarcie uszkodzonej chrząstki w stawie rzepkowo-udowym.

Przyczyną erozji chrząstki mogą być również urazy stawu kolanowego, nadwaga, osłabienie mięśni czy zaburzenia budowy anatomicznej.  Przykładowo, koślawość kolan (czyli ułożenie nóg w literę X, gdy kolana skierowane są do środka) daje niefizjologiczne parcie mięśnia czworogłowego uda na rzepkę. Nieprawidłowy tor ruchu rzepki i brak płynności jej poruszania mogą być odczuwane jako przeskakiwanie i strzykanie.

Jeśli strzykanie w kolanie jest izolowanym objawem, nie boli i nie można przypisać mu konkretnej przyczyny, możliwe, że odpowiada za nie zjawisko kawitacji. Pod wpływem zmian ciśnienia w stawie formują się pęcherzyki wypełnione gazem, co prowadzi do powstania charakterystycznego trzasku. Nie jest to wówczas nic niepokojącego.

Sprawdź też maści i tabletki wspomagające regenerację chrząstki stawowej.

Co oznacza strzykanie w kolanie i ból?

Pamiętaj, że czucie bólu, jest jedną z dróg, przez które Twój organizm się z Tobą komunikuje. Gdybyś nie odczuwał bólu, co powstrzymałoby Cię, w dziecięcych latach, przed wsadzeniem dłoni w ognisko i obserwacją skutków? Dlatego jeśli strzelaniu w kolanie towarzyszy ból, uczucie blokady lub sztywności, obrzęk, trudności z wykonywaniem ruchów czy niestabilność w stawie, sprawa wydaje się być poważniejsza.

Krepitacje i obrzęknięte kolana mogą być pierwszym objawem chondromalacji. Chondromalacja to schorzenie chrząstek, które prowadzi do ich rozmiękania i destrukcji. Najczęściej dotyczy właśnie stawu kolanowego i prowadzi do zwyrodnienia w stawie rzepkowo-udowym. Wszystkie te nieprawidłowości (nadmierne obciążenia, źle prowadzony trening, zbyt duże napięcie mięśni, nieprawidłowa budowa, urazy, ale także podeszły wiek, brak ruchu czy choroby ogólnoustrojowe) zwiększają ryzyko chondromalacji rzepki. Więcej o tej chorobie dowiesz się z tekstu: Chondromalacja rzepki − gdy Twoje kolana chrupią...

Ból i strzykanie w kolanie mogą być również efektem urazu. W taki sposób może obajwiać się na przykład uszkodzenie łąkotki czy więzadeł.

Jak leczyć ból i strzykanie w kolanie?

Jeśli strzykanie w kolanie jest częste i nieprzyjemne, towarzyszą mu inne objawy, trwa od dawna lub pojawiło się nagle (np. po urazie lub operacji − niekoniecznie kolana), warto udać się do ortopedy.  Lekarz po manualnej ocenie stawu i zebraniu dokładnego wywiadu może skierować Cię na dokładniejsze badania, np. USG, RTG czy rezonans magnetyczny.

W przebiegu leczenia potrzebne może okazać się skorzystanie z pomocy fizjoterapeuty lub terapia wspomagająca chrząstki stawowe z użyciem kwasu hialuronowego. W przypadku poważniejszych schorzeń czasami konieczny będzie zabieg operacyjny.

Jak zapobiec problemom z kolanami?

Niestety, odpowiedź będzie podobna jak w przypadku większości problemów medycznych. Nie ma fantastycznego sposobu na zdrowe kolana. Ale warto wiedzieć, jak na własne życzenie nie zwiększać ryzyka. Coraz częściej zwraca się uwagę, że intensywny i zwalający z nóg wysiłek po tygodniu biurowej i siedzącej pracy może czasem bardziej zaszkodzić niż pomóc. Korzystniejsze będą umiarkowanie ciężkie ćwiczenia wykonywane systematycznie i na miarę własnych możliwości.

Przy dużych obciążeniach Twoje ciało będzie próbowało ułatwić sobie pracę − zaangażuje inne grupy mięśniowe, albo dołączy nieprawidłowe ruchy w stawach. Z tego powodu, szczególnie na początku swojej przygody z aktywnością, warto trenować pod okiem wykwalifikowanego trenera, który w razie potrzeby skoryguje Twoje ćwiczenia.

Jeśli już masz problemy z kolanami i strzykanie w kolanie przy zginaniu czy też prostowaniu nóg nie jest Ci obce, bezpieczniej zaangażować się w sporty wzmacniające mięśnie, ale niezbyt obciążające stawy kolanowe. Nie zapominaj także o prawidłowo zbilansowanej diecie i utrzymaniu odpowiedniej masy ciała.