Uczulenie na czekoladę – objawy, przyczyny i leczenie

Uczulenie na czekoladę może powodować zmiany na skórze, dolegliwości układu pokarmowego (np. biegunki czy wzdęcia), układu krążenia czy układu oddechowego. W rzadkich przypadkach alergia na czekoladę może wywołać wstrząs anafilaktyczny. Co ciekawe, nie tylko kakao stanowi alergen w czekoladzie. Zobacz, jakie dokładnie objawy może dawać czekolada i co zrobić, kiedy zdiagnozuje się alergię.

Uczulenie na czekoladę − co uczula w czekoladzie?

Każdego roku przeciętny Polak zjada około 4 kilogramów czekolady. To nadal mniej niż przeciętny Szwajcar czy Francuz, ale nadal sporo. Czekolada to źródło samych przyjemności – powoduje wzrost poziomu serotoniny − naturalnego hormonu szczęścia, dodaje energii i poprawia humor.

Farmaceutka Irmina Turek wyjaśnia:

„Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego, która pojawia się w krótkim czasie po zjedzeniu określonego pokarmu zawierającego alergen”.

Wbrew pozorom alergia na czekoladę to nie tylko alergia na kakao! Jeśli masz zdiagnozowane uczulenie na czekoladę, objawy mogą pojawić się nie tylko po zjedzeniu ciemnej czekolady.

Czekoladato produkt, któryzawiera szereg silnych alergenów jak kakao, białka mleka krowiego, gluten, soję, orzechy czy barwniki, aromaty i inne dodatki spożywcze. Każdy z tych składników może powodować uczulenie.

Alergia na czekoladę − objawy

Objawy uczulenia na czekoladę pojawiają się zwykle w krótkim czasie od jej zjedzenia. Zwykle potrzeba mniej niż 2 godzin, żeby zaobserwować pierwsze symptomy alergii.

Jak każda alergia pokarmowa, również alergia na czekoladę może dawać tzw. objawy opóźnione, które występują dopiero po kilku godzinach, a nawet dniach od zjedzenia produktu zawierającego alergen.

Jak wygląda uczulenie na czekoladę? Alergia pokarmowa najczęściej objawia się zmianami na skórze, dolegliwościami z przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i układu krążenia. Uczulenie na czekoladę u dziecka objawia się tak samo, jak u dorosłego człowieka.

Irmina Turek dodaje:

„Alergia na kakao daje objawy podobne jak uczulenie na każdy inny składnik czekolady”.

Po zjedzeniu czekolady u chorego pojawić się mogą:

• swędzące, rumieniowe i rumieniowo-grudkowe zmiany skórne,
• swędzące różowe lub porcelanowobiałe bąble pokrzywkowe,
• wodnisty katar, swędzenie w nosie,
• łzawienie, swędzenie i zaczerwienienie oczu,
• kichanie,
• napadowy kaszel,
• obrzęk języka, warg, a nawet górnych dróg oddechowych,
• kurczowe bóle brzucha,
• nudności i wymioty,
• wzdęcia,
• biegunka,
• zawroty głowy,
• uczucie rozbicia,
• bóle głowy.

Zjedzenie czekolady może też w rzadkich przypadkach być powodem stanu zagrożenia życia. W takich okolicznościach w krótkim czasie po jej zjedzeniu pojawia się obrzęk górnych dróg oddechowych, duszność, spadek ciśnienia krwi i utrata przytomności. Wstrząs anafilaktyczny wymaga pilnej pomocy medycznej, bo w ciągu kilku minut może zakończyć się zgonem pacjenta.

Uczulenie na czekoladę − leczenie?

Jedynym sposobem leczenia alergii na czekoladę, jest unikanie składnika, który Cię uczula. Jeśli podejrzewasz u siebie uczulenie na czekoladę, najlepiej wyklucz ją całkowicie ze swojej diety, aż do czasu wizyty u lekarza. Po postawieniu diagnozy alergii pokarmowej podstawą postępowania jest dieta eliminacyjna. Pamiętaj, żeby zawsze dokładnie czytać etykiety produktów kupowanych w sklepie. A kiedy jesz w restauracji, dopytuj o potencjalne alergeny w potrawach.

Początkowo diagnoza alergii pokarmowej może chorego przerazić, zwykle jednak pacjenci szybko przyzwyczajają się do wybierania produktów odpowiednich dla siebie i skutecznie unikają nawrotu niechcianych objawów.

Irmina Turek kontynuuje:

„Jeśli już pojawią się objawy uczulenia na kakao, możesz zastosować różnego rodzaju leki na alergię. Na rynku dostępne są preparaty zarówno do stosowania zewnętrznego, jak i wewnętrznego, które skutecznie złagodzą objawy. Najpopularniejszą formą produktów na alergię są tabletki przeciwalergiczne. Działają one ogólnoustrojowo i skutecznie łagodzą objawy.

Warto zwrócić uwagę na rodzaj tabletek na alergię, które wybierasz. Niektóre z nich mogą powodować senność i problemy z koncentracją. Z tego względu zaleca się zażywanie ich na noc. Nowsze preparaty zawierają składniki, które nie mają takich działań niepożądanych i z powodzeniem możesz je brać w ciągu dnia oraz prowadzić pojazdy po ich zażyciu. Dla dzieci doustne leki na uczulenie można kupić w formie kropli na alergię lub syropów z substancjami przeciwhistaminowymi.

Ponieważ jednym z uciążliwychobjawów alergii jest katar, w aptekach można nabyć krople do nosa na alergię i działać miejscowo. Mogą mieć one różnego rodzaju substancje przeciwalergiczne, takie jak kromoglikan sodowy, glikokortykosteroidy czy fenylefrynę lub maleinian dimetyndenu. Część z nich nadaje się jedynie do stosowania doraźnego, inne można stosować dłużej.

Jeśli w wyniku alergii pojawi się łzawienie oczu, można pomóc sobie, stosując krople przeciwalergiczne. Szybko złagodzą pieczenie i swędzenie oczu oraz zmniejszą łzawienie. Ponieważ alergia na kakao często daje objawy skórne, przydać się może też maść na uczulenie.

Z dostępnych bez recepty opcji możesz wybrać żele na bazie maleinianu dimetyndenu lub hydrokortyzonu. Oba składniki zmniejszą zaczerwienienie i złagodzą uczucie swędzenia. Należy jednak pamiętać, że skóry posmarowanej hydrokortyzonem nie należy wystawiać na działanie promieni słonecznych oraz nie powinno się stosować tych środków dłużej bez kontroli lekarza”.

Kakao – alergia czy nietolerancja?

Ponieważ alergię pokarmową łatwo można pomylić ze znacznie częstszą nietolerancją pokarmową, dobrze poznać różnicę między nimi. W jednym i drugim przypadku mogą pojawić się objawy ze strony przewodu pokarmowego. Jednak jeśli cierpisz na nietolerancję pokarmową, to zjedzenie niewielkiej ilości danego pokarmu nie da żadnych objawów.

Natomiast w przypadku alergii pokarmowej nawet śladowa ilość uczulającego składnika może spowodować reakcję alergiczną. Dlatego też, jeśli po obfitym deserze czekoladowym odczuwasz ciężkość w brzuchu, odbija ci się czy masz zaburzenia pracy jelit, to najprawdopodobniej nie ma to nic wspólnego z alergią.

Inną kwestią są nadwrażliwości pokarmowe. To do nich między innymi należy alergia pokarmowa. Do nadwrażliwości pokarmowych dających różne objawy z układu pokarmowego należą zaburzenia pracy enzymów czy nadwrażliwość na histaminę i związki podobne (w tym serotoninę).

Pokarmy zawierające w swoim składzie dużo histaminy lub serotoniny mogą u osób wrażliwych wywoływać objawy takie jak ból głowy, zaczerwienie skóry, katar czy napad migreny. Do takich składników pokarmowych należy właśnie kakao. Dlatego niektóre objawy sugerujące uczulenie na kakao mogą być efektem takiej nadwrażliwości pokarmowej. W tym przypadku również intensywność objawów będzie wynikać z ilości zjedzonego składnika pokarmowego”.

Alergie pokarmowe − rosnący problem naszych czasów

Lekarze nie mają co do tego wątpliwości – częstość alergii pokarmowych różnego typu rośnie z roku na rok. Coraz więcej ludzi, przede wszystkim dzieci, ma rozpoznawaną alergię na określone produkty spożywcze.

Alergię pokarmową podejrzewać można wtedy, gdy po zjedzeniu pewnych produktów, organizm reaguje w sposób nieprawidłowy. Rekcja alergiczna ma bardzo szerokie spektrum objawów: od swędzących zmian skórnych, wodnistego kataru i swędzących oczu, po ciężkie reakcje anafilaktyczne, które stanowią zagrożenie dla życia chorego.

Najczęściej powodem alergii pokarmowych są białka mleka krowiego, owoce morza, jaja czy orzechy. Do produktów o dość wysokim potencjale uczulającym należy też czekolada.

Źródła:

1. Sicherer SH, Sampson HA. Food allergy: A review and update on epidemiology, pathogenesis, diagnosis, prevention and management. J Allergy Clin Immunol 2018; 141: 41-58. 
2. Rymarczyk B, Glück J, Rogala B. Rola alergenów pokarmowych w zaostrzeniach atopowego zapalenia skóry u osób dorosłych. Alergia, Astma, Immunol 2012; 3: 136-141.