Wzdęcia u noworodka – jak sobie z nimi radzić?

Niezależnie od sposobu karmienia, wzdęcia u noworodka to zupełnie normalna sprawa. O ile z reguły nie są groźne dla zdrowia Twojego dziecka, to powodują u niego ból, stres i mogą być przyczyną problemów z karmieniem. Sprawdź, jak rozpoznać wzdęcia u noworodka i jak sobie z nimi radzić domowymi sposobami.

Czym są wzdęcia u noworodka?

Tak jak u każdego innego człowieka, wzdęcia u noworodka to po prostu zbyt duże nagromadzenie gazów w jelitach. Przez cały okres, gdy dziecko znajduje się w macicy, otrzymuje pożywienie przez pępowinę, dlatego jego układ pokarmowy nie musi pracować na pełnych obrotach. Kiedy maluszek przychodzi na świat, zaczyna pobierać pokarm z piersi mamy lub z butelki dla dzieci to zupełnie nowa czynność zarówno dla niego, jak i jego układu pokarmowego. Nic więc dziwnego, że może odczuwać przy tym różnego rodzaju dolegliwości od uczucia przepełnienia żołądka, przez gazy i wzdęcia, aż po kolki.

Najczęściej wzdęty brzuch u dziecka obserwuje się właśnie po jedzeniu, ponieważ wzdęcia wiążą się zwykle z połykaniem powietrza podczas ssania piersi lub butelki. Połknięte pęcherzyki powietrza zalegają w jelitach, wzdymając brzuszek i powodując dyskomfort, a nawet ból.

Objawy wzdęć u noworodków

Po czym poznać wzdęcia? U niemowlęcia należy dokładnie obserwować brzuszek, zwłaszcza gdy maluch zaczyna rozpaczliwie płakać, pręży się i podkurcza nóżki. Wzdęty brzuch jest wtedy twardy i widocznie wypukły. Najczęściej takie objawy pojawiają się tuż po jedzeniu noworodek odczuwa ból brzuszka, dlatego jest niespokojny i płacze. W łagodniejszych postaciach wzdęć dziecku po prostu mocniej się odbija i wypuszcza nagromadzone gazy. Zobacz także, jak poprawnie odbijać niemowlę po karmieniu.

Uwaga przy puszczaniu tzw. bączków, noworodek także może płakać. Nie oznacza to jednak, że dzieje się coś złego to po prostu dla niego nowa czynność. Jeżeli po oddaniu gazów, niemowlę się uspokaja, a brzuszek znów jest miękki, nie masz się czym martwić. Jeśli jednak wzdęcia utrzymują się przez długi czas, noworodek zanosi się płaczem, a żadne domowe sposoby nie działają, warto skonsultować się z lekarzem.

Wzdęcia u noworodka mogą objawiać się również ulewaniem pokarmu. Nagromadzone w żołądku powietrze wydostaje się na zewnątrz przez przełyk, wypychając treść pokarmową. Bacznie obserwuj swoje często ulewające niemowlęta, ponieważ niegroźne z pozoru ulewanie może być jednym z pierwszych objawów refluksu.

Przyczyny wzdęć u noworodka co powoduje ból brzuszka?

Odnalezienie powodu wzdęć u noworodka pozwoli ostatecznie go wyeliminować, dlatego warto wiedzieć, co może powodować gromadzenie się gazów w jelitach. Najczęściej jest to nieodpowiedni sposób karmienia zarówno piersią, jak i butelką.

W przypadku karmienia piersią liczy się prawidłowe przystawienie niemowlęcia dziecko powinno być spokojne, mieć szeroko otwarte usta i szczelnie obejmować nimi nie tylko brodawkę sutkową, ale także otoczkę. Jeśli Twój maluch łapie pierś zbyt płytko, przy tym cmoka i mlaska, najprawdopodobniej łyka on powietrze. Dzieje się tak również przy hiperlaktacji, gdy mleko z piersi tryska bardzo mocnym strumieniem, a dziecko nie nadąża z jego przełykaniem.

Przyczyną wzdęć u noworodka może być także zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe. Wówczas dziecko nie może odpowiednio ssać piersi, denerwuje się, a zamiast odpowiedniej ilości pokarmu, przełyka powietrze.

Mleko z butelki płynie zupełnie inaczej niż z piersi leci nieprzerwanym strumieniem (w przeciwieństwie do piersi, gdzie niemowlę siłą ssania może regulować wypływ). Jeśli podajesz butelkę ze zbyt dużym otworem w smoczku, maluch nie nadąży połknąć mleka. Znaczenie ma również przekarmianie dziecka o ile mleko z piersi jest lekkostrawne i maluch zje tylko tyle, ile naprawdę potrzebuje, to przy karmieniu z butelki łatwo podać zbyt dużo pokarmu.

Wzdęcia po jedzeniu u niemowlaka mogą być spowodowane także podawaniem niewłaściwego mleka modyfikowanego. Częste wzdęcia i ulewanie bywają wskazaniem do zmiany preparatu odpowiedzialne za to są m.in. alergie pokarmowe i nietolerancje. Przeczytaj także: Karmienie mlekiem modyfikowanym co warto o nim wiedzieć?

Wzdęcia u noworodka karmionego piersią a dieta mamy

Naukowcy już dawno potwierdzili, że dieta mamy karmiącej nie ma wpływu na wzdęcia u zdrowego niemowlęcia. Przyczyną brzuszkowych problemów jest najczęściej niedojrzały układ pokarmowy malucha lub nieprawidłowy sposób karmienia. Kapusta, groch, czy gazowane napoje w diecie mamy, nie mają wpływu na wzdęcia u noworodka karmionego piersią.

Nieco inaczej wygląda sprawa, gdy dziecko ma alergie lub nietolerancje pokarmowe. Nie musisz wtedy rezygnować z karmienia piersią zgłoś się do poradni alergologicznej, a uzyskasz pomoc. Nigdy nie stosuj diety eliminacyjnej u siebie na własną rękę powinnaś przeprowadzić ją wyłącznie na zalecenie specjalisty alergologa lub gastrologa, pod okiem doświadczonego dietetyka.

Wzdęcia u noworodka profilaktyka

Co na wzdęcia u noworodka? Na pewno znasz powiedzenie, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. Dziecko samo nie jest w stanie uniknąć wzdęć, dlatego to rodzice muszą zastosować wszelkie środki, by zapobiegać nagromadzeniu gazów u niemowlęcia. Garść praktycznych porad na pewno Ci w tym pomoże. Przede wszystkim:

• odpowiednio przystawiaj dziecko do piersi,
• jeśli karmisz butelką, sięgnij po smoczek z wolnym wypływem,
• nigdy nie karm zapłakanego, niespokojnego dziecka,
• odbijaj malucha po każdym karmieniu,
• noś dziecko w pozycji pionowej na rękach lub w chuście,
• kładź niemowlę na brzuszku,
• po wieczornej kąpieli masuj maluszka to go rozluźni i zrelaksuje.

Te proste wskazówki z pewnością pomogą Ci zapobiec nadmiernemu gromadzeniu się gazów w jelitach dziecka. Pamiętaj, że profilaktyka jest najważniejsza, jednak jeśli sytuacja tego wymaga, podaj lek na kolki u niemowląt i wzdęcia, oczywiście pod kontrolą specjalisty.

Co na wzdęcia u noworodka? Domowe sposoby i krople z apteki

Co zrobić, gdy problem już wystąpi? Możesz wypróbować kilka domowych sposobów. Jednym z nich jest rozgrzewanie brzuszka ciepłym termoforemz pestek wiśni. Stopniowo rozchodzące się ciepło pomoże uporać się z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego i przyniesie ulgę płaczącemu maleństwu.

Również pomocny bywa masaż brzuszka, połączony z przyciąganiem do niego nóżek zgiętych w kolanach. Przez chwile przytrzymaj je w tej pozycji, jednak nigdy nie na siłę nie dociskaj zbyt mocno, żeby nie zrobić maluszkowi krzywdy. Sprawdź, jak wykonać masaż niemowlakowi.

Przy bólu brzuszka, dziecko potrzebuje bliskości rodzica to daje mu niezbędne w tej sytuacji poczucie bezpieczeństwa. Chustonoszenie jest bardzo dobrym sposobem na wzdęcia podczas noszenia, brzuszek jest zarówno ogrzewany ciepłem rodzica, jak i masowany ciałem przy każdym ruchu. Dodatkowo bliskość mamy lub taty pomaga niemowlęciu się uspokoić i rozluźnić.

Jeśli domowe sposoby okażą się nieskuteczne, zapytaj pediatrę o możliwość stosowania preparatu z apteki. Warto sięgnąć po lek na wzdęcia dla niemowląt, np. probiotyk dla dziecka lub krople z symetykonem.

Pamiętaj, by nie podawać dziecku herbaty z koprem włoskim! Mit o jej skuteczności został obalony przez naukowców. Obecnie koper włoski znajduje się na liście ziół wysokiego ryzyka w okresie karmienia piersią. Według stanowiska ESPGHAN (Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci), nie należy podawać go dzieciom poniżej 4. roku życia. Bezpieczniej będzie, jeśli zastosujesz sprawdzone tabletki na wzdęcia. 

Wzdęcia u noworodka kiedy mijają?

Noworodek jest człowiekiem, więc w zależności od diety wzdęcia będą towarzyszyć już do końca życia. U malucha nie da się zupełnie uniknąć problemów z nagromadzeniem gazów w jelitach, ponieważ układ pokarmowy dziecka wciąż się rozwija. Nawet jeśli uda Ci się zastosować wszystkie zasady profilaktyki i chwilowo wyeliminujesz problem wzdęć, to może on powrócić, gdy niemowlę skończy 6 miesięcy i zaczniesz rozszerzać dietę. Przeczytaj także artykuł: Jak wyglądało rozszerzanie diety mojej córki? Karmienie 7-miesięcznego dziecka.

Najważniejsze jest to, abyś nie stresowała się zbyt mocno pamiętaj, że zdenerwowany rodzic to rozdrażnione niemowlę, a niepokój przy karmieniu przekłada się m.in. właśnie na wzdęcia u noworodka.

Połóż nacisk na profilaktykę, a jeśli mimo tego, dolegliwości nadal się utrzymują i Twoje dziecko bardzo cierpi, niezwłocznie zgłoś się do lekarza pediatry.

Źródła:

1. Drugs and Lactation Database, National Library of Medicine, 2006.
2. Wolańska Buzalska D., Dieta eliminacyjna u matki karmiącej piersią a ryzyko alergii pokarmowej u dziecka, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej.