„Ząbkowanie u dorosłych": Co robić, gdy wyrzynanie ósemek nie daje Ci spać?

Ósemki, czyli zęby mądrości, mogą sprawić sporo problemów. Nie dość, że ich wyrzynanie często jest bolesne, to nawet jeśli Cię ominie, to trzonowce, które pozostaną w kości, mogą przyprawić Cię o ból głowy, niekiedy nawet dosłownie. Przeczytaj, dlaczego nie warto bagatelizować ósemek i czemu lepiej się... ich pozbyć.

Wyrzynanie ósemek – dlaczego dzieje się to tak późno?

Ósemki zwane są potocznie zębami mądrości, inaczej trzecimi trzonowcami. Okres wyrzynania ósemek przypada między 17 a 24 rokiem życia, choć czasem pojawiają się nawet później. Są to ostatnie zęby, które tworzą się z tzw. listewki zębowej. Ich zawiązki pojawiają się około 5. roku życia, ale na zdjęciu panoramicznym bywa, że są dopiero widoczne nawet około 10. lub 11. roku życia.

Dla porównania drugi trzonowiec, czyli siódemka, tworzy się z listewki zębowej już około 6 miesiąca życia dziecka. Pełny rozwój zęba, czyli do całkowitego wykształcenia się korzenia, trwa do 3 lat. Właśnie dlatego zęby trzonowe pojawiają się późno w jamie ustnej, właściwie dopiero wtedy, gdy wzrost żuchwy i szczęki jest już całkowicie ukończony.

Sprawdź preparaty na problemy stomatologiczne.

Co to znaczy, że ząb jest zatrzymany?

Większość ludzi kojarzy ósemki z nieprzyjemnym zabiegiem chirurgicznym. Jest on wykonywany, dlatego że zęby te najczęściej ulegają zatrzymaniu. Dzieje się tak, gdy brakuje miejsca w łuku, a ósemki nie mają się gdzie pomieścić.

Zęby te mogą zatrzymać się całkowicie, czyli w ogóle nie wyjść z kości. Taki ząb jest całkowicie nieprzydatny i nie ma szansy na prawidłowe wyrznięcie się. Druga grupa to ósemki zatrzymane częściowo. Korona zęba przebija dziąsło i w mniejszym lub większym stopniu jest widoczna.

Jak rozpoznać, czy ósemki się zatrzymały?

Wyrzynanie ósemek następuje skokowo. Po okresie intensywnego wzrostu następuje moment wyciszenia. Zęby te mają niewielką siłę wyrzynania, a kość w miejscu ich wzrostu jest gruba. Szczególnie problematyczne są dolne zęby mądrości, ponieważ kość żuchwy jest bardziej zbita niż kość szczęki. W takim przypadku możesz odczuwać intensywne rozpieranie okolicy za drugim zębem trzonowym (siódemką). Twoja błona śluzowa będzie rozpulchniona, obrzęknięta i tkliwa. Może pojawić się ból ucha, migdałka, a nawet stan podgorączkowy.

Zobacz płyny do płukania jamy ustnej.

Czym jest kapturek dziąsłowy? To efekt zatrzymanych ósemek!

Gdy masz do czynienia z częściowo zatrzymaną ósemką, łatwo dochodzi do powstania kapturka dziąsłowego. Wolny brzeg dziąsła, który otacza ząb, zaczyna tworzyć swoisty „daszek” nad powierzchnią zgryzową. Ze względu na utrudnioną higienę tej okolicy (ząb znajduje się na samym końcu łuku zębowego, gdzie trudno jest dotrzeć szczoteczką) łatwo gromadzą się tam resztki jedzenia i ułatwiają tworzenie się próchnicy. Wówczas w kieszonce dziąsłowej powstaje stan zapalny.

Następstwem tego jest pojawienie się kieszeni kostnej, ponieważ zalegające resztki pokarmu powodują destrukcję tkanki. Zdarza się, że stan zapalny jest tak zaawansowany, że okolica wyrzynającego się zęba mądrości ropieje, krwawi, jest bardzo bolesna i tkliwa. Stan taki wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem chirurgiem. Najpierw najprawdopodobniej zaleci on antybiotykoterapię i oczyści zmienioną zapalnie tkankę, a po wyciszeniu stanu zapalnego zaleci wyrwanie zatrzymanego zęba lub usunięcie kapturka dziąsłowego.

Ten drugi zabieg zaleca się, gdy istnieje wystarczająca ilość miejsca w wyrostku zębodołowym na pojawiający się ząb. Wycięcie nadmiaru dziąsła wykonuje się tradycyjnie przy pomocy skalpela lub w bardziej nowoczesny sposób, laserowo.

Dowiedz się, jak wzmocnić zęby.

Profilaktyka w przypadku zatrzymanych zębów mądrości

Jak najłatwiej ocenić, czy zatrzymanych zębów należy się pozbyć i jak zapobiec nieprzyjemnym objawom? Po pierwsze wykonaj kontrolne zdjęcie panoramiczne. Widać na nim wszystkie zęby i kierunek ich wzrostu. Zdjęcie to wykonuje się najczęściej przed planowanym leczeniem ortodontycznym.

Przypuszczasz, że masz zatrzymane zęby mądrości? Objawy, jakie każą Ci tak przypuszczać, skonsultuj ze swoim dentystą. Twój stomatolog, jeżeli posiada specjalistyczny sprzęt do diagnostyki, oceni położenie ósemek. Uważa się, że co najmniej u połowy ludzi przed 30. rokiem życia zęby mądrości powinny zostać usunięte.

Niebezpieczne powikłania spowodowane przez nieusunięcie ósemek

Wiele osób czuje strach przed usuwaniem ósemek i zabiegiem chirurgicznym, który może mu towarzyszyć. Najczęściej obawiają się bólu, czasu trwania samego zabiegu oraz dolegliwości, jakie mogą się po nim pojawić. Jeśli również masz pewne obawy, musisz wiedzieć, że o wiele bardziej niebezpieczne okazują się powikłania, które pojawiają się, jeśli zwlekasz z wyrwaniem ósemek.  

Gdy ząb jest zatrzymany całkowicie, czyli cały tkwi w kości, najczęściej nie zdajesz sobie sprawy, że i tak należy go usunąć. Nie czekaj, aż stłoczą Ci się zęby, a wyrzynające się ósemki, które nie zmieszczą się w wyrostku zębodołowym, naprą na pozostałe i spowodują ich „wykrzywienie się”.

Kolejnymi powikłaniami, które wynikają z nieusunięcia ósemek są:

• niszczenie korzenia siódemki
• pojawiające się kieszenie kostne
• dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych
• trudne w leczeniu ubytki próchnicowe zarówno w drugim, jak i trzecim zębie trzonowym

Mogą też pojawić się inne niebezpieczne dolegliwości, takie jak bóle neuralgiczne promieniujące do ucha lub bóle głowy (spowodowane przez ucisk korzeni na nerw zębodołowy dolny biegnący w pobliżu zatrzymanego zęba).

Sprawdź, skąd biorą się ubytki w zębach.

Kolejnym niebezpiecznym następstwem są tworzące się torbiele zawiązkowe wokół korony niewyrżniętego zęba. Twory te mogą dochodzić do dużych rozmiarów i niszczyć kość wyrostka zębodołowego oraz przekształcać się w guzy zębopochodne, a nawet złośliwe!

Dlatego warto znaleźć doświadczonego chirurga i dobrze przygotować się do zabiegu. W dzisiejszych czasach już nie tylko sam zabieg powinien być całkowicie bezbolesny, ale lekarz, który go przeprowadza, musi zadbać o zmniejszenie dolegliwości pozabiegowych, takich jak ból, opuchlizna czy powstanie suchego zębodołu. Gdy będziesz stosować się do zaleceń stomatologa, bez problemu pozbędziesz się nawet czterech zatrzymanych ósemek.