Alergia na białka mleka krowiego - objawy i leczenie uczulenia na nabiał

Alergia na białka mleka krowiego oznacza nadwrażliwość układu odpornościowego na białka znajdujące się w nabiale. Choć zaburzenie obserwuje się głównie u dzieci, dorośli pacjenci również mogą cierpieć z jego powodu. Jak wygląda alergia na mleko? Jakie wywołuje objawy? Jak postępować w przypadku uczulenia na nabiał?

Alergia na białka mleka krowiego (rodzaj alergii pokarmowej) oznacza nadwrażliwość układu immunologicznego na białka zawarte w krowim mleku oraz jego przetworach. Organizm traktuje je jako potencjalne zagrożenie i uruchamia przeciwko nim reakcję alergiczną.

W skład krowiego mleka wchodzi kilkadziesiąt różnych białek, które zaliczane są do jednej z dwóch grup: białek serwatkowych i białek kazeinowych. Głównym alergenem jest kazeina, jednak uczulenie mogą powodować również beta-laktoglobulina czy alfa-laktoalbumina.

Czy uczulenie na mleko to nietolerancja laktozy?

Warto podkreślić, że alergia na mleko nie jest tożsama z nietolerancją laktozy. Uczulenie na nabiał jest reakcją, którą uruchamia układ immunologiczny w odpowiedzi na białka. Nietolerancja laktozy zaś wynika z niedoboru enzymu laktazy – enzymu rozkładającego cukier mleczny, czyli laktozę.

Obie dolegliwości różnią się również objawami. Symptomy alergii na mleko krowie są bardziej złożone i mogą dotyczyć wielu narządów i układów. Nietolerancja laktozy ogranicza się zaś do objawów trawiennych. Odmienne jest także postępowanie: w przypadku alergii konieczna jest dieta eliminacyjna. Przy nietolerancji stosuje się leki na nietolerancję laktozy (enzymy ułatwiające trawienie cukru mlecznego).

Dowiedz się więcej o nietolerancji laktozy u niemowląt.

Uczulenie na nabiał – przyczyny

Alergia na mleko u dzieci (potocznie nazywana również skazą białkową) jest jednym z najczęściej występujących rodzajów uczuleń. Szacuje się, że dotyczy 2–3% maluchów poniżej 1. roku życia. U dorosłych obserwuje się ją znacznie rzadziej.

• U najmłodszych alergia na białka mleka wynika przede wszystkim z niedojrzałości układu immunologicznego, a także z czynników genetycznych: występowanie zaburzeń alergicznych w najbliższej rodzinie zwiększa ryzyko alergii na mleko u dziecka.
• A jakie są przyczyny uczulenia na nabiał u dorosłych? Często towarzyszy innym chorobom autoimmunologicznym, postuluje się również, że za rozwój alergii na nabiał mogą odpowiadać zaburzenia mikroflory jelitowej oraz zespół nieszczelnego jelita spowodowany m.in. przez infekcje, nadużywanie niektórych leków czy niezdrową dietę.

Alergia na mleko – objawy

Alergia na mleko u dorosłych może dawać objawy ze strony różnych narządów i układów. Zwykle mają natężenie łagodne lub umiarkowane. Przypadki uogólnionego wstrząsu anafilaktycznego zdarzają się niezwykle rzadko. Alergia pokarmowa na mleko może powodować:

Alergia na nabiał – objawy skórne

Uczulenie na nabiał może również powodować wysypkę oraz inne zmiany skórne: atopowe zapalenie skóry, obrzęki czy pokrzywkę. Alergii skórnej na mleko często towarzyszy uporczywy świąd, który negatywnie wpływa na jakość życia.

Diagnostyka alergii na białko mleka krowiego

Jak rozpoznać alergię na białko mleka krowiego u dorosłych? Kluczowy jest wywiad lekarski i zebranie informacji o objawach, czasie ich wystąpienia i występowaniu alergii w rodzinie. W celu potwierdzenia bądź wykluczenia uczulenia wykonuje się testy alergiczne:

• Testy skórne,
• Testy z krwi (oznaczenie poziomu przeciwciał IgE przeciwko białkom mleka krowiego).

W procesie diagnostycznym wykonuje się również doustną próbę prowokacyjną, w której obserwuje się reakcję pacjenta na stopniowo zwiększane ilości mleka. Ze względu na ryzyko wystąpienia ciężkich reakcji alergicznych, badanie przeprowadza się wyłącznie pod kontrolą lekarza w placówce przygotowanej do ewentualnego udzielenia pomocy.

Alergia na mleko – leczenie

Jedyną skuteczną metodą leczenia alergii na nabiał u dorosłych jest eliminacja alergenów, czyli wykluczenie produktów mlecznych z diety. Doraźnie, jeśli objawy ze strony przewodu pokarmowego są nasilone, konieczne może być stosowanie probiotyków, leków na biegunkę czy tabletek na wzdęcia. Niektórzy pacjenci wymagają również podawania leków przeciwhistaminowych.

Alergia na mleko krowie – czego nie jeść?

W diecie bezmlecznej nie może znajdować się mleko krowie, a także jego przetwory: jogurty, sery, maślanki, kefiry, twarogi, masła, śmietany.

Alergia na mleko krowie – co jeść?

Do diety bezmlecznej warto włączyć:

Alergia na białko mleka krowiego a mleko kozie

Pacjenci z alergią na nabiał często zastanawiają się, czy mogą pić mleko kozie. Niestety, szacuje się, że nawet 9 na 10 pacjentów z alergią na mleko krowie zareaguje również na mleko kozie. Wynika to z powodu podobnej budowy białek zawartych w obu rodzajach napoju.

Alergia na mleko i dieta powinny również uwzględniać ryzyko alergii krzyżowej. Zjawisko polega na tym, że objawy alergiczne mogą wystąpić po kontakcie z alergenem, który ma budowę podobną do pierwotnie uczulającego alergenu. W przypadku uczulenia na białko mleka krowiego należy zachować ostrożność względem cielęciny i wołowiny.

Czy przy alergii na mleko można pić mleko bez laktozy?

Mleko bez laktozy pozbawione jest wyłącznie cukru mlecznego odpowiadającego za objawy nietolerancji. Zawiera jednak w niezmienionej postaci białka mleka, więc osoby uczulone nie powinny go spożywać.