Kurkuma: właściwości lecznicze i dietetyczne!

28. 12. 2020 · 5 minut czytania
Kurkuma od wieków znana jest ze swoich właściwości leczniczych. To także częsty składnik azjatyckich dań. Dowiedz się więcej o jej niezwykłych cechach i wpływie na zdrowie!
Izabela Daniel
Izabela Daniel
Kurkuma: właściwości lecznicze i dietetyczne!

Kurkuma jest rośliną pochodzącą z rejonów tropikalnej Azji. Stosuje się ją głównie jako przyprawę i barwnik, ale ma ona również zastosowanie w lecznictwie. Ta popularna przyprawa pozytywnie wpływa na układ krążenia, układ nerwowy czy pokarmowy. Jak spożywać kurkumę leczniczo?

Kurkuma − składniki odżywcze

Kurkumę możesz spotykać pod kilkoma innymi nazwami: ostryż, szafranica, żółcień i szafran indyjski. W roślinie tej znajduje się wiele witamin i składników mineralnych, m.in. substancji bioaktywnych (związków polifenolowych – kurkuminoidów), a także makroskładników: białek, węglowodanów i tłuszczów.

Kurkuma jest źródłem:

  • tiaminy (witaminy B1),
  • ryboflawiny (witaminy B2),
  • niacyny (witaminy PP/B3),
  • kwasu askorbinowego (witaminy C).
Korzeń kurkumy

 

Ostryż charakteryzuje się wysoką zawartością olejków eterycznych, dzięki czemu popularność zdobył jako przyprawa. Kurkumę można stosować jako samodzielny dodatek do potraw lub mieszać ją z innymi ziołami tak jak w popularnym miksie curry.

Sprawdź też, czy olejki eteryczne wspomagają leczenie przeziębienia.

Substancje bioaktywne, które występują w tej pomarańczowej roślinie, to kurkuminoidy. Odpowiadają za prozdrowotne działanie kurkumy, a najsilniejszą z nich jest kurkumina – stosowana jako popularny i naturalny barwnik spożywczy (E100) o barwie jasnopomarańczowej i żółtej. Popularność kurkumy w ostatnich latach wzrosła właśnie dzięki jej kolorowi. 

Kurkuma - właściwości zdrowotne

 

    Kurkuma − właściwości lecznicze

    Kurkuma właściwości zdrowotne zawdzięcza przede wszystkim obecności substancji bioaktywnych oraz witamin i składników mineralnych. Kurkumina – związek polifenolowy – wykazuje szeroki zakres działania zarówno na poziomie komórkowym, jak i całego organizmu oraz poszczególnych narządów. Kurkuma „lecznicza” w organizmie człowieka może wpływać na czynniki transkrypcyjne, czynniki wzrostu, a także inne hormony, enzymy i receptory.

    Kurkuma roślina

     

    Roślina ta ma przede wszystkim działanie przeciwutleniające, a co za tym idzie, opóźnia rozwój wielu chorób, a także spowalnia procesy starzenia. Wykazuje silne działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i może działać przeciwnowotworowo. Wiele właściwości prozdrowotnych pozwala na rozważenie stosowania suplementacji kurkuminą w wielu chorobach, np. cukrzycy, miażdżycy, nowotworach, astmie, artretyzmie i chorobach neurodegeneracyjnych, np. demencji i chorobie Alzheimera. Dowiedz się więcej o chorobie Alzheimera: Czy to już Alzheimer? Objawy pierwszego etapu choroby.

    Spożywanie kurkuminy przyczynia się do obniżenia stresu oksydacyjnego, spowodowanego nadmierną obecnością reaktywnych form tlenu, które odpowiadają za rozwój wielu chorób. Kurkuma może wpływać również na kondycję skóry oraz Twój wzrok.

    Starta kurkuma i jej właściwości lecznicze

    Kurkuma − działanie lecznicze w pigułce!

    KURKUMA
    Działanie neuroprotekcyjne Zapobiega rozwojowi choroby Alzheimera i otępienia, poprawia zdolności poznawcze i pozytywnie wpływa na pamięć.
    Działanie przeciwnowotworowe Wykazuje zdolność do zapobiegania rozwojowi nowotworów we wczesnym etapie – hamuje aktywacje kancerogenu, stymuluje jego detoksykacje, hamuje angiogenezę i zmniejsza ryzyko przerzutów, np. w chemoprewencji raka piersi.
    Działanie kardioptrotekcyjne Chroni serce i układ krwionośny przed rozwojem miażdżycy – zapobiega dysfunkcji śródbłonka, obniża poziom cholesterolu LDL. Redukuje stres oksydacyjny, dzięki czemu ogranicza powstawanie nacieków tłuszczowych na ścianach tętnic, hamuje agregacje płytek krwi, zapobiega wystąpieniu zakrzepów.
    Działanie ochronne na przewód pokarmowy Przeciwdziała zaburzeniom trawienia związanym z obecnością wymiotów, wzdęć i przewlekłego odbijania. Zapobiega również wrzodom żołądka, pozytywnie wpływa na pracę wątroby poprzez pobudzanie produkcji i wydzielanie żółci niezbędnej do trawienia tłuszczów. Reguluje poziom cukru we krwi, obniża stężenie glukozy, wpływa pozytywnie w cukrzycy typu II.
    Działanie przeciwdrobnoustrojowe Hamuje rozwój niektórych bakterii, drożdży i wirusów. 
    Działanie na skórę Zapobiega uszkodzeniom komórek skóry.
    Działanie przeciwbóloweŁagodzi ból reumatyczny, przeciwdziała zapaleniu stawów.

    Jak widzisz, kurkumę uznaje się za roślinę o szerokim zastosowaniu leczniczym. Pamiętaj jednak, że jest raczej traktowana jak suplement diety. Staraj się każdego dnia dbać o odpowiednie nawodnienie, zdrowe odżywianie bogate w surowe warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, zdrowe tłuszcze i białko, a także zapewniać sobie odpowiednią dawkę aktywności fizycznej.

    Sprawdź też, jak przygotować maseczkę z kurkumy.

    Jak spożywać kurkumę leczniczo?

    Kurkumę można stosować na wiele sposobów, ale przede wszystkim wykorzystuje się ją w postaci sproszkowanej przyprawy łatwo dostępnej w sklepach. Przyprawę możesz dodawać do wielu dań, zarówno wytrawnych, jak i słodkich. Kurkuma pasuje do potraw kuchni bliskowschodniej oraz azjatyckiej – tajskiej, chińskiej i indyjskiej. Na słodko sprawdzi się jako dodatek do owsianki.

     
    lecznicza owsianka z kurkumą

     

    Kurkumę wykorzystuje się także bezpośrednio z korzenia – wystarczy obrać ją i zetrzeć na tarce. Można przyjmować ją również w postaci suplementu diety. Popularnym „leczniczym” sposobem spożywania tej żółtej przyprawy jest przygotowanie złotego mleka, które w zależności od wariacji może stanowić połączenie mleka, kurkumy, miodu i czosnku. Specyfik poleca się głównie w leczeniu przeziębienia. Sprawdź też, jakie właściwości zdrowotne ma imbir: Imbir na przeziębienie i nie tylko! Właściwości imbiru w diecie!.

    złote mleko z kurkumą

    Kurkuma − właściwości zdrowotne. Co warto zapamiętać?

    Kurkuma charakteryzuje się szerokim zastosowaniem: stanowi naturalny barwnik żywności, jest aromatyczną przyprawą do potraw wytrawnych i słodkich, a także może być spożywana jako suplement diety. Jako przyprawa powinna znaleźć miejsce w Twojej kuchni, bo jej właściwości zdrowotne są bardzo atrakcyjne, a smak i aromat nie do zastąpienia. Warto dodawać sproszkowaną kurkumę do posiłków albo rozważyć suplementację nią w kapsułkach lub oleju. Kurkuma szybko metabolizuje się w przewodzie pokarmowym, przez co jej biodostępność jest bardzo niska. Żeby uzyskać pożądane, wspomniane wyżej właściwości, potrzeba sporej dawki kurkumy każdego dnia.

    jak spożywać kurkumę?

     

    Kurkumina wykazuje szerokie działanie terapeutyczne i jest bezpieczna dla zdrowia, dlatego można uznać ją za substancję godną polecenia szczególnie dla osób, które chcą zadbać o zdrowie swoje lub najbliższych. Silne działanie przeciwzapalne z pewnością pomoże w czasach pandemii.

     

    Źródła:

    1. Przybylska S.: Kurkumina – prozdrowotny barwnik kurkumy. W: Problemy Higieny i Epidemiologii, 2015, [Nr] 96 (2) s. 414-420,
    2. Terlikowska K. i in.: Kurkumina w chemoprewencji raka piersi. W: Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2014, [Nr] 68, s. 571-578,
    3. Cygan K., Badanie wpływu kurkuminy – jako potencjalnego środka terapeutycznego – na własności błon lipidowych oraz peroksydację lipidów. W: Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2020.
    4. W: Examine. [online] Dostępne w Internecie: www.examine.com/supplements/curcumin. [Dostęp: 27.12.2020].
      O autorze
      Izabela Daniel
      Izabela Daniel
      Jestem dietetykiem i współtworzę bloga o zdrowym odżywianiu i gotowaniu „Easy with food”. Od ponad 7 lat moją pasją jest zdrowe żywienie, ponieważ jest ono jednym z najważniejszych sposobów profilaktyki wielu chorób. Wierzę, że wprowadzając proste zmiany w codzienności, każdy z nas może zapobiec wielu schorzeniom, dlatego moją misją jest pomoc innym w osiągnięciu tego celu.
      Przeczytaj więcej od tego autora
      O autorze
      Izabela Daniel
      Izabela Daniel
      Jestem dietetykiem i współtworzę bloga o zdrowym odżywianiu i gotowaniu „Easy with food”. Od ponad 7 lat moją pasją jest zdrowe żywienie, ponieważ jest ono jednym z najważniejszych sposobów profilaktyki...
      Przeczytaj więcej od tego autora