Dynia − właściwości zdrowotne jesiennego warzywa!

Dynia to niskokaloryczne warzywo, które jest dobrym źródłem cynku. Jest nie tylko piękną, jesienną ozdobą, ale także smaczną przekąską na obiad czy kolację. Dlaczego warto jeść dynię? Jakie właściwości zdrowotne ma dynia?

Dynia − co to za warzywo?

Rodzina dyniowatych (Cucurbitaceae) obejmuje aż około 900 gatunków roślin, a wśród nich znajdują się rośliny takie jak cukinia, melon, arbuz czy ogórek. Najbardziej typowym przedstawicielem rodzaju Cucurbita jest gatunek Cucurbita pepo, czyli dynia zwyczajna. Dynia zwyczajna pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej. Była nazywana przez Indian świętą rośliną, bo była źródłem młodości i nieprzemijającej urody.

Dynia jest też stosowana w medycynie ludowej. Używa się jej jako środek nasenny i przeciwdziałający zaparciom. Dynia zaczęła być powszechnie uprawiana w Europie dopiero w XVI wieku.

Sprawdź też, co jeść przy nadciśnieniu.

Dynia – właściwości zdrowotne

Co skrywa w sobie miąższ dyni? Jest on bardzo niskokaloryczny, bo 100 g miąższu dyni dostarczy Ci jedynie 32 kcal! Mimo niskiej kaloryczności jest dobrym źródłem białka i błonnika pokarmowego. Zawiera nieznaczne ilości tłuszczu, bo tylko 0,3 g na 100 g.

W miąższu dyni znajdziesz wiele witamin i składników mineralnych. Jest to bardzo bogate źródło prowitaminy A, czyli karotenoidów. Najcenniejsze są dynie o pomarańczowym miąższu, który wyróżnia się wysoką zawartością karotenoidów – głównie ß-karotenu, α-karotenu i luteiny. A czym są karotenoidy? To naturalne przeciwutleniacze, co oznacza, że chronią Twój organizm przed wolnymi rodnikami i neutralizują je. To właśnie dzięki ich obecności w swoim miąższu dynia była dawniej uznawana jako eliksir młodości. Karotenoidy przeciwdziałają złuszczaniu się naskórka i wspomagają wzrost nabłonka. Inną bardzo istotną rolą karotenoidów jest zmniejszanie ryzyka wystąpienia nowotworów, szczególnie nowotworów jamy ustnej, przełyku, raka prostaty u mężczyzn i raka szyjki macicy u kobiet.

W dyni znajdziesz też witaminy antyoksydacyjne A, C i E, do tego kwas foliowy, niacyna, magnez, wapń, potas i – co jest najistotniejsze – cynk. Jest to niezwykle ważny pierwiastek, szczególnie dla mężczyzn. Najlepiej dostarczać go w codziennej diecie. Bez cynku nie byłaby możliwa spermatogeneza, czyli powstawanie i dojrzewanie plemników. Największe ilości cynku znajdziesz w pestkach dyni, bo aż ponad 7 mg w 100 g pestek, a przeciętne zapotrzebowanie u mężczyzn wynosi 11 mg dziennie.

Sprawdź też, jak wspomóc redukcję wagi u dzieci.

Gatunki dyni − dynia dyni nie równa!

Jak odróżnić od siebie różne gatunki dyni? To bardzo proste, bo najpopularniejsze odmiany mają kilka charakterystycznych, łatwych do rozpoznania cech.

1. Hokkaido

To bardzo popularny typ dyni. Jest to dość mała dynia o bardzo intensywnym, pomarańczowym kolorze. Jej zaletą jest to, że nie trzeba jej obierać ze skórki. Po ugotowaniu lub upieczeniu jej miąższ rozpada się w mniejszym stopniu niż w przypadku innych odmian dyni. Dzięki temu dynia Hokkaido świetnie sprawdzi się jako składnik sałatek, leczo czy gulaszów.

Sprawdź też witaminy i minerały w tabletkach.

2. Piżmowa

Kształtem przypomina połączenie melona i gruszki. Jest to dynia o jaśniejszej skórce i małym gnieździe nasiennym, co sprawia, że prawie w całości składa się z miąższu. Na talerzu najlepiej prezentuje się wydrążona i nafaszerowana.

3. Muszkatołowa

Znana również jako prowansalska. Jest pomarańczowa, spłaszczona i z widocznymi żebrami. Na tle innych dyń wyróżnia się tym, że można ją jeść na surowo. Dzięki temu świetnie nadaje się na składnik soków i surówek.

4. Makaronowa

Podłużna, jasnożółta i podobna z wyglądu nieco do kabaczka. Jest to bardzo wyjątkowy gatunek dyni, bo po upieczeniu jej miąższ łatwo rozdziela się na włókna przypominając przy tym makaron spaghetti. Wystarczy, że po upieczeniu „podrapie się” miąższ widelcem i od razu pojawi się bezglutenowy, niskokaloryczny makaron. Bardzo dobrze smakuje z różnego rodzaju sosami.

Sprawdź też przepis na kanapki z pieczoną dynią.

Dynia ozdobna − czy można ją zjeść?

Dynia ozdobna jest uważana za raczej nienadającą się do spożycia, ale to nie znaczy, że jest trująca. W zależności od gatunku, taka dynia po prostu może być trochę gorzka lub trudna do krojenia ze względu na twardość skórki.

Odmianami, które mogą cieszyć Twoje oko nie tylko jako jesienna ozdoba domu, ale również na talerzu są:

• Sweet dumpling – mała dynia o średnicy od 7 do 13cm o kremowym kolorze skórki z ciemnozielonymi pionowymi pasami. Świetnie nadaje się do faszerowania. 
• Mini red turban – swoim wyglądem przypomina grzybka z pomarańczowym kapeluszem i kremową nóżką. Ma sporo miąższu jak na dynię ozdobną. Wiele osób przygotowuje z niej zupę dyniową i podaje ją w wydrążonym dyniowym „kapeluszu”.

Dynia to nie tylko piękne, jesienne warzywo, ale przede wszystkim bogate źródło cynku. Jeżeli jesteś na diecie odchudzającej, śmiało możesz ją wkomponować do swoich codziennych posiłków, bez obawy o zbyt dużą kaloryczność. Masz ochotę pomarańczowe szaleństwo na talerzu? Sprawdź przepis Izy na dyniowe leczo: Leczo z dynią − jesienny obiad dla sportowców.