Leki w ciąży: za i przeciw. Sprawdź, jakich preparatów unikać w ciąży, a co jest dozwolone

Leki dozwolone w ciąży to na przykład paracetamol. To substancja o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Dowiedz się więcej o tym, czym jest paracetamol z artykułu Magdaleny Stoczyńskiej. Oczywiście należy go zastosować tylko wtedy kiedy zachodzi istotna potrzeba. Jest bezpieczny do stosowania w każdym okresie ciąży pod warunkiem, że zachowuje się jego prawidłowe dawkowanie oraz stosuje tylko doraźnie. Wszystkie inne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe nie są zalecane dla kobiet ciężarnych. Niebezpieczeństwo stosowania poszczególnych grup waha się w zależności od etapu ciąży i stosowanych dawek, natomiast nie należy po nie sięgać bez wyraźnych zaleceń lekarza. 

Preparaty dostępne na rynku mogą przydać się szczególnie w początkowym etapie. Te bezpieczne dla kobiet ciężarnych mają różne formy (tabletki, gumy do żucia) i często zwierają w składzie wyciąg z imbiru. Ten naturalny składnik skutecznie niweluje nudności różnego pochodzenia (można go stosować też np. na chorobę lokomocyjną) i nie stanowi zagrożenia. Jeśli chcesz maksymalnie ograniczyć ilość przyjmowanych tabletek, możesz sięgnąć po korzeń imbiru ze sklepu i po prostu dodawać go do napojów czy dań. 

Zaparcia wynikają często z diety zbyt ubogiej w błonnik lub z problemów z układem pokarmowym. Dlaczego jednak jest to tak powszechny problem w przypadku kobiet w ciąży? Zaparcia w ciąży i po porodzie pojawiają się często i jest to związane ze zmianami hormonalnymi w organizmie (wysoki poziom progesteronu). Dochodzi do wzmożonego wchłaniania wody z jelit, a więc nadmiernego zagęszczania masy kałowej. Dodatkowo powiększona macica może uciskać na jelita, zaburzając ich normalną perystaltykę.

Leki na zaparcia w ciąży nie powinny zastępować odpowiedniego menu. Powinnaś przede wszystkim stawiać na dietę bogatoresztkową (dużo warzyw i owoców) oraz właściwe nawodnienie organizmu. W miarę możliwości warto też zachować codzienną, dostosowaną do stanu zdrowia i samopoczucia, aktywność fizyczną. O tym, co można robić w ciąży na siłowni, dowiesz się z artykułu Agnieszki Kawy. Jeśli te zabiegi nie rozwiązują problemu, można zastosować czopki glicerynowe lub przeznaczone dla kobiet w ciąży preparaty z mannitolem czy błonnikiem.

Leki bezpieczne w ciąży to na pewno odpowiednie zestawy witamin, zbilansowane specjalnie pod kątem kobiet w ciąży. Bardzo często te preparaty dzielą się na te do stosowania przed planowaną ciążą i w pierwszym trymestrze oraz te na dalsze etapy ciąży. Witaminy dla kobiet w ciąży dostępne na rynku mają status suplementów diety. Dobór odpowiedniego preparatu zawsze warto skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę, ponieważ mogą one delikatnie różnić się składem (np. ze względu na zawartość jodu, który nie u wszystkich kobiet będzie potrzebny podczas suplementacji).

Dobre zestawy witaminowe dla ciężarnych mają w składzie przede wszystkim kwas foliowy, witaminę D3, kwasy DHA i jod oraz żelazo. Nie oznacza to jednak, że każda kobieta w ciąży musi przyjmować te wszystkie składniki. Takie zbilansowanie witamin wynika z faktu, że są to substancje bardzo istotne podczas ciąży i duży odsetek kobiet nie dostarcza ich w odpowiednich ilościach w diecie. 

Przeciętne dawki i zalecane ilości składników na dobę w preparatach witaminowych dla ciężarnych

• Kwas foliowy – 400-800 mcg. W przypadku kwasu foliowego zalecane jest przyswajanie dawki 400 mcg na dobę u każdej kobiety w wieku rozrodczym/planującej ciążę. Minimum 3 miesiące przed planowaną ciążą rekomenduje się odpowiednią suplementację tego składnika, aby w trakcie ciąży maksymalnie zmniejszyć ryzyko wad cewy nerwowej. Jeśli w poprzednich ciążach zachodziło wyższe ryzyko wad jej rozwoju, przed kolejną i w pierwszym jej trymestrze lekarz może zlecić stosowanie zdecydowanie wyższych dawek kwasu foliowego (4 mg). Na niedobór folianów bardziej narażone są kobiety chorujące na cukrzycę, mające nadwagę czy też cierpiące na różnego rodzaju zaburzenia wchłaniania składników pokarmowych.
• Witamina D3 – 2000 j.m. Jest to standardowa dawka dla osoby dorosłej o prawidłowej masie ciała. W przypadku osób z nadwagą zapotrzebowanie na witaminę D3 wzrasta. 
• Kwasy omega (DHA) – minimum 200 mcg. W przypadkach, kiedy istnieje ryzyko przedwczesnego porodu, lekarz może zalecić wyższą dawkę kwasów DHA (nawet do 1000 mcg/dobę). Zalecaną dawkę podstawową można również zwiększyć u kobiet z dietą ubogą w ryby.
  
• Jod – 150-200 mcg. Suplementacja jodu jest ściśle związana z kondycją tarczycy i dobrze jest konsultować ją z lekarzem. 
• Żelazo – tym przypadku nie ma jednoznacznie ustalonej dawki, gdyż według aktualnych zaleceń dodatkowa suplementacja żelaza w ciąży jest zalecana tylko w przypadku niedoborów tego pierwiastka. Dlatego też ewentualną dawkę powinien dobierać lekarz na podstawie wyników badań. Najczęściej występujące ilości żelaza w suplementach witaminowych dla kobiet w ciąży to 25-30 mg.

Preparaty witaminowe dla kobiet w ciąży zwykle starają się odpowiadać składem zaleceniom Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Wraz z nowymi badaniami i zmianami dawek, modyfikacji ulega również to, co jest dostępne na rynku. Najlepszym scenariuszem byłoby oczywiście takie dbanie o zbilansowaną dietę, żeby nie pojawiła się konieczność dodatkowej suplementacji. Wiadomo jednak, że w praktyce jest to bardzo trudne do zrobienia, a i odczuwanie smaku oraz tolerancja niektórych grup pokarmów w ciąży bywa różna. Z tego względu większość kobiet w ciąży sięga po odpowiednie suplementy, aby mieć pewność, że rozwijającemu się dziecku niczego nie zabraknie.

Suplementy na odporność w ciąży powinny być stosowane tylko w przypadku spadku odporności lub infekcji u kogoś z domowników. Nie ma konieczności ciągłego ich zażywania. Większość suplementów nie zostało przebadanych pod kątem stosowania u kobiet ciężarnych. Dlatego najlepiej sięgać po coś dedykowanego ciężarnym. Wtedy masz gwarancję bezpieczeństwa i optymalnego składu, który nie stanowi zagrożenia dla dziecka. Jeśli chodzi o suplementy i leki na odporność, na rynku dostępne są preparaty dla kobiet w ciąży na bazie miodu, wyciągu z malin czy czosnku.