Zaparcia czynnościowe − skąd bierze się ta męcząca choroba?

Bolesne zaparcia i brak parcia na stolec dotykają nawet 30% dorosłych Polaków, szczególnie kobiety i osoby w podeszłym wieku. Kiedy pojawiają się zaparcia, to naturalną koleją rzeczy jest poszukiwanie przyczyny – udajesz się do lekarza i czytasz artykuły, aż w końcu trafiasz na sformułowanie „zaparcia czynnościowe”. Czy wiesz, czym one są i dlaczego tak mocno uprzykrzają Twoje życie?

Zaparcia czynnościowe – czym są?

Pojęcie zaparć czynnościowych określają tzw. III Kryteria Rzymskie.

Zaparcia czynnościowe rozpoznaje się wtedy, kiedy:

1.Podczas 1/4 wypróżnień pojawiają się 2 lub więcej objawów:

• twarde stolce
• parcie
• uczucie przeszkody odbytu lub odbytnicy
• uczucie niepełnego wypróżnienia
• potrzeba ręcznych manipulacji ułatwiających wypróżnienie
• mniej niż 3 wypróżnienia tygodniowo

2. Luźne stolce występują bardzo rzadko bez stosowania leków przeczyszczających.

3. Brakuje kryteriów dla rozpoznania zespołu jelita nadwrażliwego.

Praktyka pokazuje, że przewlekłe zaparcia mogą występować z wzdęciami, wrażeniem ciężkości w brzuchu, uczuciem niepełnego wypróżnienia, nudnościami, bólami głowy i obniżonym samopoczuciem.

Sprawdź też leki i tabletki na wzdęcia.

Zaparcia czynnościowe – jakie mogą być przyczyny?

Przyczyn przewlekłych zaparć czynnościowych może być bardzo wiele: od złej diety, nieustanne życie w stresie, aż po ciężkie problemy przewodu pokarmowego. Stworzyłam dla Ciebie listę 7 możliwych powodów zaparć.

1. Cywilizacyjne pułapki, czyli nieprawidłowe odżywianie i mała aktywność fizyczna

Bolesne zaparcia mogą być spowodowane małą ilością błonnika na talerzu, a dużą zawartością mięsa, czekoladowych łakoci i białego pieczywa. Jak jest u Ciebie? Pamiętaj, że powstawaniu zaparć czynnościowych sprzyja również siedzący tryb życia. Dowiedziono, że brak ruchu zaburza przebieg wielu procesów w organizmie – w tym spowolnieniu perystaltyki jelit.

Sprawdź też tabletki na zaparcia.

2. Zmienny dobowy rytm dnia i częste podróże

Niestety, praca zmianowa lub częste podróże samochodem i samolotem mogą spowodować u Ciebie zaburzenie pracy jelit, zwłaszcza kiedy rezygnujesz ze śniadań i spożywasz obfite posiłki wieczorem. Kiedy funkcjonujesz innym rozkładem dnia niż na co dzień, to Twoje jelita to zauważają i manifestują bunt w postaci bolesnych zaparć.

3. Negatywne emocje

Stan umysłu ma istotny wpływ na funkcjonowanie jelit. Badania naukowe udowodniają, że ciągły pośpiech, złość, strach lub smutek nasilają wydzielanie hormonów stresu, które zmniejszają produkcję soków trawiennych i spowalniają ruchy jelit.

Sprawdź też zioła i suplementy na dobry nastrój.

4. Brak czasu na skorzystanie z ubikacji

Celowe hamowanie wypróżnienia, które wynika z trybu życia, może powodować zaleganie mas kałowych. Powoduje to przedłużone rozciąganie bańki odbytnicy, co prowadzi do obniżenia progu jej wrażliwości na bodziec, który naturalnie wyzwala odruch defekacji. Jeśli taka sytuacja powtarza się regularnie, dochodzi do utrwalenia niskiej reaktywności odbytnicy i w rezultacie do przewlekłych zaparć czynnościowych.

5. Strach przed bólem parcia

Punkt ten jest bezpośrednio związany z czynnikami psychicznymi i zbyt rzadkim korzystaniem z ubikacji. Jeśli z różnych powodów powstrzymujesz się przed wypróżnianiem, to stolec dłużej zalega w jelitach i stopniowo twardnieje. Każda zwłoka z oddaniem stolca może być bardziej bolesna i będzie prowadzić do powstania hemoroidów. Tym sposobem historia zatacza koło – rzadkie korzystanie z toalety powoduje zaparcia – zaparcia wywołują ból – strach przed bólem powoduje rzadsze korzystanie z toalety.  

Sprawdź też kremy, czopki i maści na hemoroidy.

6. Niektóre przyjmowane przez Ciebie leki

Zbadano, że problem przewlekłych zaparć może wystąpić przy stosowaniu leków na depresję, na nadciśnienie, antyhistaminowych, niektórych leków przeciwbólowych, środków antykoncepcyjnych, a także preparatów żelaza i wapnia. Jeśli na co dzień zażywasz jakieś leki, to sprawdź w ulotce, czy zaparcia nie są wymienione wśród możliwych działań niepożądanych. Poproś swojego lekarza, żeby zamienił Ci lek na taki, który nie będzie wywoływał skutków ubocznych.

7. Zaparcia jako możliwy zwiastun choroby

Zaparcia mogą być czasami sygnałem poważniejszych chorób, jak niedrożność jelit, zwężenie w przebiegu zapalnych chorób jelit, niedrożności przewodu pokarmowego, a nawet raka jelita grubego. W przypadku przedłużających się problemów z wypróżnianiem lepiej udaj się do specjalisty, żeby wykonać badania diagnostyczne.