Zwierzę wsparcia emocjonalnego − jak zwierzaki pomagają w czasie pandemii?

Przykładem takich zaburzeń jest:

• depresja,
• lęki, niepokoje,
• nadpobudliwość psychoruchowa czy ADHD,
• zaburzenia poznawcze.

Rekomendacja psychiatry powinna zwierać wyjaśnienie, w jaki sposób życie lub aktywność chorego jest ograniczona przez dane zaburzenie oraz jak zwierzę wsparcia emocjonalnego ma pomóc w leczeniu. Poczucie dyskomfortu lub najzwyczajniej chęć posiadania zwierzęcia przy sobie nie będzie wystarczającym powodem do wydania takiego dokumentu.

Nie mniej istotne jest zapewnienie, że chory znajduje się obecnie w trakcie leczenia u specjalisty, który wydał właśnie to konkretne zaświadczenie. Certyfikaty uzyskane za opłatą przez portale internetowe mogą nie być akceptowane. Nawet jeśli internetowa usługa zawiera w pakiecie konsultację specjalisty, nie jest to lekarz prowadzący terapię osoby zainteresowanej. W praktyce, szczególnie w liberalnych stanach USA takich jak Kalifornia, internetowy wydruk wystarcza.

Sprawdź też, o czym świadczą wahania nastroju.

Po pozytywnej opinii zwierzę otrzymuje „licencję” (zwykle na 12 miesięcy) na określony czas, którą następnie można odnowić. Nie oznacza to jednocześnie, że po jej wygaśnięciu psa lub kota należy oddać! Jedyną tego konsekwencją jest to, że pies lub kot traci swój specyficzny immunitet.

A do czego upoważnia dokument ESA? Opiekunowie „pracujących” pupili mogą domagać się zwolnienia z wybranych restrykcji dotyczących zakwaterowania, czy to w hotelach, czy w wynajmowanych mieszkaniach, jak i w podróżach lotniczych (zwierze może przebywać na pokładzie samolotu, a nie w luku bagażowym). Pies taki na ogół może też wchodzić do restauracji czy sklepów, nawet jeżeli w miejscach takich obowiązuje zakaz wprowadzania zwierząt.

W Polsce instytucja zwierzęcia wsparcia emocjonalnego nie jest prawnie usankcjonowana. 

Sprawdź też, jak radzić sobie ze stresem.

Podróże lotnicze z pupilem na pokładzie

Certyfikat staje się przydatny na przykład w trakcie podróży lotniczych lub w momencie wynajmu mieszkania w podróży. Linie lotnicze wymagają wypełnienia dodatkowych formularzy do 48 godzin przed wylotem. Jako że zwierzę wsparcia emocjonalnego nie zostaje specjalnie przeszkolone, przewoźnik wymaga obszernej dokumentacji przed dopuszczeniem pupila do podróży. Właściciel musi potwierdzić m.in. że zwierzę jest szczepione, zdrowe i nie stanowi zagrożenia dla innych. Znany jest przypadek pitbula zarejestrowanego jako zwierzę wsparcia, który ugryzł 2 pracowników Delta Air Lines w 2018 roku. Po tym epizodzie linie zakazały wprowadzania pitbulów i podobnych ras psów na pokład przedziału pasażerskiego samolotu. Inne wymagania dotyczą zwierząt „specjalistycznych”, tzw. service dogs, czyli np. psów przewodników czy zwierząt towarzyszących ludziom chorym na padaczkę. Tu przepisy wewnętrzne linii lotniczych są mniej restrykcyjne.

Zwierzęta ESA nie muszą mieć specjalnego oznaczenia ani przywieszki wskazującej na ich rolę, ale są specjalne kamizelki stworzone z myślą o nich. Badaczka A. Laurent-Simpson zwraca uwagę na psychologiczny wymiar decyzji o oznaczeniu zwierzęcia wsparcia emocjonalnego – to tak naprawdę wybór pomiędzy utratą niewidocznej natury zaburzenia, a ujawnieniem choroby przed społeczeństwem, którego system wartości ukierunkowany jest na sukces.

Jak wygląda sytuacja w momencie szukania zakwaterowania?

Zgodnie z amerykańską ustawą Fair Housing Act (FHA) właściciele nie mogą dyskryminować osób podróżujących ze zwierzętami ESA. Chodzi o miejsca, w których normalnie przebywanie ze zwierzęciem nie jest dozwolone. Tak naprawdę każde zwierzę, każdej rasy może być brane pod uwagę jako zwierzę oferujące wsparcie emocjonalnie.

Zwierzę wsparcia emocjonalnego w czasie pandemii

Świat może być stresującym miejscem, a zmartwienia życia codziennego bywają przytłaczające, zwłaszcza w dobie pandemii. Żeby poradzić sobie z tymi uczuciami, wiele osób szuka pocieszenia w zwierzętach domowych, które zapewniają wsparcie nie tylko osobom chorym. Obecnie postrzega się je jako agentów socjalizacji i dostawców wsparcia społecznego. Przebywanie z pupilem w pustym domu pomaga radzić sobie z samotnością i w znacznym stopniu poprawia samopoczucie. Przeczytaj także artykuł: Zaburzenia adaptacyjne: jak oswoić zmianę w życiu?

Zwierzę w domu może mieć pozytywny wpływ na Twoje serce. Przykładowo, koty obniżają poziom stresu − głaskanie i mruczenie kota daje efekt uspokajający. Liczne badania i sondaże przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazały, że ludzie (zwłaszcza kobiety) wolą spać ze swoimi kotami niż ze swoimi partnerami. Niedawne badanie przeprowadzone przez Mayo Clinic Center wskazuje, że 41% właścicieli kotów spało lepiej dzięki ich obecności. Nie jest to regułą. Wiele zależy od charakteru pupila i jego wieku. Z czasem zwierzęta potrafią dostosować się do rytmu snu właściciela, ale zdarzają się odstępstwa od tej reguły. Mimo wszystko wykazano, że koty łagodzą stres na wiele różnych sposobów, po prostu będąc sobą. Kontakt z kotem może spowodować, że Twoje ciało zacznie wytwarzać hormony obniżające poziom stresu. Dzięki temu spada tętno i ciśnienie krwi, a poziom lęku normalizuje się.

Dodatkową korzyścią, która wynika z posiadania kota, jest jego towarzystwo i pozytywny wpływ tej przyjaźni na zdrowie psychiczne. Posiadanie kota może pomóc ludziom zwalczać samotność i zapewnia jakiś cel. Gdy zwierzę reaguje na Ciebie, polega na Tobie i kocha Cię w tak prosty i bezinteresowny sposób, odczuwasz wiele pozytywnych bodźców. Jeśli doświadczasz negatywnych emocji w relacjach międzyludzkich, więź z pupilem będzie przyjemną odskocznią.

Koty mają reputację zwierząt powściągliwych i mniej przywiazanych do ludzi. Jednak znane są przypadki, gdy ocaliły życie swoich właścicieli. Jeden z kotów w Wielkiej Brytanii zawsze ostrzega swojego właściciela, gdy zbliża się atak epilepsji. Rozpowszechniła się także historia kota z Montany, który obudził właścicieli, gdy zaczęła przeciekać rura gazowa. Strażacy powiedzieli parze, że dom mógłby wylecieć w powietrze, gdyby nie interwencja kota.

Sprawdź też zioła na depresję i nerwicę.

Dom tymczasowy czy pełna adopcja?

Wbrew pozorom adopcja zwierzaka nie jest łatwa i wymaga spełnienia odpowiednich warunków.

Zanim podejmiesz decyzję odpowiedz sobie na kilka ważnych pytań:

• Czy Twoi współlokatorzy lub domownicy lubią i akceptują zwierzęta?
• Czy masz czas, chęci i środki, żeby zapewnić zwierzęciu wymaganą opiekę?
• Czy masz przyjaciela, który zaopiekuje się pupilem w czasie Twojego wyjazdu?

Poza licznymi korzyściami, które zapewnia posiadanie czworonożnego przyjaciela, nie można zapominać o obowiązkach. Decydując się na adopcję czy zapewnienie tymczasowego lokum, musisz pomyśleć również o komforcie zwierzaka. Niektóre rasy psów czy nawet konkretne jednostki są bardziej aktywne i wymagające − każdy pies ma swoją osobowość i charakter. Codzienna dawka ruchu jest niezbędna, żeby utrzymać je w dobrej kondycji zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Jednak jork czy niewielki jamnik nie będzie potrzebował tylu godzin biegania co hasky czy bokser.

Koty domowe również potrzebują ruchu, codziennej zabawy, miejsc, po których mogą się wspinać, czystej kuwety i regularnej pielęgnacji, np. czesania sierści. Zanim zdecydujesz się na pełną adopcję, wypróbuj inne opcje. Możesz na jakiś czas zaopiekować się psem czy kotem przyjaciela lub sąsiadki, żeby zobaczyć, jak sprawdzasz się w roli opiekuna. W czasie pandemii popularnym rozwiązaniem stały się też domy tymczasowe, a więc przygarnięcie zwierzęcia ze schroniska i pełna opieka nad nim do czasu, zalezienia podopiecznemu stałego domu.

Źródła:

1. Laurent-Simpson A.: Considering the Emotional Support Animal: The “Pharmaceuticalization” of Companion Animals. W: Animals in Human Society [online], str. 43, 2016 [dostęp: 18.12.2020]. Dostępny w Internecie: https://books.google.pl/books?id=uqy6CgAAQBAJ&pg=PR7&source=gbs_selected_pages&cad=2#v=onepage&q&f=false
2. How to Certify an Emotional Support Dog. W: ESA Doctors [online] Aktualizacja: 01.02.2020 [dostęp: 18.12.2020]. Dostępny w Internecie: https://esadoctors.com/how-to-certify-an-emotional-support-dog/
3. Chelsy Ranard: The Catnip Times. How Cats Help Improve Mental Health. W: AKC REUNITE [online]. [dostęp: 18.12.2020]. Dostępny w Internecie: https://www.akcreunite.org/catsimprovementalhealth/