Alergia kontaktowa częściej zdarza się u dorosłych niż u dzieci

Czy zdarzyła Ci się sytuacja, że po noszeniu nowej bransoletki czy zegarka, na Twoim nadgarstku wyskoczyła swędząca, rumieniowata zmiana? Masz surowicze pęcherze na uszach po nowych kolczykach? A może po zastosowaniu maści z antybiotykiem Twoje dziecko ciągle się drapie? Istnieje całkiem spore prawdopodobieństwo, że to alergia kontaktowa. Zobacz, czym ona jest, jakie daje objawy i jak się jej pozbyć?

Alergia kontaktowa − co to jest?

Żyjemy w środowisku przepełnionym rozmaitymi alergenami. Twój organizm ma z nimi styczność właściwie nieustannie − są w kosmetykach, odzieży, jedzeniu, a nawet w powietrzu. Objawy alergii kontaktowej mają bardzo negatywny wpływ na jakość życia pacjentów, ograniczają możliwość pracy w określonych zawodach, rozwój zainteresowań czy nawet wykonywanie tak banalnych czynności, jak mycie rąk mydłem.

Skoro alergenów jest aż tyle, dlaczego alergia kontaktowa pojawia się właśnie na skórze? Odpowiedź jest banalnie prosta − skóra to narząd, dzięki któremu człowiek kontaktuje się z otoczeniem, a jednocześnie pierwsza linia obrony przed drażniącymi czynnikami. Przykładem takich czynników są między innymi alergeny kontaktowe.

Sprawdź też, czym jest wyprysk kontaktowy.

Choć alergia kontaktowa może pojawić się u pacjenta w każdym wieku, nawet u niemowląt, dużo częściej występuje u osób dorosłych. Rzadziej występuje alergia kontaktowa u dzieci. Jej objawy, dopóki nie są bardzo intensywne, często są bagatelizowane przez pacjentów, którzy wiążą je z nieprawidłową pielęgnacją i oczekują, że zwykły krem pomoże. Okazuje się jednak inaczej!

Alergia kontaktowa − objawy

Objawy alergii kontaktowej nie są widoczne na skórze w chwili pierwszego zetknięcia się z czynnikiem uczulającym. Musi minąć kilka dni, żeby organizm, przez wyprodukowanie specjalnego rodzaju komórek układu immunologicznego, czyli limfocytów, nauczył się rozpoznawać alergen. W najprostszych słowach można powiedzieć, że układ immunologiczny po pierwszym zetknięciu się z alergenem uczy się go identyfikować, żeby przy kolejnym „spotkaniu” rozwinąć reakcję obronną, czyli alergię kontaktową.

Objawy alergii kontaktowej początkowo pojawiają się w miejscu zadziałania alergenu. Gdzie najczęściej? Wszystko zależy zarówno od rodzaju alergenu, jak i kontaktu z nim. Jeśli masz uczulenie na nikiel, wtedy zmiany skórne występują się na nadgarstku, w miejscu kontaktu skóry z zegarkiem, na brzuchu, gdzie guzik lub metalowe elementy paska przylegają do skóry.

Sprawdź też, co to jest alergia krzyżowa.

Możliwa jest też alergia kontaktowa na twarzy, gdy skórę uczulają metalowe elementy okularów. Najczęściej jednak występuje alergia kontaktowa na dłoniach, bo to właśnie dłonie mają styczność z największą ilością alergenów.

Do najczęstszych objawów alergii kontaktowej o ostrym przebiegu należą:

• grudki na rumieniowym podłożu ze skłonnością do zlewania się
• grudki sączące
• powstawanie pęcherzy wypełnionych treścią surowiczą
• wtórne tworzenie się nadżerek i strupów

Przewlekła alergia kontaktowa pozbawiona jest ostrych objawów jak pęcherzyki czy sączenie, skóra natomiast staje się szorstka, naskórek jest wyraźnie pogrubiały i może też pękać tworząc bolesne rozpadliny. Wspólnym objawem dla ostrych i przewlekłych skórnych zmian alergicznych jest silny świąd.

Sprawdź też maści i żele na alergiczne zmiany na skórze.

Alergia kontaktowa − co Cię uczula?

Do najczęstszych alergenów kontaktowych wśród u osób dorosłych należą metale. Podobnie jest w przypadku alergii kontaktowej u dzieci, które przede wszystkim uczulają się na nikiel, chrom i kobalt. Poza metalami, czynnikami uczulającymi są składniki perfum, np. olejki eteryczne, mieszanki zapachowe, aminy aromatyczne, guma, miejscowe leki jak neomycyna, miejscowe środki znieczulające − benzokaina, lanolina, żywice epoksydowe czy propolis.  

Alergia kontaktowa − jak wykryć?

Żeby rozpoznać alergen, który jest przyczyną wyprysku kontaktowego, lekarz zleca wykonanie u pacjenta płatkowych tekstów skórnych. Standardowy zestaw zawiera 30 alergenów, w tym metale, detergenty, substancje zapachowe i kosmetyczne. Alergeny umieszczane są na skórze pleców przy pomocy plastra, następnie, po jego zdjęciu dokonuje się dwóch odczytów. Lekarz ocenia, czy i jaka reakcja nastąpiła w miejscu kontaktu z alergenem. Zobacz, na czym polegają takie testy w artykule: Testy alergiczne skórne - na czym właściwie polegają?

Alergia kontaktowa − leczenie

Leczenie alergii kontaktowej opiera się przede wszystkim na unikaniu tego, co Cię uczula. Żaden lek nie jest w stanie skutecznie wyeliminować objawów alergii, jeśli skóra pacjenta będzie cały czas na alergen narażona.

Zarówno ostry jak i przewlekły stan zapalny wymaga leczenia miejscowymi preparatami przeciwzapalnymi, np. z grupy glikokortykosteridów lub inhibitorów kalcyneuryny.

Trzeci filar leczenia, poza unikaniem alergenu i leczeniem przeciwzapalnym, to odpowiednia pielęgnacja. Po wyleczeniu stanu zapalnego skóra potrzebuje kilku tygodni, żeby w pełni się zregenerować, dlatego odpowiednio ją pielęgnuj.

Jeśli któryś z opisywanych tu objawów jest Ci znajomy, możesz mieć problem z alergią kontaktową. Jak najszybciej zgłoś się do dermatologa, który zleci odpowiednie badania, zastosuje leczenie i poradzi, jak odpowiednio dbać o skórę.