Mleczko pszczele – zastosowanie, działanie, właściwości

Od lat wszelkie produkty pszczele cieszą się popularnością ze względu na bogactwo związków aktywnych wspierających odporność i chroniących przed rozwojem wielu chorób. W tym artykule przyjrzymy się mleczku pszczelemu – substancji wydzielanej przez pszczoły do karmienia larw. Okazuje się, że składnik jest cennym produktem o prozdrowotnych właściwościach. Jak wpływa na organizm? Sprawdźmy to! 

Ciekawostki o mleczku pszczelim i jego pochodzeniu 

Mleczko pszczele to gęsta substancja o jasnokremowej barwie wydzielana przez pszczoły robotnice z ich gruczołów gardzielowych. Stanowi pokarm dla larw pszczół przez okres pierwszych 3 dni ich życia i dla królowej lub inaczej matki pszczelej przez całe jej życie. 

Proces pozyskiwania mleczka pszczelego jest dość czasochłonny i wymagający, wobec tego produkt nie jest tak powszechnie dostępny, jak np. miód. Aby go otrzymać, pszczoły zmuszane są do założenia mateczników, tj. komórek, w których rozwijają się larwy matek pszczelich. Następnie po 3 dniach, czyli w momencie, gdy mleczka pszczelego jest najwięcej w mateczniku, larwy zostają usunięte. Mateczniki osiągają niewielkie rozmiary – tylko z jednej komórki można pozyskać ok. 150-230 mg mleczka pszczelego. 

Mleczko pszczele jest dostępne w sprzedaży pod postacią gęstego płynu przypominającego mleko skondensowane. W smaku jest cierpkie i lekko kwaskowate, a jego zapach trudno określić – jest wyrazisty z wyczuwalnym słodkim aromatem miodu. Mleczko można również zakupić jako suplement diety w kapsułkach. Sprawdź np. Royal Jelly Mleczko pszczele 600, suplement diety 

Dowiedz się też, jak wzmocnić odporność organizmu.

Mleczko pszczele – właściwości lecznicze

O prozdrowotnych właściwościach mleczka pszczelego wiedziano już w czasach starożytnych. W Grecji przypisywano mu działanie zwiększające siłę oraz funkcje intelektualne. W krajach azjatyckich sądzono natomiast, że mleczko pszczele pomaga dłużej zachować młodość i sprawność seksualną.  

Obecnie ze względu na wysoką zawartość składników odżywczych, związków biologicznie czynnych i naturalne pochodzenie, mleczko jest zaliczane do żywności funkcjonalnej. Oto jakie są najważniejsze właściwości mleczka pszczelego: 

• Chroni przed rozwojem chorób neurodegeneracyjnych – neuroprotekcyjne działanie mleczka pszczelego opiera się na silnych właściwościach przeciwutleniających, a także zmniejsza stan zapalny mózgu, 
• Działa antybakteryjnie – właściwości te wykazują zwłaszcza białka MRJP (major royal jelly proteins), a także peptydy mleczka pszczelego. Udowodniono, że chronią one m.in. przed zakażeniem bakterią L. monocytogenes, 
• Poprawia odporność – specyficzne białka i kwasy tłuszczowe obecne w mleczku pszczelim stymulują układ immunologiczny, co w efekcie wspiera jego prawidłowe funkcjonowanie. Z tego powodu jest też częstym składnikiem suplementów diety. Sprawdź preparat polecany osobom w okresach osłabionej odporności Ginseng 200, Żeń-Szeń, mleczko pszczele i miód, suplement diety, 
• Przyspiesza gojenie się ran – składniki mleczka pszczelego stymulują fibroblasty do produkcji kolagenu, dzięki czemu rany i podrażnienia skórne szybciej się goją, 
• Reguluje poziom cholesterolui ciśnienia tętniczego krwi – stosowanie mleczka pszczelego zmniejsza poziom cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL w krwi, wpływając tym samym na zmniejszenie ryzyka rozwoju miażdżycy. Naturalnie występująca w mleczku pszczelim acetylocholina przyczynia się do obniżania ciśnienia tętniczego krwi, 
• Wspiera płodność – mleczko pszczele wpływa na regulację poziomu testosteronu, a także zwiększa ruchliwość plemników. Dodatkowo wspiera owulację i produkcję żeńskich hormonów płciowych. Poznaj też preparaty na płodność, 
• Wykazuje właściwości przeciwutleniające – w głównej mierze odpowiadają za to białka MRJP 1–9. Zmniejszają one stres oksydacyjny organizmu i chronią przed rozwojem współczesnych chorób m.in. niealkoholowej choroby stłuszczeniowej wątroby czy chorób serca i układu krążenia. Niektóre suplementy diety dla osób dbających o serce zawierają w swoim składzie mleczko pszczele. Sprawdź np. ApiCard, płyn doustny, suplement diety, 
• Zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów – mleczko pszczele może chronić przed rozwojem nowotworu płuc i jelita grubego. Właściwości te przypisuje się związkowi o nazwie kwas 10-hydroksydekanowy (10-HDA), który hamuje namnażanie komórek nowotworowych, 
• Zmniejsza stan zapalny organizmu – spożywanie mleczka pszczelego zmniejsza wydzielanie cytokin prozapalnych, a także białka CRP. Organizm może dzięki temu uniknąć rozwoju chorób o podłożu autoimmunologicznym i wielu współczesnych schorzeń cywilizacyjnych. 

Mleczko pszczele w kosmetyce

Pozytywne właściwości mleczka pszczelego są dobrze znane także w przemyśle kosmetycznym.  

• Jest składnikiem m.in. preparatów łagodzących podrażnienia i zaczerwienienia.  
• Ze względu na wysoką zawartość związków o działaniu przeciwutleniającym mleczko dodawane jest również do kremów i serów do twarzy o właściwościach nawilżających, przeciwstarzeniowych i regenerujących. 
• Naturalne mleczko pszczele możesz także wykorzystać do stworzenia domowej maseczki do twarzy. Do jej przygotowania użyj po jednej łyżce takich składników, jak miód, jogurt naturalny i płatki owsiane. Do całości dodaj niewielką ilość mleczka pszczelego. Po dokładnym wymieszaniu wszystkich składników nałóż gotową maseczkę na twarz na ok. 10 minut, a następnie dokładnie spłucz i osusz twarz. Ostatnimi czasy stały się popularne także maseczki do twarzy w płachcie, które w swoim składzie zawierają m.in. mleczko pszczele. Sprawdź np. Orjena odżywcza maska do twarzy w płachcie z mleczkiem pszczelim lub Pax Moly Real Gold Mask Pack maska w płachcie z mleczkiem pszczelim. 

Mleczko pszczele – zastosowanie w kuchni 

Mleczko pszczele w naturalnej postaci często kojarzy nam się z miodem, lecz w smaku w ogóle go nie przypomina. Zwykle stosuje się je w celach profilaktycznych, rzadziej jako dodatek do potraw. Jednakże, aby móc czerpać jak najwięcej korzyści zdrowotnych, mleczko można łączyć z różnymi pokarmami.  

• Mleczko dodaje się do jogurtu, owsianki czy koktajlu. Można je także wymieszać z dżemem, galaretką bądź miodem.  
• Co ciekawe niektóre miody są wzbogacane mleczkiem pszczelim, co tylko zwiększa jego potencjał zdrowotny. 
• Ważne jest, aby nie łączyć mleczka pszczelego z produktami poddanymi działaniu wysokich temperatur, ponieważ sprzyja to dezaktywacji i utracie cennych składników. 
• Niektórzy polecają umieszczać niewielką ilość mleczka pszczelego pod językiem i pozostawić, aż do całkowitego rozpuszczenia. W ten sposób zostanie najszybciej przyswajane przez organizm. 

Sprawdź też, jakie zioła na odporność są najlepsze. W momencie, gdy naturalne sposoby wzmacniania odporności nie wystarczają, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. W niektórych przypadkach zasadne może być wprowadzenie leków na odporność. 

Mleczko pszczele a alergia

Mleczko pszczele może wywoływać reakcje alergiczne. Substancji powinny unikać osoby ze stwierdzoną alergią na ten produkt, jak i na pozostałe wyroby pszczelarskie. Do typowych objawów alergii zaliczają się m.in. świąd, obrzęk naczynioruchowy oraz wyciek z nosa. W zaawansowanych przypadkach dochodzi do wystąpienia astmy i wstrząsu anafilaktycznego. 

Mleczko pszczele w ciąży 

Spożywanie mleczka pszczelego wiąże się z dostarczaniem dużej ilości prozdrowotnych składników odżywczych, które pozytywnie wpływają na rozwój ciąży. Co więcej, mleczko pszczele cechuje się wysokim stopniem bezpieczeństwa i zwykle nie odnotowuje się skutków ubocznych po jego spożyciu. Produkt w naturalnej postaci jest ogólnie bezpieczny dla kobiet w ciąży. Pamiętaj jednak, by przed jego spożyciem skonsultować się z lekarzem prowadzącym, zwłaszcza jeśli przyjmujesz leki lub istnieje u Ciebie ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych. To samo tyczy się suplementów diety z mleczkiem pszczelim. Jeśli jesteś w ciąży i planujesz rozpocząć suplementację, niezwłocznie skonsultuj to ze specjalistą. 

Sprawdź preparaty i tabletki na laktacje. 

Mleczko pszczele – przeciwwskazania  

Mleczko pszczele przede wszystkim nie powinno być spożywane przez osoby, u których stwierdzono alergię na ten składnik.  

• Ze względu na obecność składników obniżających cholesterol i ciśnienie tętnicze krwi, nie łącz go z lekami na nadciśnienie, suplementami naturalnie obniżającymi ciśnienie i lekami na cholesterol. 
• Mleczko pszczele może wchodzić w interakcję z warfaryną – lekiem wpływającym na zmniejszenie krzepliwości krwi. Takie połączenie może skutkować wystąpieniem krwotoków i siniaków. Wobec tego podczas kuracji warfaryną należy całkowicie zrezygnować ze stosowania mleczka pszczelego. 

Mleczko pszczele – skutki uboczne

Wśród większości osób mleczko pszczele jest dobrze tolerowane i nie wywołuje skutków ubocznych nawet podczas przyjmowania go w dużych ilościach. Pewne skutki uboczne mogą wystąpić u osób z alergią na produkty pszczele i astmatyków. Stosowanie na skórę mleczka pszczelego również nie powinno być problematyczne. W bardzo rzadkich przypadkach pojawia się wysypka lub podrażnienie. 

Mleczko pszczele – podsumowanie 

Osoby chcące wzmocnić swoje zdrowie i odporność z pewnością powinny wypróbować mleczka pszczelego. Produkt wyróżnia się wysoką zawartością wielu cennych składników, których nie znajdziemy w popularnych produktach spożywczych. Mowa tutaj m.in. o specyficznych białkach czy kwasach tłuszczowych. Poza wpływem na naszą kondycję zdrowotną wspiera także skórę i działa odmładzająco. Jednak istnieją pewne przeciwwskazania do jego spożywania. Są to zwłaszcza stwierdzone przypadki alergii na mleczko pszczele i przyjmowanie leków na układ krążenia. Jeśli chcesz włączyć mleczko pszczele do swojej diety, a masz wątpliwości czy będzie dla Ciebie bezpieczne, poproś o poradę lekarza lub dietetyka. 

Źródła:

1. Barszcz W., Zastosowanie produktów pszczelich w kosmetologii i dermatologii, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/08/ACM-2022-04-v5-Barszcz-PL.pdf [dostęp 11.01.2024 r.]
2. Collazo N., Carpena M. i in., Health Promoting Properties of Bee Royal Jelly: Food of the Queens, https://bibliotecadigital.ipb.pt/bitstream/10198/24433/1/25.pdf [dostęp 11.01.2024 r.]
3. Majewska E. i in., Wartość odżywcza i antyoksydacyjna produktów pszczelich, https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2016/Nr%203/BR%203_2016%20art%2029%20s%20360-364.pdf [dostęp 11.01.2024 r.]
4. Rao Pasupuleti V. i in., Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28814983/ [dostęp 11.01.2024 r.]