Jakie zioła na odporność? Przegląd i zastosowanie ziół wspierających system immunologiczny
Spis treści
Wśród szerokiej grupy roślin leczniczych nie brakuje takich, które usprawniają funkcjonowanie układu immunologicznego i tym samym zwiększają odporność organizmu. Dzięki nim można uniknąć infekcji lub skrócić czas leczenia. Jakie zioła na odporność najlepiej wybierać? Jak je stosować?
Jak naturalnie budować odporność?
Budowanie odporności to proces ciągły, zależny od różnych czynników obejmujących m.in. nawyki, sposób żywienia i tryb pracy. W pewnych warunkach dochodzi do zaburzeń układu immunologicznego, w rezultacie odporność jest osłabiona. To otwarta furtka dla infekcji. Powinno się walczyć z tym w szerszym zakresie, tzn. prowadzić różnorodne działania, docierając do źródeł problemu.
Pozytywne działania obejmują:
- Zdrowy i niezakłócony sen (przynajmniej osiem godzin w ciszy),
- Ograniczenie czynników stresotwórczych i przyjmowanie suplementów zmniejszających poziom stresu,
- Zrównoważoną dietę (w większym stopniu skupiająca się na warzywach i owocach),
- Picie odpowiedniej ilości wody (2-2,5 l dziennie),
- Aktywność fizyczną,
- Przyjmowanie witaminy D i korzystanie z dobrodziejstwa ziołolecznictwa.
W naturze nie brakuje również roślin leczniczych, które pomagają człowiekowi w budowaniu odporności, przeciwdziałają infekcjom, a nawet je zwalczają. Jakie zioła pić na odporność? Poniżej przedstawiono najlepsze z nich.
Najcenniejsze chińskie zioła na odporność
Przy wzmacnianiu odporności w sukurs przychodzi Tradycyjna Medycyna Chińska. Zgodnie z jej założeniami dobre zioła wspierające odporność to m.in. jiaogulan i traganek chiński.
Jiaogulan (Gynostemma)
Pnącze, które można kupić w formie rozdrobnionych liści lub kapsułek. Uprawia się je również na balkonie (od wiosny do jesieni). Jest nazywane „chińskim ziołem nieśmiertelności”. Pierwsze wzmianki o roślinie pochodzą z czasów Dynastii Ming. Zhu Xjan określił ją w Materii Medicae for Femine właśnie jako zioło wzmacniające organizm. W rzeczywistości gynostemma należy do grupy ziół adaptogennych, dzięki czemu ma znacznie szersze działanie i dostosowuje się do potrzeb organizmu. Głównymi związkami aktywnie czynnymi są saponiny. Naukowcy wyodrębnili ponad sto związków należących do tej grupy, osiem ma taką samą strukturę jak w żeń-szeniu. Ważne działanie poza wzmacnianiem odporności to obniżanie poziomu cholesterolu i cukru we krwi.
Sprawdź też leki, preparaty i suplementy dla diabetyków.
Traganek chiński, błoniasty (Astragalus membranaceus)
Wykorzystywany jako roślina lecznicza od ponad 2 tysięcy lat. Surowcem jest korzeń, który stosuje się najczęściej w formie odwarów (należy go gotować przez 15-20 min). Chińczycy dodają sproszkowany korzeń również do potraw. Regularne stosowanie produktów opartych na bazie traganka zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji (głównie dotyczących dróg oddechowych) i wspomaga oczyszczanie organizmu.
Dobre zioła na odporność dostępne w domu i ogrodzie
Najlepsze zioła na odporność organizmu są szeroko dostępne – uprawia się je w ogrodzie, a nawet na parapecie. Do tej grupy zalicza się czosnek, anginowiec, żyworódka, aloes i czystek. Surowce można pozyskiwać wtedy na bieżąco. Dobrym rozwiązaniem jest również korzystanie z suplementów opartych na bazie tych roślin.
Czosnek (Allium) – to roślina lecznicza, która jest traktowana jako silny naturalny antybiotyk. Czosnek poza bakteriami zwalcza grzyby i wirusy. Skraca czas trwania infekcji. Głównym związkiem aktywnie czynnym czosnku jest allicyna. Suplement ma przewagę nad ząbkami czosnku – aplikacja nie wiąże się z występowaniem nieprzyjemnego zapachu z ust. Suplementacja czosnkiem powinna być wykonywana przez cały rok, nie tylko doraźnie.
Sprawdź też czosnek w tabletkach i kapsułkach.
Anginowiec, pelargonia szorstka (Pelargonium graveolens) – to popularna roślina doniczkowa wydzielająca przyjemny zapach. Jej główne, powszechnie znane zastosowanie to zwalczanie bólu uszu. Jednocześnie liście wykorzystuje się do walki z infekcjami. Zawierają związki o właściwościach antybakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwgrzybicznych. Suplementem jest liść.
Żyworódka (Kalanchoe daigremontiana) – to charakterystyczna roślina, która wykształca sadzonki z korzonkami na brzegach swoich liści. Jednocześnie jest cennym naturalnym lekiem zapobiegającym infekcjom, działającym przeciwzapalnie, regenerująco i immustymulująco. To m.in. skarbnica witaminy C i soli mineralnych.
Aloes (Aloe vera) – egzotyczny sukulent jest najczęściej stosowany zewnętrznie – na rany i schorzenia dermatologiczne. Suplementy i soki z aloesu warto pić również dla wzmocnienia odporności. Aloes ma właściwości przeciwnowotworowe, a przy tym odżywia organizm, uzupełniając niedobory makro- i mikroelementów.
Sprawdź też aloes w tabletkach.
Czystek (Cistus) – zawiera m.in. antyoksydanty, które wzmacniają odporność, opóźniają procesy starzenia i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. Często stosuje się go przeciw grypie i przeziębieniu.
Jak stosować zioła na odporność?
Najłatwiejszym sposobem wzmacniania odporności z wykorzystaniem ziół jest suplementacja kapsułkami, tabletkami, sokami lub proszkiem. Trzeba kierować się zaleceniami producenta i nie przekraczać zalecanych dawek. W przypadku samodzielnego przyrządzania receptur, warto je ujednolicić. Surowiec każdorazowo powinno się rozdrobnić.
- Liście (anginowiec, żyworódka, czystek, aloes) najczęściej aplikuje się w formie naparów. Zaparza się je jak herbatę, najlepiej pozostawić do wystygnięcia pod przykryciem.
- Z korzeni (traganek, żeń-szeń) zaleca się sporządzać odwary. Surowiec trzeba po prostu gotować przez ok. 15 minut. Dziennie należy pić zwykle jedną szklankę, można rozdzielić to na 2-3 razy.
- Dodatkowo z aloesu przygotowuje się m.in. soki, syropy i nalewki.
- Z kolei traganek i czosnek są używane jako przyprawy.
Zioła na odporność a przeciwwskazania
Świeżego czosnku nie powinno się spożywać przy nieżycie żołądka, jelit i chorobie przeciwzakrzepowej. Przy stosowaniu leków przeciwzakrzepowych, a także uspokajających i na nadciśnienie lepiej zrezygnować ze spożywania jiaogulan. Żyworódka nie jest zalecana przy zaburzeniach czynności przewodu pokarmowego. W przypadku pozostałych ziół nie ma większych przeciwwskazań.
Każdorazowo szczególną ostrożność powinny zachować również kobiety w ciąży i matki karmiące. Suplementację ziołami na odporność warto skonsultować z lekarzem.
Dobrodziejstwa ze stosowania ziół - podsumowanie
Zioła na odporność to naturalny sposób na ograniczenie uciążliwych bądź groźnych chorób. W zdecydowanej większości można je przyjmować bez ryzyka wystąpienia skutków ubocznych. Podobnie jak w wielu innych przypadkach sprawdza się tutaj powiedzenie: lepiej zapobiegać niż leczyć.
Źródła:
- Senderski; Prawie wszystko o ziołach; Podkowa Leśna 2007; Wydawca M. E. Senderski.
- B-E van Wyk, M. Wink; Rośliny lecznicze świata; Wrocław 2004; MedPharm Polska
- Karmańska A.; Gynostemma Penthaphyllum – chińska herbata; 4/2013; Bromat. Chem. Toksykol; XLVI. Str. 474 – 484.
- Kwiecień M.; Winiarska-Mieczan A.; Czosnek jako zioło kształtujące właściwości prozdrowotne, 2011; Probl Hig Epidemiol; 92(4): 810-812.