Pocenie się w nocy – co oznacza?

Nocne poty to inne określenie na nadmierne pocenie się w nocy. Dla wielu osób to niekomfortowy i wstydliwy aspekt życia. W większości przypadków nie jest to poważny objaw, chociaż może być również spowodowany przez niektóre schorzenia czy stosowanie pewnych leków.

Dlaczego pocimy się w nocy?

Nocne poty odnoszą się do nadmiernego pocenia się w nocy. Jeśli utrzymujesz wysoką temperaturę w sypialni lub śpisz w zbyt grubych ubraniach, pocenie się podczas snu będzie całkowicie normalne. Aby odróżnić poty spowodowane przyczynami medycznymi od tych, które występują w zbyt ciepłym otoczeniu, lekarze te pierwsze, nazywają silnymi uderzeniami gorąca. Mogą one prowadzić do przemoknięcia bielizny i pościeli, a nie jest to związane z przegrzaniem środowiska. 

W jednym z badań, któremu poddano 2 267 pacjentów odwiedzających lekarza pierwszego kontaktu, 41% z nich zgłosiło, że w ciągu ostatniego miesiąca doświadczyło nocnych potów. Można powiedzieć, że nadmierne pocenie się w nocy jest powszechne. Zauważ, że zaczerwienienie (ciepło twarzy lub tułowia) również może być trudne do odróżnienia od prawdziwych nocnych potów.

Nocne poty – przyczyny

Istnieje wiele przyczyn nocnych potów. Aby znaleźć ich źródło, lekarz musi uzyskać dostęp do Twojej szczegółowej historii medycznej oraz zlecić badania. Poniżej znajdziesz 10 najczęstszych powodów, które mogą odpowiadać za nadmierną potliwość w nocy.

1. Menopauza

Uderzenia gorąca związane z menopauzą mogą wystąpić w nocy i powodować pocenie się. Jest to bardzo częsta przyczyna tej przypadłości u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Pamiętaj, że uczucie ciepła i inne objawy przekwitania mogą poprzedzać rzeczywistą menopauzę (zanik miesiączki) o kilka lat.

Dowiedz się więcej na temat menopauzy: Menopauza − co warto wiedzieć o czasie przekwitania?.

2. Nadmierna potliwość idiopatyczna 

To stan, w którym organizm chronicznie wytwarza zbyt dużo potu bez możliwej do zidentyfikowania przyczyny medycznej.

3. Bezdech senny

Przypadłość ta objawia się tym, że przestajesz oddychać podczas snu, zwykle nawet kilka razy w ciągu nocy. Do obturacyjnego bezdechu sennego dochodzi, gdy zlokalizowane nad gardłem podniebienie miękkie opada i blokuje drogi oddechowe. Natomiast centralny bezdech senny pojawia się, gdy inne choroby wpływają na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. 

Nocne poty związane z bezdechem sennym nie są niczym niezwykłym. Wyniki badania z 2013 roku, obejmującego 822 osoby z nieleczonym obturacyjnym bezdechem sennym, sugerują, że nadmierne pocenie się w nocy występuje 3 razy częściej u osób z tą właśnie nieleczoną chorobą.

Dowiedz się więcej na temat tej przypadłości: 1,5 milionów Polaków cierpi na zespół bezdechu sennego. Jak mu zapobiegać?.

4. Infekcje

Gruźlica jest infekcją najczęściej kojarzoną z nocnymi poceniem. Inne infekcje bakteryjne, które mogą być również związane z nocnymi potami to:

• zapalenie wsierdzia (zapalenie zastawek serca),
• zapalenie kości i szpiku (stan zapalny w obrębie kości spowodowany infekcją),
• ropnie (na przykład okołomigdałkowe i okołoodbytnicze, czyraki, ropień wyrostka robaczkowego),
• zakażenie HIV (AIDS).

5. Nowotwory

Nocne poty są wczesnym objawem niektórych nowotworów, np. chłoniaka. Osoby z niezdiagnozowaną chorobą nowotworową często mają jednak również i inne objawy, takie jak niewyjaśniona utrata wagi i stany podgorączkowe.

6. Antydepresanty

Leki przeciwdepresyjne są powszechnym rodzajem preparatów, które mogą być przyczyną nocnych potów. Stosowanie każdego rodzaju z tych produktów, takich jak trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) oraz nowsze: wenlafaksyna i bupropion, może skutkować nocnymi potami jako efektem ubocznym. Występują one u od 8% do 22% osób przyjmujących leki przeciwdepresyjne.

7. Leki przeciwgorączkowe

Leki stosowane w celu obniżenia gorączki, takie jak aspiryna i paracetamol, mogą nasilać pocenie w nocy. Również sterydy, takie jak kortyzon, prednizon i prednizolon, będą przyczyniać się do uderzeń gorąca lub nocnych potów. 

8. Hipoglikemia 

Niskie stężenie cukru we krwi często odpowiada za nadmierne poty w nocy. Osoby przyjmujące insulinę lub doustne leki przeciwcukrzycowe mogą mieć spadki stężenia cukru, czyli hipoglikemię, której towarzyszy pocenie się.

9. Zaburzenia hormonalne

Pocenie się lub uderzenia gorąca obserwuje się w przypadku kilku zaburzeń hormonalnych:

• guza chromochłonny nadnerczy (rodzaj choroby, która powoduje nadmierną produkcję hormonów – katecholamin),
• zespołu rakowiaka (nadprodukcja niektórych hormonów przez nowotwory płuc lub układu pokarmowego)
• nadczynności tarczycy (nadmierny poziom hormonów tarczycy).

10. Schorzenia neurologiczne

Niekiedy udar oraz niektóre neuropatie i miopatie mogą powodować zwiększone pocenie się w nocy. Sprawdź, czym jest miopatia nabyta: Miopatia nabyta – skąd bierze się dziwne osłabienie mięśni?.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Jeśli tylko sporadycznie pocisz się w nocy i nie wpływa to znacząco na jakość Twojego snu, nie musisz się tym przejmować. Na wszelki wypadek wspomnij jednak o tym podczas następnej wizyty u lekarza. Jeśli natomiast masz problemy ze snem, regularnie budzisz się zlany potem lub masz inne niepokojące objawy, skontaktuj się z lekarzem.

Sprawdź niektóre potencjalnie poważne objawy, na które warto zwrócić uwagę:

• niewyjaśniona utrata wagi,
• bóle ciała,
• wysoka gorączka i dreszcze,
• przewlekły lub krwawy kaszel,
• biegunka lub ból brzucha.

Twój lekarz pomoże Ci ustalić przyczynę występowania nocnych potów i, jeśli to konieczne, opracować plan leczenia.

Do jakiego specjalisty zgłosić się z nocnymi potami?

Nocne poty są często leczone przez internistów, lekarzy rodzinnych lub ginekologów. Jeśli wiążą się z konkretnymi schorzeniami, warto skonsultować się z danym specjalistą w zależności od diagnostyki i zalecanego leczenia. Najczęściej jest to endokrynolog, neurolog, lekarz chorób zakaźnych lub onkolog.

Leczenie nocnych potów

Najskuteczniejsze leczenie nocnych potów będzie różne dla każdego pacjenta i zawsze powinno być nadzorowane przez lekarza. Niektóre potencjalne metody leczenia obejmują modyfikacje stylu życia, terapię poznawczo-behawioralną oraz leki.

Zmiany w Twoim otoczeniu i stylu życia

Standardowe podejście do nocnych potów, zwłaszcza tych związanych z menopauzą, polega na próbie wprowadzenia prostych zmian, które mogą zminimalizować częstotliwość i nasilenie nocnych potów, jednocześnie poprawiając ogólny stan zdrowia i sen. Zalicza się do nich m.in.:

• spanie w chłodniejszej sypialni,
• noszenie oddychającej bielizny,
• unikanie kofeiny, alkoholu i pikantnych potraw,
• picie zimnej wody,
• utrzymanie prawidłowej masy ciała
• oraz wykorzystywanie technik relaksacyjnych, ułatwiających zasypianie.

Terapia poznawczo-behawioralna

Terapia poznawczo-behawioralna to rodzaj rozmowy, która jest powszechnie stosowana w przypadku problemów zdrowotnych takich jak depresja, stany lękowe i bezsenność. Opiera się głównie na przeformułowaniu negatywnych myśli w celu promowania zdrowszych działań. Badania wykazały, że terapia poznawczo-behawioralna w przypadku uderzeń gorąca i nocnych potów jest w stanie znacząco zmniejszyć ich częstotliwość oraz poprawić nastrój i jakość życia. Pomocne mogą okazać się także tabletki na uspokojenie, które wyciszą Cię przed snem i pozytywnie wpłyną na jego jakość.

Leki

Jeśli zażywasz preparaty, które powodują nocne poty, zmiana leku, jego dawki lub pory zażywania powinna je zniwelować. Jeśli są one spowodowane infekcją lub problemem hormonalnym, odpowiednia kuracja pozwoli na rozwiązanie tego problemu. W przypadku kobiet w okresie menopauzy stosuje się często tabletki na menopauzę, tak zwaną hormonalną terapię zastępczą, która zmniejsza nasilenie pocenia się w nocy. Istnieją również leki na potliwość, które skutecznie ograniczą występowanie tej dokuczliwej przypadłości.

Jak można zapobiegać nocnemu poceniu?

Jeśli nie masz innych objawów, które mogą wskazywać na bardziej niepokojącą przypadłość, wciel w życie poniższe działania, które zminimalizują poty w nocy.

• Zostaw otwarte okna w nocy lub użyj wentylatora.
• Zastąp pluszowe, ciężkie koce oddychającymi lub odprowadzającymi wilgoć prześcieradłami czy też lekkimi kołdrami.
• Spróbuj umieścić worek z lodem pod poduszką, aby zachować chłód podczas snu.
• Użyj chłodnej wody do umycia twarzy przed snem i w nocy.
• Kiedy idziesz spać, przygotuj izolowany kubek lub termos z zimną wodą. Picie przez całą noc pozwoli Ci się ochłodzić, jeśli obudzisz się spocony, i zachować nawodnienie, jeśli będziesz się pocić bardziej niż zwykle.
• Aktywność fizyczna tuż przed snem może przyczynić się do zwiększonej potliwości w nocy. Pamiętaj więc, aby ćwiczenia wykonywać odpowiednio wcześniej przed położeniem się do łóżka.
• Weź chłodny prysznic przed snem.
• Unikaj spożywania pikantnych potraw, palenia papierosów lub picia alkoholu tuż przed pójściem spać.
• Postaw na antyperspiranty, blokujące nadmierne wydzielanie potu.
• Skonsultuj się z lekarzem, jeśli podejrzewasz, że masz infekcję lub inną chorobę.

Pocenie się w nocy – o czym warto pamiętać?

Nocne poty zwykle są nieszkodliwe, ale mogą powodować duży dyskomfort. W niektórych przypadkach stanowią też oznakę choroby, np. menopauzy, bezdechu sennego, zaburzeń hormonalnych lub infekcji. Osoby z niewyjaśnionym nocnym poceniem powinny szukać pomocy medycznej zwłaszcza wtedy, gdy towarzyszą mu inne niepokojące objawy, m.in. takie jak niewyjaśniona utrata wagi ciała lub przewlekły kaszel. 

W leczeniu potów nocnych przydatne są zmiany w otoczeniu i stylu życia, przyjmowanie leków lub terapia poznawczo-behawioralna. Istnieje również wiele sposobów na zapobieganie poceniu się w nocy, takie jak wietrzenie sypialni, przykrywanie się w trakcie snu lekkimi prześcieradłami lub kołdrami czy też unikanie ostrych potraw i wykonywania tuż przed snem ćwiczeń mocno forsujących ciało.

Źródła:

1. Heitz D. Why Am I Expecting Night Sweats?. 2020.
2. Nivin T. 8 Causes of Night Sweats. 2020.
3. Raypole C. Night Sweats: Should You Be Concerned?. 2019.
4. Stoppler M. What Are Night Sweats a Sign Of. 2021.
5. Sunic E. Common Causes of Night Sweats and How to Fix Them. 2020.