Zioła na niestrawność – przegląd najskuteczniejszych gatunków
Spis treści
Jedną z najlepszych metod radzenia sobie z niestrawnością i innymi dolegliwościami układu pokarmowego jest regularne stosowanie ziół. Warto dodawać je do potraw, a dodatkowo pić w formie naparów i odwarów. Jakie zioła na niestrawność są uznawane za najlepsze?
Niestrawność – czym się objawia i skąd się bierze?
Niestrawność (dyspepsja) to zespół objawów obejmujący uczucie pełnego brzucha, wzdęcia, gazy odbijanie, bóle brzucha i zgagę. Najczęściej przyczynę stanowią złe nawyki żywieniowe, np. zbyt późne spożywanie posiłków, jedzenie w pośpiechu, nadmierne porcje, podjadanie, niezdrowa i przetworzona żywność. W dodatku w tradycyjnej polskiej kuchni nie brakuje ciężkostrawnych potraw, które mogą powodować uczucie ciężkości. Niestrawność często dotyka dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży. Dlatego tak ważne jest regularne, a precyzując codziennie korzystanie z ziół wspierających metabolizm i przeciwdziałających temu nieprzyjemnemu schorzeniu.
Jakie zioła na niestrawność? Znane i cenione rośliny lecznicze
Zioła na niestrawność i bóle brzucha wspomagają metabolizm, działają jak apteczne tabletki i preparaty na trawienie i niestrawność i usuwają zbędne produkty przemiany materii. Ich spożywanie pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Dodatkowo działają wiatropędnie, dzięki czemu pozwalają szybciej oczyścić organizm z gazów, zmniejszając uczucie wzdęcia oraz przepełnienia. W ziołolecznictwie takie właściwości ma wiele gatunków roślin, jednak różnią się skutecznością, formą stosowania i zakresem działania.
TOP5 - najlepsze zioła na niestrawność żołądka
Mięta pieprzowa (Mentha piperita) – to jedna z najbardziej znanych roślin wykorzystywanych do zwalczania niestrawności. Wspomaga trawienie i zapobiega zaleganiu gazów. Jest cennym źródłem związków aktywnie w czynnych, w tym mentolu, flawonoidów, kwasu galusowego, kwasu chlorogenowego i związków mineralnych. W celach leczniczych najczęściej stosuje się ją w formie naparu. Zaleca się stosować doraźnie przy wystąpieniu nieprzyjemnych dolegliwości.
Szklankę zaparzonej mięty można pić po 1/3 na raty (np. co godzinę). Optymalne jest stosowanie świeżego, aromatycznego surowca, choć powszechnie można kupić suszoną miętę, np. Tylko Natura Mięta fix, zioła do zaparzania. Ponadto miętę można wykorzystywać do sporządzania smacznych napojów, a także przyprawiania dań. To ceniona przyprawa w kuchni brytyjskiej i francuskiej.
Dowiedz się więcej na temat właściwości, zastosowania i korzyści spożywania mięty pieprzowej.
Kminek zwyczajny (Carum carvi) – charakteryzuje się specyficznym smakiem i prawdopodobnie właśnie to odpowiada za jego mniejszą popularność (w porównaniu z miętą). Owoce i ziele kminku wykorzystuje się do sporządzania naparu bądź nalewki. Ma szerokie zastosowanie. Nie tylko wspomaga trawienie, ale także zwiększa wydzielanie śliny, wzmaga perystaltykę jelit i działa grzybobójczo. W Polsce kminek jest znany od czasów piastowskich. Można podawać go dzieciom. Kminek to także ceniona przyprawa dodawana do zup, pieczywa i mięs.
Melisa lekarska (Melissa officinalis) – kojarzy się nam przede wszystkim z działaniem uspokajającym, tymczasem ma wiele innych, istotnych właściwości. Ziele melisy pomaga na niestrawność, działa przeciwskurczowo, moczopędnie, przeciwzapalnie i reguluje metabolizm wątroby. Stosuje się ją w formie naparów. Melisa dostępna jest w postaci herbat ziołowych, cukierków, np. Verbena, cukierki ziołowe, melisa z witaminą C.
Koper włoski (Foeniculum vulgare), nazywany fenkułem, zyskuje ostatnio na popularności jako warzywo. To smaczny, ale i wartościowy dodatek do potraw. Wspomaga leczenie niestrawności, eliminuje gazy i bóle żołądka. W kuchni wykorzystuje się bulwę kopru, w domowej apteczce odpowiedniejszy jest owoc. Nasiona stosuje się w formie naparu i soku (miesza się je z łyżką miodu i rozciera). Poleca się także żucie nasion po ciężkostrawnym posiłku i przy wystąpieniu niestrawności.
Imbir lekarski (Zingiber officinale) – suszone kłącze to popularna przyprawa do potraw; świeży surowiec często dodaje się do herbaty. Ponadto warto stosować imbir w formie naparów (parzonych jak herbata) i odwarów (gotowane przez 5-10 minut). Kłącze zawiera m.in. zingiberen, zingiberol, cyneol, borneol i cytral. Pobudza wydzielanie śliny, soku żołądkowego, działa przeciwwymiotnie i pomaga na kolkę. Imbir dostępny jest w postaci suplementów diety, np. Solgar Imbir Lekarski Ekstrakt z Kłącza suplement diety, Herbapol Kraków, syrop imbirowy z witaminą C, KenayAG, Imbir ekstrakt.
Dobre zioła na niestrawność i wzdęcia
Lista ziół i przypraw, które pomagają zwalczanie niestrawności, jest znacznie dłuższa. Warto dodawać je do potraw i sporządzać „herbatki”, które będą stanowiły uzupełnienie dla bardziej znanych, powyżej opisanych roślin.
Można podzielić je na:
- Zioła pobudzające wydzielanie soku żołądkowego: cebula, kolendra, kozieradka, szanta, mniszek, piołun, cynamon, bazylia, kondurango,
- Zioła działające wiatropędnie: piołun, anyż, kardamon, kolendra, kurkuma, rozmaryn, szałwia, cynamon,
- Zioła chroniące wątrobę: ostropest, lawenda, jałowiec, dzika róża, rozmaryn.
Liście, ziele i kwiaty najczęściej zaparza się jak herbatę. Fragmenty kłączy, korzenie, korę i owoce gotuje się przez 5-10 minut. Zielone przyprawy, np. bazylię, podaje się w końcowym etapie przyrządzania potraw. Warto sporządzać i pić mieszanki z kilku gatunków powyższych ziół.
Skuteczne zioła na niestrawność – podsumowanie
Zioła pomagają na niestrawność, a przy okazji wspierają organizm w wielu innych obszarach. W dodatku są bezpieczne dla zdrowia i stosowane rozsądnie nie powodują skutków ubocznych. Można korzystać z nich w sposób ciągły w formie przypraw i doraźnie w formie naturalnych leków.
Źródła:
- E. Senderski; Prawie wszystko o ziołach; Podkowa Leśna 2007; Wydawca M. E. Senderski.
- M. Mazik; Zioła w ogrodzie i w domu, Warszawa 2018, Wydawnictwo Egros.
- Chrapek A.; Dzida K.; Skład chemiczny, warunki uprawy i właściwości lecznicze mięty pieprzowej (Mentha × piperita). 2020; Wybrane zagadnienia z zakresu przemysłu spożywczego oraz zarządzania inżynierii produkcji, Tom 1, WUP, str.: 16-22.
- Orkusz A.; Bogacz-Radomska L.; Znaczenie przypraw w żywieniu człowieka; 4/2017; Nauki inżynierskie i technologie; str.: 55-65.