
Ból pleców w ciąży: co zrobić, kiedy czujesz, że pęknie Ci kręgosłup?
W ciąży wiele kobiet skarży się na ból kręgosłupa. To naturalne. Przyszłe mamy stale przybierają na wadze, a rosnący brzuch powoduje przesunięcie środka ciężkości. Dowiedz się więcej!

Spis treści
- Ból krzyża w ciąży − dlaczego boli?
- Ból kręgosłupa w ciąży – lepiej zapobiegaj!
- Sposoby na bóle kręgosłupa w ciąży − jak sobie pomóc?
- Bóle krzyża przed porodem − czy to już?
- Bóle pleców w ciąży – nie obawiaj się fizjoterapeuty!
- Jakie zabiegi można wykonywać na ból pleców w ciąży?
- Bóle krzyżowe w ciąży – kiedy iść do lekarza?
- Pomóż swoim plecom! Jeszcze Ci się przydadzą!
Ogromny brzuch, puchnące stopy, zgaga − przy bólu pleców w ciąży to pestka! Ból przy schylaniu się, siedzeniu czy leżeniu to codzienność większości przyszłych mam. Wraz z postępem ciąży, jest on coraz bardziej dotkliwy, a środki przeciwbólowe nie zawsze są wskazane. Czy są jakieś sposoby na ból pleców w ciąży? Zobacz, co na ból kręgosłupa w ciąży pomoże.
Spis treści:
- Ból krzyża w ciąży − dlaczego boli?
- Ból kręgosłupa w ciąży – lepiej zapobiegaj!
- Sposoby na bóle kręgosłupa w ciąży − jak sobie pomóc?
- Bóle krzyża przed porodem − czy to już?
- Bóle pleców w ciąży – nie obawiaj się fizjoterapeuty!
- Jakie zabiegi można wykonywać na ból pleców w ciąży?
- Bóle krzyżowe w ciąży – kiedy iść do lekarza?
Ból krzyża w ciąży − dlaczego boli?
Po pierwsze, dźwigasz coraz większy ciężar. Dziecko rośnie, piersi rosną − czyli wzrasta też Twoja waga. Jest to dodatkowe obciążenie dla kręgosłupa, mięśni i stawów.
Po drugie, rosnący brzuch przesuwa Twój środek ciężkości, a macica uciska na nerwy. Wszystko to tylko zwiększa Twój ból.
Po trzecie, hormony! Tak, ta szalejąca mieszanka hormonów wpływa też na to! Pod ich wpływem rozluźniają się Twoje wiązania stawowe.

Ból kręgosłupa w ciąży – lepiej zapobiegaj!
1. Kontroluj swoją wagę
Tak wiem, że jest ciężko − ciążowe zachcianki to nie przelewki. Pamiętaj jednak, że dla dwojga, to nie to samo, co za dwoje! Twoje zapotrzebowanie kaloryczne jest zaledwie o kilkaset kalorii większe niż przed ciążą.
Zdrowa dieta w ciąży przyniesie Ci same korzyści:
- zdrowy rozwój Twojego dziecka
- łatwiejszy powrót do formy po ciąży
- mniejsze obciążenie dla twoich pleców – im wolniej przybierasz na wadze, tym bardziej Twój kręgosłup zdąży się przyzwyczaić do większego obciążenia
Sprawdź też, jak przygotować się do porodu.

2. Nie zaniedbuj aktywności fizycznej
O ile Twój lekarz Ci tego nie zabroni, ćwiczenia w ciąży są jak najbardziej wskazane! Spokojnie możesz stosować ćwiczenia rozluźniające i wzmacniające kręgosłup. Jeżeli obawiasz się o to, że ćwiczenia mogą niekorzystnie wpłynąć na Twoją ciążę, ćwicz pod okiem profesjonalisty. W moim mieście była bardzo szeroka oferta aktywności dla ciężarnych. Także szkoły rodzenia oferują treningi pod okiem profesjonalisty.
Pamiętaj! Regularne ćwiczenia wzmacniają mięśnie i poprawiają ich elastyczność. Dzięki temu możesz zapobiec bólowi pleców w zaawansowanej ciąży.
Sprawdź też maści i leki na ból pleców.
Wśród ćwiczeń najczęściej polecanych przez specjalistów są:
- Joga − jest polecana szczególnie w drugim i trzecim trymestrze ciąży. Bardzo pozytywnie wpływa zarówno na mamę, jak i dziecko. Łagodzi obrzęki, skurcze mięśni, poprawia metabolizm, zmniejsza ból pleców w ciąży na dole. Wpływa też na pozycję jaką dziecko przyjmuje w macicy, a także pozytywnie wpływa na nastrój przyszłej mamy.
- Pilates − ćwiczenia koncentrują się właśnie na wzmacnianiu „środka ciała”, czyli mięśni brzucha, mięśni odcinka krzyżowego kręgosłupa, miednicy i pośladków. Dzięki temu, następuje zwiększenie ruchomości stawów kręgosłupa. To z kolei wpływa zarówno na profilaktykę bólu kręgosłupa jak i na jego łagodzenie.
- Pływanie i inne aktywności w wodzie − bardzo dobrym (i bezpiecznym dla Twoich stawów) rozwiązaniem jest pływanie. Mało tego! Badania wskazują, że u kobiet, które regularnie uprawiają ten sport, poród naturalny jest sprawniejszy i szybszy.
- Spacery i nordic walking − pozwalają na redukcję obciążenia stawów kręgosłupa i nóg.
Poznaj też najczęstsze dolegliwości ciążowe.

3. Nie garb się
Prawidłowa postawa to pierwszy krok w walce z bólem kręgosłupa. Ale co to oznacza? Prawidłowa pozycja podczas stania i chodzenia to wyprostowane plecy i ściągnięte łopatki i ramiona. Kiedy siedzisz, zwłaszcza jeśli spędzasz dużo czasu za biurkiem, zadbaj o to, żeby opierać całe plecy o oparcie. Postaraj się często robić przerwy w pracy.

4. Unikaj obcasów
Wprawdzie noszenie butów na wysokich obcasach nie jest szkodliwe dla Twojego maluszka, ale z pewnością nie pomoże Twojemu kręgosłupowi. Obcasy zwiększają też ryzyko potknięcia się.
5. Nie noś
Po pierwsze, noś plecak zamiast torebki. Po drugie, unikaj dźwigania ciężarów – zakupów czy starszego dziecka. Jak już coś podnosisz, najlepiej najpierw kucnij lub poproś kogoś o pomoc − należy Ci się!
6. Śpij wygodnie
Dobry sen to podstawa. O tym, jaka pozycja do spania jest najlepsza, pisałam w artykule: Problemy ze snem w ciąży: dlaczego maluch nie daje Ci spać zanim się urodzi?

Sposoby na bóle kręgosłupa w ciąży − jak sobie pomóc?
Niestety, profilaktyka nie zawsze działa. Co robić, gdy już boli? Może to truizm, ale postaw na odpoczynek. To jest to, co na ból kręgosłupa w ciąży jest najlepsze! Ciąża to dobry moment, żeby przystopować. Nie forsuj się, nie przesadzaj z pracą i porządkami. Poproś innych u pomoc.
Innym sprawdzonym sposobem na bolący kręgosłup jest rozciąganie. Ćwiczenia rozciągające mogą zdziałać cuda. Dla mnie bardzo pomocne okazały się ćwiczenia z piłką fitness. Zapewnia ona też prawidłową pozycję podczas siedzenia. Dla mnie było to wybawienie przy maratonach z Netflixem. Pamiętaj! Końcówka ciąży to ostatni moment na nadrobienie zaległości serialowych.

Dodatkowo możesz przetestować domowy masaż. Co tu dużo mówić – masaż jest super. Możesz spróbować masować bolące plecy strumieniem z prysznica. Najlepiej poproś o masaż partnera. Nas, w szkole rodzenia, nauczono naprawdę dobrych technik łagodzenia bólu.
Ulgę dla pleców może przynieść także wanna i kąpiel. Pamiętaj: ciepła (ale nie gorąca!) kąpiel pozwoli Ci się odprężyć, a ciepłe okłady na bolące miejsca rozluźnią Twoje mięśnie przykręgosłupowe.
Sprawdź też, czy w ciąży można spać na brzuchu.
Bóle krzyża przed porodem − czy to już?
Jeżeli jesteś blisko terminu rozwiązania, ból lędźwi w ciąży może być zwiastunem zbliżającego się porodu. Jeżeli towarzyszą mu regularne i silne skurcze, to już czas udać się do szpitala!
Wszystko w życiu mija. Ciąża również! Niestety, nie pocieszę Cię, mówiąc, że po ciąży, bóle kręgosłupa znikną. Po porodzie Twoje dziecko nalej ciągle rośnie i jeszcze domaga się noszenia! Tyle tylko, że teraz możesz spokojnie podzielić się tym ciężarem z innymi.
O tym, jak radzić sobie z bólami pleców przy karmieniu pisała Magda w artykule: Co zrobić, żeby karmienie piersią było przyjemnością dla Ciebie i dla dziecka?
Bóle pleców w ciąży – nie obawiaj się fizjoterapeuty!
Prawdą jest, że dobry fizjoterapeuta może bardzo ulżyć w bólu kręgosłupa. Jednak w naszym społeczeństwie wciąż panuje mit, że kobiety w ciąży nie powinny odwiedzać fizjoterapeuty, bo może to być niebezpieczne dla nich i dla płodu.
Bardzo często, jedynym lekarzem, który odwiedza ciężarna jest ginekolog, a większość dolegliwości (w szczególności bóle krzyża w ciąży) traktowane są jako nieodłączny element „stanu błogosławionego”. Wszystko to związane jest z pokutującym u nas przekonaniem, że kobieta ma cierpieć − czy to w ciąży czy to przy porodzie. Bo przecież tak nas „urządziła natura”. Nie jest to jednak prawda! Bóle pleców w ciąży wcale nie są normą!
Nie jest też prawdą, że kobiety ciężarne nie powinny korzystać z usług fizjoterapeuty. Wręcz przeciwnie. Jeżeli odczuwasz ból, najlepiej skonsultować to ze specjalistą w tym zakresie. Nie z ginekologiem, ale właśnie w fizjoterapeutą! Zapewniam Cię, że coraz więcej fizjoterapeutów ma wiedzę na temat tego jak pomagać kobietom w ciąży.
Jakie zabiegi można wykonywać na ból pleców w ciąży?
1. Masaż
Nie jest prawdą, że nie można w ciąży wykonywać masażu. Są oczywiście pewne obostrzenia i specjalne techniki. Niemniej jednak masaż jest bardzo dobrą metodą na radzenie sobie z bólem pleców w ciąży. Więcej na ten temat pisałam w artykule: Masaż w ciąży. Jak uśmierzyć ból kręgosłupa w ciąży?
2. Przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (TENS)
Jest to bezpieczna metoda fizykoterapeutyczna, stosowana w czasie ciąży i porodu. Ma głównie działanie przeciwbólowe.
Więcej o TENS przeczytasz w artykule: Prądy TENS w leczeniu bólu
3. Kinesiotaping
Jest to nieinwazyjna metoda polegająca oklejaniu skóry specjalnymi plastrami, których parametry, do parametrów ludzkiej skóry. Stosuje się ją w celu redukcji bólu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, a także przy obrzękach limfatycznych kończyn.
Fizjoterapeuci pomogą również poradzić sobie z bólami i obrzękami nóg. W czasie ciąży można wykonywać takie zabiegi jak manualny drenaż limfatyczny, kinezyterapia, kompresjoterapia czy taping.
Bóle krzyżowe w ciąży – kiedy iść do lekarza?
Zdarza się, że żadne metody walki z bólem pleców nie działają. W takim przypadku konieczna będzie wizyta u lekarza. Powiedz o tym swojemu ginekologowi, który w razie potrzeby pokieruje Cię dalej.
Udaj się do lekarza od razu jeżeli:
- ból dolnego odcinka kręgosłupa jest rytmiczny i nie ustępuje po zmianie pozycji. Mogą to być objawy przedwczesnego porodu.
- bólowi kręgosłupa towarzyszą inne objawy: gorączka, pieczenie przy oddawaniu moczu lub ból w okolicy spojenia łonowego.
- ból jest bardzo silny i promieniuje do nóg – może to być objawem rwy kulszowej

Pomóż swoim plecom! Jeszcze Ci się przydadzą!
Bóle kręgosłupa w ciąży wcale nie są normą. Faktem natomiast jest to, że na bóle krzyżowe najbardziej narażone są kobiety otyłe, a także unikające aktywności fizycznej. Regularna aktywność fizyczna w ciąży jest najlepszym sposobem na to, żeby uniknąć bólów pleców.
Pamiętaj również o tym, że w ciąży jak najbardziej możesz korzystać z usług fizjoterapeuty. Warto się przede wszystkim udać do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który nie tylko zadba o mięśnie dna miednicy, ale również pomoże Ci w bólu kręgosłupa. Moja fizjoterapeutka kilka razy stawiała mnie na nogi w ciąży, gdy za bardzo przeciążyłam kręgosłup i dostałam bólów krzyżowych. Więcej na temat tego jak ważna jest fizjoterapia uroginekologiczna, pisałam w artykule: Fizjoterapia uroginekologiczna – dlaczego warto z niej skorzystać w ciąży? Przede wszystkim pamiętaj o tym, żeby dbać o siebie i swój kręgosłup bo przyda Ci się również po porodzie.
Źródła:
- A. Karowicz-Bilińska, A. Sikora, D. Estemberg, M. Brzozowska, M. Berner-Trąbska, E. Kuś, U. Kowalska-Koprek, Fizjoterapia w położnictwie, „Ginekologia Polska”, 2010, nr 81, s 441-445.
- A. Skorupińska, S. Bojarska-Hurnik, K. Tyl, Preferowana aktywność fizyczna w II i III trymestrze ciąży, „Fizjoterapia” 2015, nr 23, s. 34-42
- A. Miksza, N. Smolarek, K. Chmaj-Wierzchowska, L. Zgrzeba, Dolegliwości bólowe okolicy lędźwiowo-krzyżowej u kobiet w ciąży, Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa, Katedra Zdrowia Matki i Dziecka, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Centrum Hiperbaryczne Concept
- A. Piekarska, D. Pilich, K. Zaremba, A. Zalewska, M. Gałczyk, Rehabilitacja w ciąży… i boli mniej, Sztuka Leczenia 2019, nr 1, s. 65–71