Dieta likwidująca wzdęcia – co jeść, a czego unikać na wzdęty brzuch i gazy?

25. 9. 2017 · 6 minut czytania

Jak pozbyć się wzdęć? Poznaj skuteczne sposoby na zmniejszenie uciążliwych dolegliwości. Sprawdź, jakich potraw musisz unikać. Dowiedz się, czy warto pić ziołowe herbatki!

Barbara Bukowska
Barbara Bukowska
Dieta likwidująca wzdęcia – co jeść, a czego unikać na wzdęty brzuch i gazy?

Wzdęcia to powszechnie występujący problem trawienny, który w większości przypadków wynika z niewłaściwej diety. Modyfikacja sposobu odżywiania polegająca na wykluczeniu produktów wzdymających i zastąpieniu ich pokarmami lekkostrawnymi zwykle wystarcza, aby wyeliminować dyskomfort. Co jeść, żeby pozbyć się wzdęć? Jakie produkty wykluczyć z jadłospisu? O jakich nawykach pamiętać?

W jaki sposób dieta i sposób jedzenia wpływają na wzdęcia?

Powstawanie gazów w przewodzie pokarmowym jest zjawiskiem fizjologicznym, nierozerwalnie związanym z procesami fermentacyjnymi zachodzącymi podczas trawienia. Jednak gdy powstaje ich za dużo, mogą powodować wzdęcia brzucha, którym towarzyszą uczucie pełności, odgłosy „przelewania” w jamie brzusznej, powiększenie obwodu brzucha oraz znaczny dyskomfort. Na ilość powstających gazów wpływa wiele czynników m.in.: 

  • Niewłaściwa dieta - ze wzdęciami często zmagają się również pacjenci odżywiający się niezdrowo (produktami wysoko przetworzonymi, smażonymi, typu fast food),
  • Gdy wzdęcia występują po określonych produktach, mogą również świadczyć o nietolerancjach pokarmowych,
  • Sposób jedzenia: problem występuje częściej u osób jedzących w pośpiechu i stresie, a także pochłaniających duże kęsy pokarmu (zachowania te sprzyjają połykaniu wraz z jedzeniem dużych ilości powietrza).

A dlaczego dieta wpływa na wzdęty brzuch? Podczas trawienia niektórych pokarmów powstaje szczególnie dużo gazów. Dotyczy to przede wszystkim łatwo fermentujących węglowodanów. Gdzie się znajdują? W pokarmach bogatych w błonnik, niektórych warzywach i owocach, a także nasionach roślin strączkowych.

W jaki sposób dieta i sposób jedzenia wpływają na wzdęcia?

Dieta likwidująca wzdęcia - podstawowe zasady

Jadłospis przy wzdęciach powinien uwzględniać następujące zasady:

  • Posiłki powinny być spożywane regularnie(co 2–3 godziny), w małych porcjach. Należy unikać jedzenia w pośpiechu i pamiętać o dokładnym przeżuwaniu,
  • Posiłki powinny być dobrze zbilansowane,
  • Należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu – wypijanie co najmniej 2 l płynów dziennie wspiera trawienie,
  • Należy unikać dań ciężkostrawnych: smażenie warto zastąpić gotowaniem na parze czy pieczeniem w pergaminie,
  • Należy ograniczyć używanie pikantnych przypraw,
  • Warto zrezygnować z produktów wysokoprzetworzonych, gotowych dań, słodyczy, fast foodów,
  • Podczas jedzenia należy ograniczyć rozmowy, jak również picie napojów przez słomkę – sprzyja to połykaniu powietrza, podobnie jak żucie gumy.
Dieta likwidująca wzdęcia - podstawowe zasady

Sprawdź popularne kategorie

Dieta na wzdęty brzuch i gazy – co warto pić?

Warto pamiętać, że na dolegliwość wpływ mają także napoje. Zaleca się picie:

  • Wody niegazowanej, która wspomaga trawienie,
  • Herbatek ziołowych z rumianku, kopru włoskiego czy mięty,
  • Herbat z imbirem, wspomagających perystaltykę jelit,
  • Wody z cytryną, która wspiera metabolizm.

Cennym źródłem probiotyków jest woda z ogórków kiszonych, jednak nie każdemu przypadnie do gustu. Należy natomiast ograniczyć spożycie kawy, mocnej herbaty, napojów gazowanych i alkoholu, które mogą nasilać wzdęcia.

Wzdęty brzuch – czego nie jeść?

Wiemy już, co jeść na wzdęty brzuch. A czego warto unikać? Przede wszystkim produktów bogatych w FODMAP (fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols). To grupa trudnych w trawieniu węglowodanów, która może powodować wzdęcia. Do FODMAP zalicza się laktozę, fruktozę, fruktany oraz alkohole polihydroksylowe, m.in. sorbitol, mannitol, maltitol i ksylitol, czyli popularne słodziki dodawane do gum do żucia, napojów gazowanych i wyrobów cukierniczych.

Dieta na wzdęcia powinna również ograniczać:

Wzdymające warzywa

m.in. cebulę, czosnek, brokuły, kalafior, kapustę, fasolę, soczewicę, ciecierzycę, groch.
Wysokocukrowe owocem.in. gruszki, arbuza, nektaryny, brzoskwinie, morele, śliwki, a także owoce suszone oraz z puszki.
Krowie mleko oraz tłuste sery i śmietanęJako alternatywę warto rozważyć napoje roślinne (migdałowe, ryżowe) oraz bezlaktozowe mleko i nabiał.
Produkty pszenne i żytnie w nadmiarze.
Wzdęty brzuch – czego nie jeść?

Co jeść, aby brzuch nie był wzdęty? Przykładowy jadłospis

Jadłospis na wzdęty brzuch powinien zawierać posiłki lekkostrawne, ograniczające spożycie produktów wzdymających. Dobrze, by w menu znajdowały się pokarmy, których trawienie nie powoduje nadmiernej produkcji gazów. Do diety lekkostrawnej na wzdęcia warto włączyć produkty bogate w naturalne probiotyki i błonnik rozpuszczalny:

  • Jogurty, kefiry i maślanki – źródło probiotycznych bakterii, jednak należy spożywać je z umiarem, szczególnie u pacjentów z nietolerancją laktozy,
  • Warzywa o niskiej zawartości fermentujących węglowodanów: marchew, cukinię, pomidory,
  • Niektóre owoce: borówki, jagody, truskawki, banany, winogrona, kiwi,
  • Umiarkowane ilości produktów zbożowych.
Warto wiedzieć
Dieta przy wzdęciach brzucha powinna również zawierać chude mięso (drób, ryby), tofu jako roślinne źródło białka, a także pestki i nasiona wspomagające trawienie (nasiona chia i słonecznika, pestki dyni, siemię lniane).

Sprawdź też artykuł: wzdęcia u noworodka.

Co jeść, aby brzuch nie był wzdęty?

Dieta na wzdęcia i gazy - jadłospis

Poniżej prezentujemy przykładowe menu.

  • Przykład I

Śniadanie: owsianka na mleku bezlaktozowym lub roślinnym z dodatkiem borówek i masła orzechowego.

Drugie śniadanie: jogurt naturalny z dodatkiem nasion chia i banana.

Obiad: pieczony filet z indyka z kaszą jaglaną i sałatką ze świeżych warzyw (świeży ogórek, pomidory i papryka skropione niewielką ilością dobrej jakościowo oliwy z oliwek).

Podwieczorek: smoothie ze szpinaku i kiwi z odrobiną imbiru.

Kolacja: grillowany łosoś z pieczonymi ziemniakami i marchewką ugotowaną na parze.

  • Przykład II

Śniadanie: jajecznica na parze z pomidorami i szczypiorkiem, pieczywo pełnoziarniste.

Drugie śniadanie: smoothie z mango, jogurtu naturalnego i otrębów pszennych.

Obiad: pieczony filet z dorsza, ryż basmati, cukinia gotowana na parze.

Podwieczorek: sałatka owocowa z bananem, kiwi i migdałami.

Kolacja: twarożek z rzodkiewką i szczypiorkiem, wafle kukurydziane.

Niezależnie od menu, w ciągu dnia należy wypijać ok. 2 l płynów: herbat ziołowych (np. z szałwii, rumianku, mięty), wody, wody z cytryną.

Najczęściej zadawane pytania dot. diety na wzdęcia

Problem wzdęć i diety może budzić wiele wątpliwości. Co jeszcze warto wiedzieć?

Po zmianie diety problem wzdęć nie ustąpił. O czym może to świadczyć?

Jak można wspomóc leczenie wzdęć innymi metodami?

Co jeść przy wzdęciach – dieta eliminacyjna

Najczęściej zadawane pytania

Wzdęty brzuch – co jeść? Podsumowanie

Dieta pacjentów zmagających się z problemem wzdętego brzucha powinna być lekkostrawna i oparta na regularnym spożywaniu małych porcji posiłków. Unikanie wzdymających produktów, odpowiednie nawodnienie oraz spożywanie naparów z ziół może znacząco poprawić komfort trawienny i zmniejszyć uczucie wzdęcia.

 

Źródła:

  1. Serra J. Management of bloating. Neurogastroenterol Motil. 2022 Mar;34(3):e14333. doi: 10.1111/nmo.14333. Epub 2022 Feb 10. PMID: 35143108.
  2. Pessarelli T, Sorge A, Elli L, Costantino A. The low-FODMAP diet and the gluten-free diet in the management of functional abdominal bloating and distension. Front Nutr. 2022 Nov 8;9:1007716. doi: 10.3389/fnut.2022.1007716. PMID: 36424920; PMCID: PMC9678936.

Więcej artykułów na ten temat

O autorze
Barbara Bukowska
Barbara Bukowska
Jestem farmaceutką i biofizykiem. Pracowałam w aptece, na uczelni i w firmie farmaceutycznej – znam świat medycyny z wielu różnych stron. Dzielę się swoją wiedzą, pisząc branżowe teksty dla pacjentów i ekspertów. Interesują mnie szczególnie tematy związane ze zdrowiem rodziny oraz nowoczesną farmakoterapią. Uwielbiam literaturę medyczną (kryminały, reportaże, pozycje popularnonaukowe).
Przeczytaj więcej od tego autora
O autorze
Barbara Bukowska
Barbara Bukowska
Jestem farmaceutką i biofizykiem. Pracowałam w aptece, na uczelni i w firmie farmaceutycznej – znam świat medycyny z wielu różnych stron. Dzielę się swoją wiedzą, pisząc branżowe teksty dla pacjentów...
Przeczytaj więcej od tego autora

Uwaga